దశమ స్కంధము - ఉత్తర : శ్రుతి గీతలు
- ఉపకరణాలు:
వితతమూర్ధన్యనాడికాగతుల నోలి
బ్రహ్మరంధ్రంబుఁ బ్రాపించి పరమపురుష!
సుమహితానందమయ పరంజ్యోతిరూపి
వైన నినుఁ బొంది మఱి పుట్ట రవని యందు.
టీకా:
దేవ = కృష్ణా {దేవుడు - స్వయంప్రకాశుడు, విష్ణువు}; కొందఱు = కొంతమంది; సూక్ష్మదృక్కులు = సూక్షదృష్టికలవారు; ఐనట్టి = అయిన; మహాత్మకులు = గొప్ప ఆత్మ కలవారు; ఉదరస్తుడు = మణిపూరకచక్రమున ఉండునట్టి; ఐన = అయిన; వహ్ని = అగ్నిహోత్రునిగా; మదిన్ = మనసునందు; తలతురు = ధ్యానించెదరు; కైకొని = చేపట్టి; మఱికొందఱు = మరికొంతమంది; ఆరుణులు = ఆరుణులు; అను = అనెడి; పేరన్ = పేరుతో; అమరు = ఉండెడి; ఋషులు = మునులు; లీలన్ = విలాసముగా; సుషుమ్ననాడీ = సుషుమ్ననాడి యొక్క {సుషుమ్ననాడి మార్గము - రొమ్ము మొదలుకొని శిరస్సువరకు వ్యాపించుచున్న నాడీమార్గము}; మార్గగతుడవు = వెడలినవాడవు; ఐ = అయ్యి; హృత్ప్రదేశమునన్ = అనాహతచక్రము {హృత్ప్రదేశము - హృదయస్థానము నందలి చక్రము, అనాహతము}; చరించుచున్న = మెలగుచుండెడి; రుచిత్ = కాంతివంతమైన; అహరాకాశ = ఆకాశ; రూపి = స్వరూపముకలవాడు; కాన్ = ఐనట్లు; భావింతురు = తలచెదరు; అట్టి = అటువంటి; హృత్పద్మంబున్ = అనాహతచక్రము; అందున్ = నుండి; వెడలి = బయలుదేరి.
వితత = విశాలమైన; మూర్థన్య = నడినెత్తి; నాడికా = నరముల, నాడుల కూడలి; గతులన్ = మార్గమున; బ్రహ్మరంధ్రంబున్ = సహస్రారచక్రమును; ప్రాపించి = పొంది, చేరి; పరమపురుష = పురుషోత్తమ; సుమహిత = మిక్కలి రమణీయమైన; ఆనందమయ = చిదానందరూపమైన; పరంజ్యోతి = పరబ్రహ్మ; రూపివి = స్వరూపముకలవాడవు; ఐన = అయిన; నినున్ = నిన్ను; పొంది = చేరి; మఱి = ఆ పైన; పుట్టరు = జన్మలన
భావము:
ఓ భగవంతుడా! మహితాత్మకులు “సూక్ష్మ దర్శనులు” నిన్ను గర్భంలో ఉన్న అగ్నిగా భావిస్తారు. ఋషీశ్వరులు “ఆరుణులు” సుషుమ్నానాడీ మార్గంలో సంచరిస్తూ హృదయ ప్రదేశంలో సంచరించే సూక్ష్మాకార రూపం కలవాడిగా నిన్ను తలుస్తారు. అట్టి హృదయపద్మం నుంచి వెలువడి మూర్ధన్య నాడి ద్వారా బ్రహ్మరంధ్రం చేరుకుని, ఆనందమయ పరంజ్యోతి స్వరూపుడవు అయిన నిన్ను చేరి ఆ అరుణులు ముక్తులు అవుతారు. వారికి మరల జన్మ అంటూ ఉండదు.