దశమ స్కంధః- ఉత్తరార్థః : త్ర్యశీతితమోఽధ్యాయః - 83
10(2)-83-1
శ్రీశుక ఉవాచ
తథానుగృహ్య భగవాన్ గోపీనాం స గురుర్గతిః .
యుధిష్ఠిరమథాపృచ్ఛత్సర్వాంశ్చ సుహృదోఽవ్యయం
10(2)-83-2
త ఏవం లోకనాథేన పరిపృష్టాః సుసత్కృతాః .
ప్రత్యూచుర్హృష్టమనసస్తత్పాదేక్షాహతాంహసః
10(2)-83-3
కుతోఽశివం త్వచ్చరణాంబుజాసవం
మహన్మనస్తో ముఖనిఃసృతం క్వచిత్ .
పిబంతి యే కర్ణపుటైరలం ప్రభో
దేహంభృతాం దేహకృదస్మృతిచ్ఛిదం
10(2)-83-4
హిత్వాఽఽత్మధామ విధుతాత్మకృతత్ర్యవస్థ-
మానందసంప్లవమఖండమకుంఠబోధం .
కాలోపసృష్టనిగమావన ఆత్తయోగ-
మాయాకృతిం పరమహంసగతిం నతాః స్మః
10(2)-83-5
ఋషిరువాచ
ఇత్యుత్తమశ్లోకశిఖామణిం
జనేష్వభిష్టువత్స్వంధకకౌరవస్త్రియః .
సమేత్య గోవిందకథా మిథోఽగృణం-
స్త్రిలోకగీతాః శృణు వర్ణయామి తే
10(2)-83-6
ద్రౌపద్యువాచ
హే వైదర్భ్యచ్యుతో భద్రే హే జాంబవతి కౌసలే .
హే సత్యభామే కాలింది శైబ్యే రోహిణి లక్ష్మణే
10(2)-83-7
హే కృష్ణపత్న్య ఏతన్నో బ్రూత వో భగవాన్ స్వయం .
ఉపయేమే యథా లోకమనుకుర్వన్ స్వమాయయా
10(2)-83-8
రుక్మిణ్యువాచ
చైద్యాయ మార్పయితుముద్యతకార్ముకేషు
రాజస్వజేయభటశేఖరితాంఘ్రిరేణుః .
నిన్యే మృగేంద్ర ఇవ భాగమజావియూథా-
త్తచ్ఛ్రీనికేతచరణోఽస్తు మమార్చనాయ
10(2)-83-9
సత్యభామోవాచ
యో మే సనాభివధతప్తహృదా తతేన
లిప్తాభిశాపమపమార్ష్టుముపాజహార .
జిత్వర్క్షరాజమథ రత్నమదాత్స తేన
భీతః పితాదిశత మాం ప్రభవేఽపి దత్తాం
10(2)-83-10
జాంబవత్యువాచ
ప్రాజ్ఞాయ దేహకృదముం నిజనాథదైవం
సీతాపతిం త్రిణవహాన్యమునాభ్యయుధ్యత్ .
జ్ఞాత్వా పరీక్షిత ఉపాహరదర్హణం మాం
పాదౌ ప్రగృహ్య మణినాహమముష్య దాసీ
10(2)-83-11
కాలింద్యువాచ
తపశ్చరంతీమాజ్ఞాయ స్వపాదస్పర్శనాశయా .
సఖ్యోపేత్యాగ్రహీత్పాణిం యోఽహం తద్గృహమార్జనీ
10(2)-83-12
మిత్రవిందోవాచ
యో మాం స్వయంవర ఉపేత్య విజిత్య భూపాన్
నిన్యే శ్వయూథగమివాత్మబలిం ద్విపారిః .
భ్రాతౄంశ్చమేఽపకురుతః స్వపురం శ్రియౌకః
తస్యాస్తు మేఽనుభవమంఘ్ర్యవనేజనత్వం
10(2)-83-13
సత్యోవాచ
సప్తోక్షణోఽతిబలవీర్యసుతీక్ష్ణశృంగాన్
పిత్రా కృతాన్ క్షితిపవీర్యపరీక్షణాయ .
తాన్ వీరదుర్మదహనస్తరసా నిగృహ్య
క్రీడన్ బబంధ హ యథా శిశవోఽజతోకాన్
10(2)-83-14
య ఇత్థం వీర్యశుల్కాం మాం దాసీభిశ్చతురంగిణీం .
పథి నిర్జిత్య రాజన్యాన్ నిన్యే తద్దాస్యమస్తు మే
10(2)-83-15
భద్రోవాచ
పితా మే మాతులేయాయ స్వయమాహూయ దత్తవాన్ .
కృష్ణే కృష్ణాయ తచ్చిత్తామక్షౌహిణ్యా సఖీజనైః
10(2)-83-16
అస్య మే పాదసంస్పర్శో భవేజ్జన్మని జన్మని .
కర్మభిర్భ్రామ్యమాణాయా యేన తచ్ఛ్రేయ ఆత్మనః
10(2)-83-17
లక్ష్మణోవాచ
మమాపి రాజ్ఞ్యచ్యుతజన్మకర్మ
శ్రుత్వా ముహుర్నారదగీతమాస హ .
చిత్తం ముకుందే కిల పద్మహస్తయా
వృతః సుసమ్మృశ్య విహాయ లోకపాన్
10(2)-83-18
జ్ఞాత్వా మమ మతం సాధ్వి పితా దుహితృవత్సలః .
బృహత్సేన ఇతి ఖ్యాతస్తత్రోపాయమచీకరత్
10(2)-83-19
యథా స్వయంవరే రాజ్ఞి మత్స్యః పార్థేప్సయా కృతః .
అయం తు బహిరాచ్ఛన్నో దృశ్యతే స జలే పరం
10(2)-83-20
శ్రుత్వైతత్సర్వతో భూపా ఆయయుర్మత్పితుః పురం .
సర్వాస్త్రశస్త్రతత్త్వజ్ఞాః సోపాధ్యాయాః సహస్రశః
10(2)-83-21
పిత్రా సంపూజితాః సర్వే యథావీర్యం యథావయః .
ఆదదుః సశరం చాపం వేద్ధుం పర్షది మద్ధియః
10(2)-83-22
ఆదాయ వ్యసృజన్ కేచిత్సజ్యం కర్తుమనీశ్వరాః .
ఆకోటి జ్యాం సముత్కృష్య పేతురేకేఽమునా హతాః
10(2)-83-23
సజ్యం కృత్వా పరే వీరా మాగధాంబష్ఠచేదిపాః .
భీమో దుర్యోధనః కర్ణో నావిదంస్తదవస్థితిం
10(2)-83-24
మత్స్యాభాసం జలే వీక్ష్య జ్ఞాత్వా చ తదవస్థితిం .
పార్థో యత్తోఽసృజద్బాణం నాచ్ఛినత్పస్పృశే పరం
10(2)-83-25
రాజన్యేషు నివృత్తేషు భగ్నమానేషు మానిషు .
భగవాన్ ధనురాదాయ సజ్యం కృత్వాథ లీలయా
10(2)-83-26
తస్మిన్ సంధాయ విశిఖం మత్స్యం వీక్ష్య సకృజ్జలే .
ఛిత్త్వేషుణాపాతయత్తం సూర్యే చాభిజితి స్థితే
10(2)-83-27
దివి దుందుభయో నేదుర్జయశబ్దయుతా భువి .
దేవాశ్చ కుసుమాసారాన్ ముముచుర్హర్షవిహ్వలాః
10(2)-83-28
తద్రంగమావిశమహం కలనూపురాభ్యాం
పద్భ్యాం ప్రగృహ్య కనకోజ్వలరత్నమాలాం .
నూత్నే నివీయ పరిధాయ చ కౌశికాగ్ర్యే
సవ్రీడహాసవదనా కబరీధృతస్రక్
10(2)-83-29
ఉన్నీయ వక్త్రమురుకుంతలకుండలత్వి-
డ్గండస్థలం శిశిరహాసకటాక్షమోక్షైః .
రాజ్ఞో నిరీక్ష్య పరితః శనకైర్మురారే-
రంసేఽనురక్తహృదయా నిదధే స్వమాలాం
10(2)-83-30
తావన్మృదంగపటహాః శంఖభేర్యానకాదయః .
నినేదుర్నటనర్తక్యో ననృతుర్గాయకా జగుః
10(2)-83-31
ఏవం వృతే భగవతి మయేశే నృపయూథపాః .
న సేహిరే యాజ్ఞసేని స్పర్ధంతో హృచ్ఛయాతురాః
10(2)-83-32
మాం తావద్రథమారోప్య హయరత్నచతుష్టయం .
శార్ఙ్గముద్యమ్య సన్నద్ధస్తస్థావాజౌ చతుర్భుజః
10(2)-83-33
దారుకశ్చోదయామాస కాంచనోపస్కరం రథం .
మిషతాం భూభుజాం రాజ్ఞి మృగాణాం మృగరాడివ
10(2)-83-34
తేఽన్వసజ్జంత రాజన్యా నిషేద్ధుం పథి కేచన .
సంయత్తా ఉద్ధృతేష్వాసా గ్రామసింహా యథా హరిం
10(2)-83-35
తే శార్ఙ్గచ్యుతబాణౌఘైః కృత్తబాహ్వంఘ్రికంధరాః .
నిపేతుః ప్రధనే కేచిదేకే సంత్యజ్య దుద్రువుః
10(2)-83-36
తతః పురీం యదుపతిరత్యలంకృతాం
రవిచ్ఛదధ్వజపటచిత్రతోరణాం .
కుశస్థలీం దివి భువి చాభిసంస్తుతాం
సమావిశత్తరణిరివ స్వకేతనం
10(2)-83-37
పితా మే పూజయామాస సుహృత్సంబంధిబాంధవాన్ .
మహార్హవాసోఽలంకారైః శయ్యాసనపరిచ్ఛదైః
10(2)-83-38
దాసీభిః సర్వసంపద్భిర్భటేభరథవాజిభిః .
ఆయుధాని మహార్హాణి దదౌ పూర్ణస్య భక్తితః
10(2)-83-39
ఆత్మారామస్య తస్యేమా వయం వై గృహదాసికాః .
సర్వసంగనివృత్త్యాద్ధా తపసా చ బభూవిమ
10(2)-83-40
మహిష్య ఊచుః
భౌమం నిహత్య సగణం యుధి తేన రుద్ధా
జ్ఞాత్వాథ నః క్షితిజయే జితరాజకన్యాః .
నిర్ముచ్య సంసృతివిమోక్షమనుస్మరంతీః
పాదాంబుజం పరిణినాయ య ఆప్తకామః
10(2)-83-41
న వయం సాధ్వి సామ్రాజ్యం స్వారాజ్యం భౌజ్యమప్యుత .
వైరాజ్యం పారమేష్ఠ్యం చ ఆనంత్యం వా హరేః పదం
10(2)-83-42
కామయామహ ఏతస్య శ్రీమత్పాదరజః శ్రియః .
కుచకుంకుమగంధాఢ్యం మూర్ధ్నా వోఢుం గదాభృతః
10(2)-83-43
వ్రజస్త్రియో యద్వాంఛంతి పులింద్యస్తృణవీరుధః .
గావశ్చారయతో గోపాః పాదస్పర్శం మహాత్మనః
10(2)-83-44
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
దశమస్కంధే ఉత్తరార్ధే త్ర్యశీతితమోఽధ్యాయః