దశమ స్కంధము - పూర్వ : నారదుడు కృష్ణుని దర్శించుట
- ఉపకరణాలు:
కృష్ణా! నీ వొనరించు కార్యములు లెక్కింపన్ సమర్థుండె? వ
ర్ధిష్ణుండైన విధాత మూఁడుగుణముల్ దీపించు లోపించు రో
చిష్ణుత్వంబున నుండు నీవలన; నిస్సీమంబు నీ రూపు నిన్
విష్ణున్ జిష్ణు సహిష్ణు నీశు నమితున్ విశ్వేశ్వరున్ మ్రొక్కెదన్."
టీకా:
కృష్ణా = కృష్ణుడా; నీవున్ = నీవు; ఒనరించు = చేయు; కార్యములున్ = పనులను; లెక్కింపన్ = గణించుటకు; సమర్థుండె = శక్తిగలవాడా, కాదు; వర్ధిష్ణుండు = పెరిగెడి శీలము కలవాడు {వర్ధిష్ణుడు - వృద్ధి చేయు స్వభావము కలవాడు, పెరిగెడివాడు}; ఐన = అయినట్టి; విధాత = బ్రహ్మదేవుడు; మూడుగుణముల్ = త్రిగుణములు {త్రిగుణములు - 1సత్వగుణము 2రజోగుణము 3తమోగుణము}; దీపించున్ = వృద్ధిచెందును; లోపించున్ = నశించును; రోచిష్ణత్వంబునన్ = మిక్కిలి ప్రకాశించుటకలిగి; ఉండున్ = ఉండును; నీ = నీ; వలనన్ = చేత; నిస్సీమంబు = మేరలేనిది; నీ = నీ యొక్క; రూపు = స్వరూపము; నిన్ = నిన్ను; విష్ణున్ = విష్ణుమూర్తిని {విష్ణువు – సమస్తము నందు వ్యాపించు లక్షణము కలవాడు, విష్ణువు}; జిష్ణున్ = జయశీలుని {జిష్ణువు - జయించు స్వభావము కలవాడు, విష్ణువు}; సహిష్ణున్ = సహనశీలుని {సహిష్ణువు - సహించు స్వభావము కలవాడు, విష్ణువు}; ఈశున్ = సర్వనియామకుని {ఈశుడు - సర్వనియామకుడు, విష్ణువు}; అమితున్ = అష్టప్రమాణాతీతుని {అమితుడు - అష్టప్రమాణము (1ప్రత్యక్షము 2అనుమానము 3ఉపమానము 4శబ్దము (లేదా ఆగమము) 5అర్థాపత్తి 6అనుపలబ్ధి 7సంభవము 8ఐతిహ్యము) లకు అందనివాడు, విష్ణువు}; విశ్వేశ్వరున్ = జగత్తుకే ప్రభువుని {విశ్వేశ్వరుడు - జగత్తు అంతటికి ఈశ్వరుడు, విష్ణువు}; మ్రొక్కెదన్ = నమస్కరించెదను.
భావము:
ఓ కృష్ణా! సృష్టిని సమృద్దిగా చేసే బ్రహ్మదేవుడు కూడా నీవు చేసే పనులను లెక్కించడానికి సమర్ధుడు కాడు. నీ వలననే సత్త్వరజస్తమోగుణములు జనించి, వృద్ధిపొంది, అణగిపోతాయి. నీ రూపమునకు మేర లేదు. నీవు సర్వవ్యాపివి, జయ శీలుడవు, సహన శీలివి, పరమేశ్వరుడవు, ప్రమాణ రహితుడవు, ప్రపంచ నియామకుడవు. అటువంటి నీకు నమస్కరిస్తాను.”