దశమ స్కంధః- ఉత్తరార్థః : ద్వ్యశీతితమోఽధ్యాయః - 82
10(2)-82-1
శ్రీశుక ఉవాచ
అథైకదా ద్వారవత్యాం వసతో రామకృష్ణయోః .
సూర్యోపరాగః సుమహానాసీత్కల్పక్షయే యథా
10(2)-82-2
తం జ్ఞాత్వా మనుజా రాజన్ పురస్తాదేవ సర్వతః .
సమంతపంచకం క్షేత్రం యయుః శ్రేయోవిధిత్సయా
10(2)-82-3
నిఃక్షత్రియాం మహీం కుర్వన్ రామః శస్త్రభృతాం వరః .
నృపాణాం రుధిరౌఘేణ యత్ర చక్రే మహాహ్రదాన్
10(2)-82-4
ఈజే చ భగవాన్ రామో యత్రాస్పృష్టోఽపి కర్మణా .
లోకస్య గ్రాహయన్నీశో యథాన్యోఽఘాపనుత్తయే
10(2)-82-5
మహత్యాం తీర్థయాత్రాయాం తత్రాగన్ భారతీః ప్రజాః .
వృష్ణయశ్చ తథాక్రూరవసుదేవాహుకాదయః
10(2)-82-6
యయుర్భారత తత్క్షేత్రం స్వమఘం క్షపయిష్ణవః .
గదప్రద్యుమ్నసాంబాద్యాః సుచంద్రశుకసారణైః
10(2)-82-7
ఆస్తేఽనిరుద్ధో రక్షాయాం కృతవర్మా చ యూథపః .
తే రథైర్దేవధిష్ణ్యాభైర్హయైశ్చ తరలప్లవైః
10(2)-82-8
గజైర్నదద్భిరభ్రాభైర్నృభిర్విద్యాధరద్యుభిః .
వ్యరోచంత మహాతేజాః పథి కాంచనమాలినః
10(2)-82-9
దివ్యస్రగ్వస్త్రసన్నాహాః కలత్రైః ఖేచరా ఇవ .
తత్ర స్నాత్వా మహాభాగా ఉపోష్య సుసమాహితాః
10(2)-82-10
బ్రాహ్మణేభ్యో దదుర్ధేనూర్వాసఃస్రగ్రుక్మమాలినీః .
రామహ్రదేషు విధివత్పునరాప్లుత్య వృష్ణయః
10(2)-82-11
దదుః స్వన్నం ద్విజాగ్ర్యేభ్యః కృష్ణే నో భక్తిరస్త్వితి .
స్వయం చ తదనుజ్ఞాతా వృష్ణయః కృష్ణదేవతాః
10(2)-82-12
భుక్త్వోపవివిశుః కామం స్నిగ్ధచ్ఛాయాంఘ్రిపాంఘ్రిషు .
తత్రాగతాంస్తే దదృశుః సుహృత్సంబంధినో నృపాన్
10(2)-82-13
మత్స్యోశీనరకౌసల్యవిదర్భకురుసృంజయాన్ .
కాంబోజకైకయాన్మద్రాన్ కుంతీనానర్తకేరలాన్
10(2)-82-14
అన్యాంశ్చైవాత్మపక్షీయాన్ పరాంశ్చ శతశో నృప .
నందాదీన్ సుహృదో గోపాన్ గోపీశ్చోత్కంఠితాశ్చిరం
10(2)-82-15
అన్యోన్యసందర్శనహర్షరంహసా
ప్రోత్ఫుల్లహృద్వక్త్రసరోరుహశ్రియః .
ఆశ్లిష్య గాఢం నయనైః స్రవజ్జలా
హృష్యత్త్వచో రుద్ధగిరో యయుర్ముదం
10(2)-82-16
స్త్రియశ్చ సంవీక్ష్య మిథోఽతిసౌహృద-
స్మితామలాపాంగదృశోఽభిరేభిరే .
స్తనైః స్తనాన్ కుంకుమపంకరూషితాన్నిహత్య
దోర్భిః ప్రణయాశ్రులోచనాః
10(2)-82-17
తతోఽభివాద్య తే వృద్ధాన్ యవిష్ఠైరభివాదితాః .
స్వాగతం కుశలం పృష్ట్వా చక్రుః కృష్ణకథా మిథః
10(2)-82-18
పృథా భ్రాతౄన్ స్వసౄర్వీక్ష్య తత్పుత్రాన్ పితరావపి .
భ్రాతృపత్నీర్ముకుందం చ జహౌ సంకథయా శుచః
10(2)-82-19
కుంత్యువాచ
ఆర్య భ్రాతరహం మన్యే ఆత్మానమకృతాశిషం .
యద్వా ఆపత్సు మద్వార్తాం నానుస్మరథ సత్తమాః
10(2)-82-20
సుహృదో జ్ఞాతయః పుత్రా భ్రాతరః పితరావపి .
నానుస్మరంతి స్వజనం యస్య దైవమదక్షిణం
10(2)-82-21
వసుదేవ ఉవాచ
అంబ మాస్మానసూయేథా దైవక్రీడనకాన్ నరాన్ .
ఈశస్య హి వశే లోకః కురుతే కార్యతేఽథ వా
10(2)-82-22
కంసప్రతాపితాః సర్వే వయం యాతా దిశం దిశం .
ఏతర్హ్యేవ పునః స్థానం దైవేనాసాదితాః స్వసః
10(2)-82-23
శ్రీశుక ఉవాచ
వసుదేవోగ్రసేనాద్యైర్యదుభిస్తేఽర్చితా నృపాః .
ఆసన్నచ్యుతసందర్శపరమానందనిర్వృతాః
10(2)-82-24
భీష్మో ద్రోణోఽమ్బికాపుత్రో గాంధారీ ససుతా తథా .
సదారాః పాండవాః కుంతీ సంజయో విదురః కృపః
10(2)-82-25
కుంతిభోజో విరాటశ్చ భీష్మకో నగ్నజిన్మహాన్ .
పురుజిద్ద్రుపదః శల్యో ధృష్టకేతుః సకాశిరాట్
10(2)-82-26
దమఘోషో విశాలాక్షో మైథిలో మద్రకేకయౌ .
యుధామన్యుః సుశర్మా చ ససుతా బాహ్లికాదయః
10(2)-82-27
రాజానో యే చ రాజేంద్ర యుధిష్ఠిరమనువ్రతాః .
శ్రీనికేతం వపుః శౌరేః సస్త్రీకం వీక్ష్య విస్మితాః
10(2)-82-28
అథ తే రామకృష్ణాభ్యాం సమ్యక్ ప్రాప్తసమర్హణాః .
ప్రశశంసుర్ముదా యుక్తా వృష్ణీన్ కృష్ణపరిగ్రహాన్
10(2)-82-29
అహో భోజపతే యూయం జన్మభాజో నృణామిహ .
యత్పశ్యథాసకృత్కృష్ణం దుర్దర్శమపి యోగినాం
10(2)-82-30
యద్విశ్రుతిః శ్రుతినుతేదమలం పునాతి
పాదావనేజనపయశ్చవచశ్చశాస్త్రం .
భూః కాలభర్జితభగాపి యదంఘ్రిపద్మ-
స్పర్శోత్థశక్తిరభివర్షతి నోఽఖిలార్థాన్
10(2)-82-31
తద్దర్శనస్పర్శనానుపథప్రజల్ప-
శయ్యాసనాశనసయౌనసపిండబంధః .
యేషాం గృహే నిరయవర్త్మని వర్తతాం వః
స్వర్గాపవర్గవిరమః స్వయమాస విష్ణుః
10(2)-82-32
శ్రీశుక ఉవాచ
నందస్తత్ర యదూన్ ప్రాప్తాన్ జ్ఞాత్వా కృష్ణపురోగమాన్ .
తత్రాగమద్వృతో గోపైరనఃస్థార్థైర్దిదృక్షయా
10(2)-82-33
తం దృష్ట్వా వృష్ణయో హృష్టాస్తన్వః ప్రాణమివోత్థితాః .
పరిషస్వజిరే గాఢం చిరదర్శనకాతరాః
10(2)-82-34
వసుదేవః పరిష్వజ్య సంప్రీతః ప్రేమవిహ్వలః .
స్మరన్ కంసకృతాన్ క్లేశాన్ పుత్రన్యాసం చ గోకులే
10(2)-82-35
కృష్ణరామౌ పరిష్వజ్య పితరావభివాద్య చ .
న కించనోచతుః ప్రేమ్ణా సాశ్రుకంఠౌ కురూద్వహ
10(2)-82-36
తావాత్మాసనమారోప్య బాహుభ్యాం పరిరభ్య చ .
యశోదా చ మహాభాగా సుతౌ విజహతుః శుచః
10(2)-82-37
రోహిణీ దేవకీ చాథ పరిష్వజ్య వ్రజేశ్వరీం .
స్మరంత్యౌ తత్కృతాం మైత్రీం బాష్పకంఠ్యౌ సమూచతుః
10(2)-82-38
కా విస్మరేత వాం మైత్రీమనివృత్తాం వ్రజేశ్వరి .
అవాప్యాప్యైంద్రమైశ్వర్యం యస్యా నేహ ప్రతిక్రియా
10(2)-82-39
ఏతావదృష్టపితరౌ యువయోః స్మ పిత్రోః
సంప్రీణనాభ్యుదయపోషణపాలనాని .
ప్రాప్యోషతుర్భవతి పక్ష్మ హ యద్వదక్ష్ణోః
న్యస్తావకుత్ర చ భయౌ న సతాం పరః స్వః
10(2)-82-40
శ్రీశుక ఉవాచ
గోప్యశ్చ కృష్ణముపలభ్య చిరాదభీష్టం
యత్ప్రేక్షణే దృశిషు పక్ష్మకృతం శపంతి .
దృగ్భిర్హృదీకృతమలం పరిరభ్య సర్వా-
స్తద్భావమాపురపి నిత్యయుజాం దురాపం
10(2)-82-41
భగవాంస్తాస్తథాభూతా వివిక్త ఉపసంగతః .
ఆశ్లిష్యానామయం పృష్ట్వా ప్రహసన్నిదమబ్రవీత్
10(2)-82-42
అపి స్మరథ నః సఖ్యః స్వానామర్థచికీర్షయా .
గతాంశ్చిరాయితాంఛత్రుపక్షక్షపణచేతసః
10(2)-82-43
అప్యవధ్యాయథాస్మాన్ స్విదకృతజ్ఞావిశంకయా .
నూనం భూతాని భగవాన్ యునక్తి వియునక్తి చ
10(2)-82-44
వాయుర్యథా ఘనానీకం తృణం తూలం రజాంసి చ .
సంయోజ్యాక్షిపతే భూయస్తథా భూతాని భూతకృత్
10(2)-82-45
మయి భక్తిర్హి భూతానామమృతత్వాయ కల్పతే .
దిష్ట్యా యదాసీన్మత్స్నేహో భవతీనాం మదాపనః
10(2)-82-46
అహం హి సర్వభూతానామాదిరంతోఽన్తరం బహిః .
భౌతికానాం యథా ఖం వార్భూర్వాయుర్జ్యోతిరంగనాః
10(2)-82-47
ఏవం హ్యేతాని భూతాని భూతేష్వాత్మాఽఽత్మనా తతః .
ఉభయం మయ్యథ పరే పశ్యతాభాతమక్షరే
10(2)-82-48
శ్రీశుక ఉవాచ
అధ్యాత్మశిక్షయా గోప్య ఏవం కృష్ణేన శిక్షితాః .
తదనుస్మరణధ్వస్తజీవకోశాస్తమధ్యగన్
10(2)-82-49
ఆహుశ్చతే నలిననాభ పదారవిందం
యోగేశ్వరైర్హృది విచింత్యమగాధబోధైః .
సంసారకూపపతితోత్తరణావలంబం
గేహంజుషామపి మనస్యుదియాత్సదా నః
10(2)-82-50
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
దశమస్కంధే ఉత్తరార్ధే వృష్ణిగోపసంగమో నామ ద్వ్యశీతితమోఽధ్యాయః