దశమ స్కంధము : అధ్యాయము – 75
- ఉపకరణాలు:
శ్రీరాజోవాచ
అజాతశత్రోస్తమ్దృష్ట్వా రాజసూయమహోదయమ్
సర్వే ముముదిరే బ్రహ్మన్నృదేవా యే సమాగతాః
- ఉపకరణాలు:
దుర్యోధనం వర్జయిత్వా రాజానః సర్షయః సురాః
ఇతి శ్రుతం నో భగవంస్తత్ర కారణముచ్యతామ్
- ఉపకరణాలు:
శ్రీబాదరాయణిరువాచ
పితామహస్య తే యజ్ఞే రాజసూయే మహాత్మనః
బాన్ధవాః పరిచర్యాయాం తస్యాసన్ప్రేమబన్ధనాః
- ఉపకరణాలు:
భీమో మహానసాధ్యక్షో ధనాధ్యక్షః సుయోధనః
సహదేవస్తు పూజాయాం నకులో ద్రవ్యసాధనే
- ఉపకరణాలు:
గురుశుశ్రూషణే జిష్ణుః కృష్ణః పాదావనేజనే
పరివేషణే ద్రుపదజా కర్ణో దానే మహామనాః
- ఉపకరణాలు:
యుయుధానో వికర్ణశ్చ హార్దిక్యో విదురాదయః
బాహ్లీకపుత్రా భూర్యాద్యా యే చ సన్తర్దనాదయః
- ఉపకరణాలు:
నిరూపితా మహాయజ్ఞే నానాకర్మసు తే తదా
ప్రవర్తన్తే స్మ రాజేన్ద్ర రాజ్ఞః ప్రియచికీర్షవః
- ఉపకరణాలు:
ఋత్విక్సదస్యబహువిత్సు సుహృత్తమేషు
స్విష్టేషు సూనృతసమర్హణదక్షిణాభిః
చైద్యే చ సాత్వతపతేశ్చరణం ప్రవిష్టే
చక్రుస్తతస్త్వవభృథస్నపనం ద్యునద్యామ్
- ఉపకరణాలు:
మృదఙ్గశఙ్ఖపణవ ధున్ధుర్యానకగోముఖాః
వాదిత్రాణి విచిత్రాణి నేదురావభృథోత్సవే
- ఉపకరణాలు:
నార్తక్యో ననృతుర్హృష్టా గాయకా యూథశో జగుః
వీణావేణుతలోన్నాదస్తేషాం స దివమస్పృశత్
- ఉపకరణాలు:
చిత్రధ్వజపతాకాగ్రైరిభేన్ద్రస్యన్దనార్వభిః
స్వలఙ్కృతైర్భటైర్భూపా నిర్యయూ రుక్మమాలినః
- ఉపకరణాలు:
యదుసృఞ్జయకామ్బోజ కురుకేకయకోశలాః
కమ్పయన్తో భువం సైన్యైర్యయమానపురఃసరాః
- ఉపకరణాలు:
సదస్యర్త్విగ్ద్విజశ్రేష్ఠా బ్రహ్మఘోషేణ భూయసా
దేవర్షిపితృగన్ధర్వాస్తుష్టువుః పుష్పవర్షిణః
- ఉపకరణాలు:
స్వలణ్కృతా నరా నార్యో గన్ధస్రగ్భూషణామ్బరైః
విలిమ్పన్త్యోऽభిసిఞ్చన్త్యో విజహ్రుర్వివిధై రసైః
- ఉపకరణాలు:
తైలగోరసగన్ధోద హరిద్రాసాన్ద్రకుఙ్కుమైః
పుమ్భిర్లిప్తాః ప్రలిమ్పన్త్యో విజహ్రుర్వారయోషితః
- ఉపకరణాలు:
గుప్తా నృభిర్నిరగమన్నుపలబ్ధుమేతద్
దేవ్యో యథా దివి విమానవరైర్నృదేవ్యో
తా మాతులేయసఖిభిః పరిషిచ్యమానాః
సవ్రీడహాసవికసద్వదనా విరేజుః
- ఉపకరణాలు:
తా దేవరానుత సఖీన్సిషిచుర్దృతీభిః
క్లిన్నామ్బరా వివృతగాత్రకుచోరుమధ్యాః
ఔత్సుక్యముక్తకవరాచ్చ్యవమానమాల్యాః
క్షోభం దధుర్మలధియాం రుచిరైర్విహారైః
- ఉపకరణాలు:
స సమ్రాడ్రథమారుఢః సదశ్వం రుక్మమాలినమ్
వ్యరోచత స్వపత్నీభిః క్రియాభిః క్రతురాడివ
- ఉపకరణాలు:
పత్నీసమ్యాజావభృథ్యైశ్చరిత్వా తే తమృత్విజః
ఆచాన్తం స్నాపయాం చక్రుర్గఙ్గాయాం సహ కృష్ణయా
- ఉపకరణాలు:
దేవదున్దుభయో నేదుర్నరదున్దుభిభిః సమమ్
ముముచుః పుష్పవర్షాణి దేవర్షిపితృమానవాః
- ఉపకరణాలు:
సస్నుస్తత్ర తతః సర్వే వర్ణాశ్రమయుతా నరాః
మహాపాతక్యపి యతః సద్యో ముచ్యేత కిల్బిషాత్
- ఉపకరణాలు:
అథ రాజాహతే క్షౌమే పరిధాయ స్వలఙ్కృతః
ఋత్విక్సదస్యవిప్రాదీనానర్చాభరణామ్బరైః
- ఉపకరణాలు:
బన్ధూఞ్జ్ఞాతీన్నృపాన్మిత్ర సుహృదోऽన్యాంశ్చ సర్వశః
అభీక్ష్నం పూజయామాస నారాయణపరో నృపః
- ఉపకరణాలు:
సర్వే జనాః సురరుచో మణికుణ్డలస్రగ్
ఉష్ణీషకఞ్చుకదుకూలమహార్ఘ్యహారాః
నార్యశ్చ కుణ్డలయుగాలకవృన్దజుష్ట
వక్త్రశ్రియః కనకమేఖలయా విరేజుః
- ఉపకరణాలు:
అథర్త్విజో మహాశీలాః సదస్యా బ్రహ్మవాదినః
బ్రహ్మక్షత్రియవిట్శుద్రా రాజానో యే సమాగతాః
- ఉపకరణాలు:
దేవర్షిపితృభూతాని లోకపాలాః సహానుగాః
పూజితాస్తమనుజ్ఞాప్య స్వధామాని యయుర్నృప
- ఉపకరణాలు:
హరిదాసస్య రాజర్షే రాజసూయమహోదయమ్
నైవాతృప్యన్ప్రశంసన్తః పిబన్మర్త్యోऽమృతం యథా
- ఉపకరణాలు:
తతో యుధిష్ఠిరో రాజా సుహృత్సమ్బన్ధిబాన్ధవాన్
ప్రేమ్ణా నివారయామాస కృష్ణం చ త్యాగకాతరః
- ఉపకరణాలు:
భగవానపి తత్రాఙ్గ న్యావాత్సీత్తత్ప్రియంకరః
ప్రస్థాప్య యదువీరాంశ్చ సామ్బాదీంశ్చ కుశస్థలీమ్
- ఉపకరణాలు:
ఇత్థం రాజా ధర్మసుతో మనోరథమహార్ణవమ్
సుదుస్తరం సముత్తీర్య కృష్ణేనాసీద్గతజ్వరః
- ఉపకరణాలు:
ఏకదాన్తఃపురే తస్య వీక్ష్య దుర్యోధనః శ్రియమ్
అతప్యద్రాజసూయస్య మహిత్వం చాచ్యుతాత్మనః
- ఉపకరణాలు:
యస్మింస్నరేన్ద్రదితిజేన్ద్రసురేన్ద్రలక్ష్మీర్
నానా విభాన్తి కిల విశ్వసృజోపక్లృప్తాః
తాభిః పతీన్ద్రుపదరాజసుతోపతస్థే
యస్యాం విషక్తహృదయః కురురాడతప్యత్
- ఉపకరణాలు:
యస్మిన్తదా మధుపతేర్మహిషీసహస్రం
శ్రోణీభరేణ శనకైః క్వణదఙ్ఘ్రిశోభమ్
మధ్యే సుచారు కుచకుఙ్కుమశోణహారం
శ్రీమన్ముఖం ప్రచలకుణ్డలకున్తలాఢ్యమ్
- ఉపకరణాలు:
సభాయాం మయక్లృప్తాయాం క్వాపి ధర్మసుతోऽధిరాట్
వృతోऽనుగైర్బన్ధుభిశ్చ కృష్ణేనాపి స్వచక్షుషా
- ఉపకరణాలు:
ఆసీనః కాఞ్చనే సాక్షాదాసనే మఘవానివ
పారమేష్ఠ్యశ్రీయా జుష్టః స్తూయమానశ్చ వన్దిభిః
- ఉపకరణాలు:
తత్ర దుర్యోధనో మానీ పరీతో భ్రాతృభిర్నృప
కిరీటమాలీ న్యవిశదసిహస్తః క్షిపన్రుషా
- ఉపకరణాలు:
స్థలేऽభ్యగృహ్ణాద్వస్త్రాన్తం జలం మత్వా స్థలేऽపతత్
జలే చ స్థలవద్భ్రాన్త్యా మయమాయావిమోహితః
- ఉపకరణాలు:
జహాస భీమస్తం దృష్ట్వా స్త్రియో నృపతయో పరే
నివార్యమాణా అప్యఙ్గ రాజ్ఞా కృష్ణానుమోదితాః
- ఉపకరణాలు:
స వ్రీడితోऽవగ్వదనో రుషా జ్వలన్నిష్క్రమ్య తూష్ణీం ప్రయయౌ గజాహ్వయమ్
హాహేతి శబ్దః సుమహానభూత్సతామజాతశత్రుర్విమనా ఇవాభవత్
బభూవ తూష్ణీం భగవాన్భువో భరం సముజ్జిహీర్షుర్భ్రమతి స్మ యద్దృశా
- ఉపకరణాలు:
ఏతత్తేऽభిహితం రాజన్యత్పృష్టోऽహమిహ త్వయా
సుయోధనస్య దౌరాత్మ్యం రాజసూయే మహాక్రతౌ
- ఉపకరణాలు:
అధ్యాయము – 76