పోతన తెలుగు భాగవతము

పంచమ స్కంధః : ద్వావింశోఽధ్యాయః - 22

• Print
• Email
• Share on FaceBook
• Share on Twitter

5-22-2
స హోవాచ
యథా కులాలచక్రేణ భ్రమతా సహ
భ్రమతాం తదాశ్రయాణాం పిపీలికాదీనాం
గతిరన్యైవ ప్రదేశాంతరేష్వప్యుపలభ్య-
మానత్వాదేవం నక్షత్రరాశిభిరుపలక్షితేన
కాలచక్రేణ ధ్రువం మేరుం చ ప్రదక్షిణేన
పరిధావతా సహ పరిధావమానానాం
తదాశ్రయాణాం సూర్యాదీనాం గ్రహాణాం
గతిరన్యైవ నక్షత్రాంతరే రాశ్యంతరే
చోపలభ్యమానత్వాత్

5-22-3
స ఏష భగవానాదిపురుష ఏవ సాక్షా-
న్నారాయణో లోకానాం స్వస్తయ ఆత్మానం
త్రయీమయం కర్మవిశుద్ధినిమిత్తం కవిభిరపి
చ వేదేన విజిజ్ఞాస్యమానో ద్వాదశధా
విభజ్య షట్సు వసంతాదిష్వృతుషు
యథోపజోషమృతుగుణాన్ విదధాతి

5-22-4
తమేతమిహ పురుషాస్త్రయ్యా విద్యయా
వర్ణాశ్రమాచారానుపథా ఉచ్చావచైః
కర్మభిరామ్నాతైర్యోగవితానైశ్చ శ్రద్ధయా
యజంతోఽఞ్జసా శ్రేయః సమధిగచ్ఛంతి

5-22-5
అథ స ఏష ఆత్మా లోకానాం ద్యావాపృథివ్యో-
రంతరేణ నభోవలయస్య కాలచక్రగతో
ద్వాదశమాసాన్ భుంక్తే రాశిసంజ్ఞాన్
సంవత్సరావయవాన్ మాసః పక్షద్వయం దివా
నక్తం చేతి సపాదర్క్షద్వయముపదిశంతి
యావతా షష్ఠమంశం భుంజీత స వై ఋతురి-
త్యుపదిశ్యతే సంవత్సరావయవః

5-22-6
అథ చ యావతార్ధేన నభోవీథ్యాం ప్రచరతి తం
కాలమయనమాచక్షతే

5-22-7
అథ చ యావన్నభోమండలం సహ ద్యావాపృథివ్యో-
ర్మండలాభ్యాం కార్త్స్న్యేన స హ భుంజీత తం కాలం
సంవత్సరం పరివత్సరమిడావత్సరమనువత్సరం
వత్సరమితి భానోర్మాంద్యశైఘ్ర్యసమగతిభిః
సమామనంతి

5-22-8
ఏవం చంద్రమా అర్కగభస్తిభ్య ఉపరిష్టాల్లక్ష-
యోజనత ఉపలభ్యమానో ఽర్కస్య సంవత్సర-
భుక్తిం పక్షాభ్యాం మాసభుక్తిం సపాదర్క్షాభ్యాం
దినేనైవ పక్షభుక్తిమగ్రచారీ ద్రుతతరగమనో భుంక్తే

5-22-9
అథ చాపూర్యమాణాభిశ్చ కలాభిరమరాణాం
క్షీయమాణాభిశ్చ కలాభిః పితౄణామహోరాత్రాణి
పూర్వపక్షాపరపక్షాభ్యాం వితన్వానః సర్వజీవ-
నివహప్రాణో జీవశ్చైకమేకం నక్షత్రం త్రింశతా
ముహూర్తైర్భుంక్తే

5-22-10
య ఏష షోడశకలః పురుషో భగవాన్
మనోమయోఽన్నమయోఽమృతమయో దేవపితృమనుష్య-
భూతపశుపక్షిసరీసృపవీరుధాం ప్రాణాప్యాయన-
శీలత్వాత్సర్వమయ ఇతి వర్ణయంతి

5-22-11
తత ఉపరిష్టాత్త్రిలక్షయోజనతో నక్షత్రాణి
మేరుం దక్షిణేనైవ కాలాయన ఈశ్వరయోజితాని
సహాభిజితాష్టావింశతిః

5-22-12
తత ఉపరిష్టాదుశనా ద్విలక్షయోజనత
ఉపలభ్యతే పురతః పశ్చాత్సహైవ వార్కస్య
శైఘ్ర్యమాంద్యసామ్యాభిర్గతిభిరర్కవచ్చరతి
లోకానాం నిత్యదానుకూల ఏవ ప్రాయేణ
వర్షయంశ్చారేణానుమీయతే స వృష్టివిష్టంభ-
గ్రహోపశమనః

5-22-13
ఉశనసా బుధో వ్యాఖ్యాతస్తత ఉపరిష్టా-
ద్ద్విలక్షయోజనతో బుధః సోమసుత ఉపలభ్య-
మానఃప్రాయేణ శుభకృద్యదార్కాద్వ్యతిరిచ్యేత
తదాతివాతాభ్రప్రాయానావృష్ట్యాది భయమాశంసతే

5-22-14
అత ఊర్ధ్వమంగారకోఽపి యోజనలక్షద్వితయ
ఉపలభ్యమానస్త్రిభిస్త్రిభిః పక్షైరేకైకశో
రాశీన్ ద్వాదశానుభుంక్తే యది న వక్రేణాభివర్తతే
ప్రాయేణాశుభగ్రహోఽఘశంసః

5-22-15
తత ఉపరిష్టాద్ద్విలక్షయోజనాంతరగతో
భగవాన్ బృహస్పతిరేకైకస్మిన్ రాశౌ
పరివత్సరం పరివత్సరం చరతి యది న వక్రః
స్యాత్ప్రాయేణానుకూలో బ్రాహ్మణకులస్య

5-22-16
తత ఉపరిష్టాద్యోజనలక్షద్వయాత్ప్రతీయమానః
శనైశ్చర ఏకైకస్మిన్ రాశౌ త్రింశన్మాసాన్
విలంబమానః సర్వానేవానుపర్యేతి తావద్భి-
రనువత్సరైః ప్రాయేణ హి సర్వేషామశాంతికరః

5-22-17
తత ఉత్తరస్మాదృషయ ఏకాదశలక్ష-
యోజనాంతర ఉపలభ్యంతే య ఏవ లోకానాం
శమనుభావయంతో భగవతో విష్ణోర్యత్పరమం
పదం ప్రదక్షిణం ప్రక్రమంతి

5-22-18
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
పంచమస్కంధే జ్యోతిశ్చక్రవర్ణనే ద్వావింశోఽధ్యాయః