పోతన తెలుగు భాగవతము

6-102-క.

మవ్వపు సుకుమారాంగిని
జవ్వని నుపగూహనాది సముచిత రతులన్
నివ్వటిలుదానిఁ గని మది
నువ్విళ్లూరంగ మన్మథోద్దీపనుఁడై.

టీకా:

మవ్వపు = కోమలపు; సుకుమార = సుకుమారమైన {సుకుమారాంగని - సుకుమారమైన దేహముగలామె, స్త్రీ}; అంగిని = దేహము గలామె; జవ్వనిన్ = స్త్రీని; ఉపగూహన = కౌగలింత; ఆది = మొదలగు; సముచిత = తగినట్టి; రతులన్ = రతిక్రీడ లందు; నివ్వటిలు = అతిశయించుతున్న; దానిన్ = ఆమెను; కని = చూసి; మదిన్ = మనసు; ఉవ్విళ్ళూరంగ = ఉవ్విళ్లూరుతుండగ; మన్మథ = కామము; ఉద్దీపనుడు = ఉద్రేకించినవాడు; ఐ = అయ్యి.

భావము:

మిసమిసలాడే మృదువైన శరీరం గలది, నవయౌవనవతి, కౌగిలింతలు మొదలైన శృంగార క్రీడలలో ఆరితేరినది అయిన ఆ వెలయాలిని చూచి అజామిళుడు కామోద్రేకంతో ఉవ్విళ్ళూరాడు.