దశమ స్కంధః- ఉత్తరార్థః : పంచాశీతితమోఽధ్యాయః - 85
10(2)-85-1
శ్రీబాదరాయణిరువాచ
పంచాశీతితమోఽధ్యాయః - 85 అథైకదాఽఽత్మజౌ ప్రాప్తౌ కృతపాదాభివందనౌ .
వసుదేవోఽభినంద్యాహ ప్రీత్యా సంకర్షణాచ్యుతౌ
10(2)-85-2
మునీనాం స వచః శ్రుత్వా పుత్రయోర్ధామసూచకం .
తద్వీర్యైర్జాతవిశ్రంభః పరిభాష్యాభ్యభాషత
10(2)-85-3
కృష్ణ కృష్ణ మహాయోగిన్ సంకర్షణ సనాతన .
జానే వామస్య యత్సాక్షాత్ప్రధానపురుషౌ పరౌ
10(2)-85-4
యత్ర యేన యతో యస్య యస్మై యద్యద్యథా యదా .
స్యాదిదం భగవాన్ సాక్షాత్ప్రధానపురుషేశ్వరః
10(2)-85-5
ఏతన్నానావిధం విశ్వమాత్మసృష్టమధోక్షజ .
ఆత్మనానుప్రవిశ్యాత్మన్ ప్రాణో జీవో బిభర్ష్యజ
10(2)-85-6
ప్రాణాదీనాం విశ్వసృజాం శక్తయో యాః పరస్య తాః .
పారతంత్ర్యాద్వైసాదృశ్యాద్ద్వయోశ్చేష్టైవ చేష్టతాం
10(2)-85-7
కాంతిస్తేజః ప్రభా సత్తా చంద్రాగ్న్యర్కర్క్షవిద్యుతాం .
యత్స్థైర్యం భూభృతాం భూమేర్వృత్తిర్గంధోఽర్థతో భవాన్
10(2)-85-8
తర్పణం ప్రాణనమపాం దేవత్వం తాశ్చతద్రసః .
ఓజః సహో బలం చేష్టా గతిర్వాయోస్తవేశ్వర
10(2)-85-9
దిశాం త్వమవకాశోఽసి దిశః ఖం స్ఫోట ఆశ్రయః .
నాదో వర్ణస్త్వమోంకార ఆకృతీనాం పృథక్కృతిః
10(2)-85-10
ఇంద్రియం త్వింద్రియాణాం త్వం దేవాశ్చతదనుగ్రహః .
అవబోధోభవాన్బుద్ధేర్జీవస్యానుస్మృతిఃసతీ
10(2)-85-11
భూతానామసిభూతాదిరింద్రియాణాంచతైజసః .
వైకారికోవికల్పానాంప్రధానమనుశాయినం
10(2)-85-12
నశ్వరేష్విహభావేషుతదసిత్వమనశ్వరం .
యథాద్రవ్యవికారేషుద్రవ్యమాత్రంనిరూపితం
10(2)-85-13
సత్త్వంరజస్తమ ఇతి గుణాస్తద్వృత్తయశ్చయాః .
త్వయ్యద్ధా బ్రహ్మణి పరే కల్పితా యోగమాయయా
10(2)-85-14
తస్మాన్న సంత్యమీ భావా యర్హి త్వయి వికల్పితాః .
త్వం చామీషు వికారేషు హ్యన్యదావ్యావహారికః
10(2)-85-15
గుణప్రవాహ ఏతస్మిన్నబుధాస్త్వఖిలాత్మనః .
గతిం సూక్ష్మామబోధేన సంసరంతీహ కర్మభిః
10(2)-85-16
యదృచ్ఛయా నృతాం ప్రాప్య సుకల్పామిహ దుర్లభాం .
స్వార్థే ప్రమత్తస్య వయో గతం త్వన్మాయయేశ్వర
10(2)-85-17
అసావహంమమైవైతే దేహే చాస్యాన్వయాదిషు .
స్నేహపాశైర్నిబధ్నాతి భవాన్ సర్వమిదం జగత్
10(2)-85-18
యువాం న నః సుతౌ సాక్షాత్ప్రధానపురుషేశ్వరౌ .
భూభారక్షత్రక్షపణ అవతీర్ణౌ తథాత్థ హ
10(2)-85-19
తత్తే గతోఽస్మ్యరణమద్య పదారవింద-
మాపన్నసంసృతిభయాపహమార్తబంధో .
ఏతావతాలమలమింద్రియలాలసేన
మర్త్యాత్మదృక్త్వయి పరే యదపత్యబుద్ధిః
10(2)-85-20
సూతీగృహే నను జగాద భవానజో నౌ
సంజజ్ఞ ఇత్యనుయుగం నిజధర్మగుప్త్యై .
నానాతనూర్గగనవద్విదధజ్జహాసి
కో వేద భూమ్న ఉరుగాయ విభూతిమాయాం
10(2)-85-21
శ్రీశుక ఉవాచ
ఆకర్ణ్యేత్థం పితుర్వాక్యం భగవాన్ సాత్వతర్షభః .
ప్రత్యాహ ప్రశ్రయానమ్రః ప్రహసన్ శ్లక్ష్ణయా గిరా
10(2)-85-22
శ్రీభగవానువాచ
వచో వః సమవేతార్థం తాతైతదుపమన్మహే .
యన్నః పుత్రాన్ సముద్దిశ్య తత్త్వగ్రామ ఉదాహృతః
10(2)-85-23
అహం యూయమసావార్య ఇమే చ ద్వారకౌకసః .
సర్వేఽప్యేవం యదుశ్రేష్ఠ విమృశ్యాః సచరాచరం
10(2)-85-24
ఆత్మా హ్యేకః స్వయంజ్యోతిర్నిత్యోఽన్యో నిర్గుణో గుణైః .
ఆత్మసృష్టైస్తత్కృతేషు భూతేషు బహుధేయతే
10(2)-85-25
ఖం వాయుర్జ్యోతిరాపో భూస్తత్కృతేషు యథాశయం .
ఆవిస్తిరోఽల్పభూర్యేకో నానాత్వం యాత్యసావపి
10(2)-85-26
శ్రీశుక ఉవాచ
ఏవం భగవతా రాజన్ వసుదేవ ఉదాహృతం .
శ్రుత్వా వినష్టనానాధీస్తూష్ణీం ప్రీతమనా అభూత్
10(2)-85-27
అథ తత్ర కురుశ్రేష్ఠ దేవకీ సర్వదేవతా .
శ్రుత్వాఽఽనీతం గురోః పుత్రమాత్మజాభ్యాం సువిస్మితా
10(2)-85-28
కృష్ణరామౌ సమాశ్రావ్య పుత్రాన్ కంసవిహింసితాన్ .
స్మరంతీ కృపణం ప్రాహ వైక్లవ్యాదశ్రులోచనా
10(2)-85-29
దేవక్యువాచ
రామ రామాప్రమేయాత్మన్ కృష్ణ యోగేశ్వరేశ్వర .
వేదాహం వాం విశ్వసృజామీశ్వరావాదిపూరుషౌ
10(2)-85-30
కలవిధ్వస్తసత్త్వానాం రాజ్ఞాముచ్ఛాస్త్రవర్తినాం .
భూమేర్భారాయమాణానామవతీర్ణౌ కిలాద్య మే
10(2)-85-31
యస్యాంశాంశాంశభాగేన విశ్వోత్పత్తిలయోదయాః .
భవంతి కిల విశ్వాత్మంస్తం త్వాద్యాహం గతిం గతా
10(2)-85-32
చిరాన్మృతసుతాదానే గురుణా కిల చోదితౌ .
ఆనిన్యథుః పితృస్థానాద్గురవే గురుదక్షిణాం
10(2)-85-33
తథా మే కురుతం కామం యువాం యోగేశ్వరేశ్వరౌ .
భోజరాజహతాన్ పుత్రాన్ కామయే ద్రష్టుమాహృతాన్
10(2)-85-34
ఋషిరువాచ
ఏవం సంచోదితౌ మాత్రా రామః కృష్ణశ్చభారత .
సుతలం సంవివిశతుర్యోగమాయాముపాశ్రితౌ
10(2)-85-35
తస్మిన్ ప్రవిష్టావుపలభ్య దైత్యరాడ్
విశ్వాత్మదైవం సుతరాం తథాత్మనః .
తద్దర్శనాహ్లాదపరిప్లుతాశయః
సద్యః సముత్థాయ ననామ సాన్వయః
10(2)-85-36
తయోః సమానీయ వరాసనం ముదా
నివిష్టయోస్తత్ర మహాత్మనోస్తయోః .
దధార పాదావవనిజ్య తజ్జలం
సవృంద ఆబ్రహ్మ పునద్యదంబు హ
10(2)-85-37
సమర్హయామాస స తౌ విభూతిభిః
మహార్హవస్త్రాభరణానులేపనైః .
తాంబూలదీపామృతభక్షణాదిభిః
స్వగోత్రవిత్తాత్మసమర్పణేన చ
10(2)-85-38
స ఇంద్రసేనో భగవత్పదాంబుజం
బిభ్రన్ముహుః ప్రేమవిభిన్నయా ధియా .
ఉవాచ హానందజలాకులేక్షణః
ప్రహృష్టరోమా నృప గద్గదాక్షరం
10(2)-85-39
బలిరువాచ
నమోఽనంతాయ బృహతే నమః కృష్ణాయ వేధసే .
సాంఖ్యయోగవితానాయ బ్రహ్మణే పరమాత్మనే
10(2)-85-40
దర్శనం వాం హి భూతానాం దుష్ప్రాపం చాప్యదుర్లభం .
రజస్తమఃస్వభావానాం యన్నః ప్రాప్తౌ యదృచ్ఛయా
10(2)-85-41
దైత్యదానవగంధర్వాః సిద్ధవిద్యాధ్రచారణాః .
యక్షరక్షఃపిశాచాశ్చభూతప్రమథనాయకాః
10(2)-85-42
విశుద్ధసత్త్వధామ్న్యద్ధా త్వయి శాస్త్రశరీరిణి .
నిత్యం నిబద్ధవైరాస్తే వయం చాన్యే చ తాదృశాః
10(2)-85-43
కేచనోద్బద్ధవైరేణ భక్త్యా కేచన కామతః .
న తథా సత్త్వసంరబ్ధాః సన్నికృష్టాః సురాదయః
10(2)-85-44
ఇదమిత్థమితి ప్రాయస్తవ యోగేశ్వరేశ్వర .
న విదంత్యపి యోగేశా యోగమాయాం కుతో వయం
10(2)-85-45
తన్నః ప్రసీద నిరపేక్షవిమృగ్యయుష్మత్
పాదారవిందధిషణాన్యగృహాంధకూపాత్ .
నిష్క్రమ్య విశ్వశరణాంఘ్ర్యుపలబ్ధవృత్తిః
శాంతో యథైక ఉత సర్వసఖైశ్చరామి
10(2)-85-46
శాధ్యస్మానీశితవ్యేశ నిష్పాపాన్ కురు నః ప్రభో .
పుమాన్ యచ్ఛ్రద్ధయాఽఽతిష్ఠంశ్చోదనాయా విముచ్యతే
10(2)-85-47
శ్రీభగవానువాచ
ఆసన్ మరీచేః షట్ పుత్రా ఊర్ణాయాం ప్రథమేఽన్తరే .
దేవాః కం జహసుర్వీక్ష్య సుతాం యభితుముద్యతం
10(2)-85-48
తేనాసురీమగన్ యోనిమధునావద్యకర్మణా .
హిరణ్యకశిపోర్జాతా నీతాస్తే యోగమాయయా
10(2)-85-49
దేవక్యా ఉదరే జాతా రాజన్ కంసవిహింసితాః .
సా తాన్ శోచత్యాత్మజాన్ స్వాంస్త ఇమేఽధ్యాసతేఽన్తికే
10(2)-85-50
ఇత ఏతాన్ ప్రణేష్యామో మాతృశోకాపనుత్తయే .
తతః శాపాద్వినిర్ముక్తా లోకం యాస్యంతి విజ్వరాః
10(2)-85-51
స్మరోద్గీథః పరిష్వంగః పతంగః క్షుద్రభృద్ఘృణీ .
షడిమే మత్ప్రసాదేన పునర్యాస్యంతి సద్గతిం
10(2)-85-52
ఇత్యుక్త్వా తాన్ సమాదాయ ఇంద్రసేనేన పూజితౌ .
పునర్ద్వారవతీమేత్య మాతుః పుత్రానయచ్ఛతాం
10(2)-85-53
తాన్ దృష్ట్వా బాలకాన్ దేవీ పుత్రస్నేహస్నుతస్తనీ .
పరిష్వజ్యాంకమారోప్య మూర్ధ్న్యజిఘ్రదభీక్ష్ణశః
10(2)-85-54
అపాయయత్స్తనం ప్రీతా సుతస్పర్శపరిప్లుతా .
మోహితా మాయయా విష్ణోర్యయా సృష్టిః ప్రవర్తతే
10(2)-85-55
పీత్వామృతం పయస్తస్యాః పీతశేషం గదాభృతః .
నారాయణాంగసంస్పర్శప్రతిలబ్ధాత్మదర్శనాః
10(2)-85-56
తే నమస్కృత్య గోవిందం దేవకీం పితరం బలం .
మిషతాం సర్వభూతానాం యయుర్ధామ దివౌకసాం
10(2)-85-57
తం దృష్ట్వా దేవకీ దేవీ మృతాగమననిర్గమం .
మేనే సువిస్మితా మాయాం కృష్ణస్య రచితాం నృప
10(2)-85-58
ఏవం విధాన్యద్భుతాని కృష్ణస్య పరమాత్మనః .
వీర్యాణ్యనంతవీర్యస్య సంత్యనంతాని భారత
10(2)-85-59
సూత ఉవాచ
య ఇదమనుశృణోతి శ్రావయేద్వా మురారే-
శ్చరితమమృతకీర్తేర్వర్ణితం వ్యాసపుత్రైః .
జగదఘభిదలం తద్భక్తసత్కర్ణపూరం
భగవతి కృతచిత్తో యాతి తత్క్షేమధామ
10(2)-85-60
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
దశమస్కంధే ఉత్తరార్ధే మృతాగ్రజానయనం నామ
పంచాశీతితమోఽధ్యాయః