పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - పూర్వ : పూర్ణి

  •  
  •  
  •  

10.1-1792-గ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

pothana at bammera
ఇది శ్రీ పరమేశ్వర కరుణాకలిత కవితా విచిత్ర కేసనమంత్రి పుత్ర సహజపాండిత్య పోతనామాత్య ప్రణీతం బయిన శ్రీమహాభాగతం బను మహాపురాణంబు నందు దేవకీదేవి వివాహంబును; గగనవాణీ శ్రవణంబును; గంసోద్రేకంబును; వసుదేవ ప్రార్థనయును; యోగమాయా ప్రభావంబును; బలభద్రుని జన్మంబును; బ్రహ్మాది సుర స్తోత్రంబును; గృష్ణావతారంబును; ఘోష ప్రవేశంబును; యోగనిద్రా చరితంబును; నంద పుత్రోత్సవంబును; బూతనా సంహారంబును; శకట భంజనంబును; దృణావర్తు మరణంబును; గ ర్గాగమనంబును; నారాయణాది నామ నిర్దేశంబును; బాలక్రీడయును; మృ ద్భక్షణంబును; వాసుదేవ వదనగహ్వర విలోక్యమా నాఖిల లో కాలోకనంబును; నవనీత చౌర్యంబును, యశోదా రోషంబు; నులూఖల బంధనంబు; నర్జునతరుయుగళ నిపాతనంబును; నలకూబర మణిగ్రీవుల శాప మోక్షణంబును; బృందావన గమనంబును; వత్స పాలనంబును; వత్సాసుర వధయును; బకదనుజ విదారణంబు; నఘాసుర మరణంబును; వ త్సాపహరణంబును; నూతన వత్స బాలక కల్పనంబును; బ్రహ్మ వినుతియు; గో పాలకత్వంబును; గార్దభాసుర దమనంబును; కాళియ ఫణి మర్దనంబును; గరుడ కాళియ నాగ విరోధ కథనంబును; బ్రలంబాసుర హింసనంబును; దవానల పానంబును; వర్షర్తు వర్ణనంబును; శరత్కాల లక్షణంబును; వేణు విలాసంబును; హేమంత సమయ సమాగమంబును; గోపక న్యాచరిత హవిష్య వ్రతంబును; గాత్యాయనీ సేవనంబును; వల్లవీ వస్త్రాపహరణంబును; విప్రవనితా దత్తాన్న భోజనంబు; నింద్రయాగ నివారణంబును; నంద ముకుంద సంవాదంబును; పర్వత భజనంబును; బాషాణ సలిల వర్షంబును; గోవర్ధ నోద్ధరణంబును; వరుణకింకరుండు నందుని గొనిపోయిన హరి తెచ్చుటయును; వేణు పూరణంబును; గోపికాజన ఘోష నిర్గమంబును; యమునాతీర వన విహరణంబును; గృ ష్ణాంతర్ధానంబును; ఘోషకామనీ గ ణాన్వేషణంబును; గోపికా గీతలును; హరి ప్రసన్నతయును; రాస క్రీడనంబును; జలకేళియును, సర్పరూపకుం డైన సుదర్శన విద్యాధరుండు హరిచరణ తాడనంబున నిజరూపంబు పడయుటయును; శంఖచూడుం డను గుహ్యకుని వధించుటయును; వృషభాసుర విదళనంబును; నారదోపదేశంబున హరి జన్మకథ నెఱంగి కంసుండు దేవకీవసుదేవుల బద్ధులం జేయుటయును; ఘోటకాసురుం డైన కేశియను దనుజుని వధియించుటయును; నారద స్తుతియును; వ్యోమదానవ మరణంబు; నక్రూ రాగమంబు; నక్రూర రామకృష్ణుల సల్లాపంబును; ఘోష నిర్గమంబును; యమునా జలాంతరాళంబున నక్రూరుండు హరి విశ్వరూపంబును గాంచుటయు; నక్రూర స్తవంబును; మథురానగర ప్రవేశంబును; రజక వధయును; వాయక మాలికులచే సమ్మానంబు నొందుటయును; కుబ్జా ప్రసాద కరణంబును; ధను ర్భంగంబును; గంసు దుస్వప్నంబును; గువలయాపీడ పీడనంబును; రంగస్థల ప్రవేశంబును; జాణూర ముష్టికుల వధయును; గంస వధయును; వసుదేవదేవకీ బంధ మోక్షణంబు; నుగ్రసేను రాజ్య స్థాపనంబును; రామకృష్ణులు సాందీపుని వలన విద్య లభ్యసించుటయును; సంయమనీ నగర గమనంబును; గురుపుత్ర దానంబు; నుద్ధవుని ఘోష యాత్రయును; భ్రమరగీతలును; గు బ్జావాస గమనంబును; గరినగరంబునకు నక్రూరుండు చని కుంతీదేవి నూరార్చుటయును; గంసభార్య లగు నస్తి ప్రాస్తులు జరాసంధునకుఁ గంసు మరణం బెఱింగించుటయును; జరాసంధుని దండయాత్రయును; మథురానగర నిరోధంబును; యుద్ధంబున జరాసంధుండు సప్తదశ వారంబులు పలాయితుం డగుటయును; నారద ప్రేరితుండై కాలయవనుండు మథురపై దాడివెడలుటయును; ద్వారకానగర నిర్మాణంబును; మథురాపుర నివాసులం దన యోగబలంబున హరి ద్వారకానగరంబునకుం దెచ్చుటయును; కాలయవనుడు హరి వెంటజని గిరిగుహ యందు నిద్రితుండైన ముచికుందుని దృష్టి వలన నీఱగుటయును; ముచికుందుండు హరిని సంస్తుతి చేసి తపంబునకుం జనుటయును; జరాసంధుండు గ్రమ్మఱ రామకృష్ణులపై నేతెంచుటయును; బ్రవర్షణ పర్వతారోహణంబును; గిరి దహనంబును; గిరి డిగ్గనుఱికి రామకృష్ణులు ద్వారకకుం జనుటయును; రుక్మిణీ జననంబును; రుక్మిణీ సందేశంబును; వాసుదే వాగమనంబును; రుక్మిణీ గ్రహణంబును; రాజలోక పలాయనంబును; రుక్మి యనువాని భంగంబును; రుక్మిణీ కల్యాణంబును యను కథలుఁ గల దశమస్కంధంబు నందుఁ బూర్వభాగము సమాప్తము.

టీకా:

ఇది = ఇది; శ్రీ = సంపత్కరమైన; పరమేశ్వర = భగవంతుని; కరుణా = దయతో; కలిత = జన్మించిన; కవితా = కవిత్వము చెప్పుటలో; విచిత్ర = అద్భుతమైనవాడు; కేసనమంత్రి = కేసనమంత్రి; పుత్ర = కుమారుడు; సహజ = సహజసిద్ధముగ; పాండిత్య = పాండిత్యము కలవాడు; పోతన = పోతన; అమాత్య = మంత్రిచేత; ప్రణీతంబు = చెప్పబడినది; అయిన = ఐన; శ్రీ = గొప్పదైన; మహాభాగవతము = మహాభాగవతము; అను = అనెడి; మహా = గొప్ప; పురాణంబున్ = పురాణము; అందున్ = లో; దేవకీదేవి = దేవకీదేవి యొక్క; వివాహంబును = పెండ్లి; గగనవాణీ = ఆకాశవాణి యొక్క; శ్రవణంబునున్ = పలుకుటలు; కంస = కంసుని యొక్క; ఉద్రేకంబును = ఉద్రేకము; వసుదేవ = వసుదేవుని; ప్రార్థనయును = ప్రార్థన; యోగమాయా = యోగమాయ యొక్క; ప్రభావంబును = ప్రభావము; బలభద్రుని = బలరాముని; జన్మంబును = పుట్టుక; బ్రహ్మ = బ్రహ్మదేవుడు; ఆది = మొదలగు; సుర = దేవతల; స్తోత్రంబునున్ = స్తోత్రము; కృష్ణా = కృష్ణుని యొక్క; అవతారంబును = పుట్టుట; ఘోషప్రవేశంబును = వ్రేపల్లను; ప్రవేశంబును = జేరుట; యోగనిద్రా = యోగనిద్ర (మాయాదేవి); చరితంబును = చరిత్ర; నంద = నందుని; పుత్ర = పుత్రుడు కలిగిన; ఉత్సవంబును = ఉత్సాహము; పూతన = పూతనను; సంహారంబును = చంపుట; శకట = శకటాసురుని; భంజనంబు = చంపుట; తృణావర్తు = తృణావర్తుని; మరణంబును = చావు; గర్గ = గర్గమహర్షి; ఆగమనంబును = వచ్చుట; నారాయణ = నారాయణుడు; ఆది = మున్నగు; నామ = నామములను; నిర్దేశంబును = నిర్ధారించుట; బాల = బాలునిగా; క్రీడయును = క్రీడించుట; మృత్ = మట్టి; భక్షణంబును = తినుట; వాసుదేవ = కృష్ణుని; వదనగహ్వరన్ = నోటి యందు; విలోక్యమాన = కనబడుచున్న; అఖిల = సమస్తమైన; లోక = లోకములను; ఆలోకనంబును = చూచుట; నవనీత = వెన్నను; చౌర్యంబును = దొంగిలించుట; యశోదా = యశోదాదేవి యొక్క; రోషంబును = కోపము; ఉలూఖల = రోటికి; బంధనంబునున్ = కట్టుట; అర్జున = మద్ది; తరు = చెట్ల; యుగళ = జంటను; నిపాతనంబును = పడగొట్టుట; నలకూబర = నలకూబరుని; మణిగ్రీవుల = మణిగ్రీవుల యొక్క; శాప = శాపము నుండి; మోక్షణంబును = విముక్తి; బృందావన = బృందావనమునకు; గమనంబును = వెళ్ళుట; వత్స = దూడలను; పాలనంబు = మేపుట; వత్స = వత్స ఆకృతిని వచ్చిన; అసుర = రాక్షసుని; వధయును = చంపుట; బక = బకుడు అను; దనుజ = రాక్షసుని; విదారణంబును = చంపుట; అఘాసుర = అఘాసురుని యొక్క; మరణంబును = చావు; వత్సా = దూడలు గోపబాలకులను; అపహరణంబును = దొంగిలించుట; నూతన = సరికొత్త; వత్స = దూడలు; బాలక = పిల్లల; కల్పనంబు = పుట్టించుడ; బ్రహ్మ = బ్రహ్మదేవుని; వినుతియున్ = స్తోత్రము; గో = ఆవులను; పాలకత్వంబును = పాలించుట; గార్దభాసురున్ = గార్దభరాక్షసుని; దమనంబును = శిక్షించుట; కాళియ = కాళియుడను; ఫణి = పాము; మర్దనంబును = మర్ధించుట; గరుడ = గరుడుడు; కాళియు = కాళీయుడను; నాగ = సర్పము; విరోధ = శత్రుత్వము యొక్క; కథనంబును = కథ; ప్రలంబ = ప్రలంబుడను; అసుర = రాక్షసుని; హింసనంబును = చంపుట; దవానల = కార్చిచ్చును; పానంబును = తాగివేయుట; వర్షర్తు = వర్షఋతువు; వర్ణనంబును = వర్ణించుట; శరత్కాల = శరదృతువు యొక్క; లక్షణంబును = వర్ణించుట; వేణు = మురళితో; విలాసనంబును = విహరించుటలు; హేమంత = హేమంత ఋతువు; సమయ = సమయమునందు; సమాగమంబును = కలియుట; గోపకన్యా = గోపికలచే; చరిత = ఆచరింపబడిన; హవిష్య = హవిష్యము అను; వ్రతంబును = వ్రతము; కాత్యాయనీ = కాత్యాయనీ దేవి; సేవనంబును = పూజించుట; వల్లవీ = గొల్లపడచుల; వస్త్ర = బట్టలను; అపహరణంబును = దొంగిలించుట; విప్ర = బ్రాహ్మణ; వనితా = స్త్రీలచేత; దత్త = ఇవ్వబడిన; అన్న = అన్నమును; భోజనంబును = తినుట; ఇంద్రయోగ = ఇంద్రయోగమును; నివారణంబును = ఆపుట; నంద = నందుని; ముకుంద = కృష్ణుల; సంవాదంబును = సంభాషణ; పర్వత = కొండకు; భజనంబును = పూజించుట; పాషాణ = బండరాళ్ళ; సలిల = నీటి; వర్షంబునున్ = వాన; గోవర్ధన = గోవర్ధన పర్వతమును; ఉద్ధరణంబును = పైకి ఎత్తుట; వరుణ = వరుణుని; కింకరుండు = సేవకుడు; నందునిన్ = నందుడిని; కొనిపోయినన్ = తీసుకుపోగా; హరి = కృష్ణుడు; తెచ్చుటయును = తీసుకొని వచ్చుట; వేణు = మురళిని; పూరణంబును = ఊదుట; గోపికా = గొల్లభామల; జన = సమూహము; ఘోష = వ్రేపల్లెను; నిర్గమంబును = వెడలుట; యమునా = యమునానది యొక్క; తీర = ఒడ్డున ఉన్న; వన = అడవిలో; విహరణంబును = విహరించుటలు; కృష్ణ = కృష్ణుని; అంతర్ధానంబును = మాయమగుట; ఘోషకామినీ = గోపికల; గణ = సమూహము యొక్క; అన్వేషణంబును = వెదకుట; గోపికా = గోపికల; గీతలును = పాటలు; హరి = కృష్ణుని యొక్క; ప్రసన్నతయును = ప్రసన్నము; రాసక్రీడనంబును = రాసక్రీడ ఆడుట; జల = నీటిలో; కేళియును = క్రీడించుట; సర్ప = పాము; రూపకుండు = రూపము కలవాడు; ఐన = అయినట్టి; సుదర్శన = సుదర్శనుడు అను; విద్యాధరుండు = విద్యాధరుడు; హరి = కృష్ణుని; చరణ = పాదము యొక్క; తాడనంబునన్ = తాకుడుచేత; నిజరూపంబున్ = తన స్వరూపమును; పడయుటయును = పొందుట; శంఖచూడుండు = శంఖచూడుడు; అను = అనెడి; గుహ్యకుని = గుహ్యకుడిని; వధించుటయునున్ = చంపుట; వృషభ = వృషభుడు అను; అసురన్ = రాక్షసుని; విదళనంబును = చంపుట; నారద = నారదుని యొక్క; ఉపదేశంబునన్ = చెప్పిన ప్రకారము; హరి = కృష్ణుని; జన్మ = పుట్టుక; కథన్ = వృత్తాంతము; ఎఱింగి = తెలిసి; కంసుండు = కంసుడు; దేవకీ = దేవకీదేవి; వసుదేవులన్ = వసుదేవుడులను; బద్ధులన్ = బంధింపబడినవారిగా; చేయుటయును = చేయుట; ఘోటకాసురుండు = అశ్వాసురుడు; ఐన = అయిన; కేశి = కేశి; అను = అనెడి; దనుజుని = రాక్షసుని; వధియించుటయును = చంపుట; నారద = నారదుడు చేసిన; స్తుతియును = స్తోత్రము; వ్యోమదానవ = వ్యోమాసురుని; మరణంబును = చావు; అక్రూర = అక్రూరుని; ఆగమనంబును = రాక; అక్రూర = అక్రూరుడు; రామ = బలరాముడు; కృష్ణుల = కృష్ణుడుల; సల్లాపంబును = సంభాషణము; ఘోష = వ్రేపల్లెనుండి; నిర్గమంబును = వెడలుట; యమునా = యమునా నది యొక్క; జల = నీటి; అంతరాళంబునన్ = లోపల; అక్రూరుండు = అక్రూరుడు; హరి = విష్ణుమూర్తి యొక్క; విశ్వరూపంబును = విశ్వరూపమును; కాంచుటయున్ = చూచుట; అక్రూర = అక్రూరుడు చేసిన; స్తవంబునున్ = స్తోత్రము; మథురానగర = మథురాపురమును; ప్రవేశంబును = ప్రవేశించుట; రజక = రజకుని; వధయును = చంపుట; వాయక = బట్టలునేయువాని; మాలికుల = మాలాకారుల; చేన్ = చేత; సమ్మానంబును = సన్మానించుట; ఒందుటయును = పొందుట; కుబ్జా = కుబ్జను; ప్రసాదకరణంబును = అనుగ్రహించుట; ధనుః = విల్లును; భంగంబునున్ = విరుచుట; కంసు = కంసుని యొక్క; దుస్వప్నంబును = దుస్వప్నములు; కువలయాపీడ = కువలయాపీడ గజమును; పీడనంబును = చంపుట; రంగస్థల = మల్లయుద్ధ క్షేత్రమును; ప్రవేశంబును = ప్రవేశించుట; చాణూర = చాణూరుడు; ముష్టికుల = ముష్టికుడులను; వధయును = చంపుట; కంస = కంసుని; వధయును = చంపుట; వసుదేవ = వసుదేవుని; దేవకీ = దేవకీదేవిల యొక్క; బంధ = బంధములను; మోక్షణంబును = విడిపించుట; ఉగ్రసేనున్ = ఉగ్రసేనుని; రాజ్య = రాజ్యపాలనను; స్థాపనంబును = స్థిరపరచుట; రామ = బలరాముడు; కృష్ణులు = కృష్ణులు; సాందీపుని = సాందీపుని; వలన = నుండి; విద్యన్ = విద్యలను; అభ్యసించుట = నేర్చుకొనుట; సంయమనీనగర = సంయమనీ పురమునకు; గమనంబును = వెళ్ళుట; గురు = గురువునకు; పుత్ర = కొడుకును; దానంబును = ఇచ్చుట; ఉద్ధవుని = ఉద్ధవుడి; ఘోష = వ్రేపల్లె; యాత్రయును = వెళ్లుట; భ్రమరగీతలును = భ్రమరగీతలు; కుబ్జ = కుబ్జ యొక్క; ఆవాస = ఇంటికి; గమనంబును = వెళ్లుట; కరినగరంబున్ = హస్తినాపురమున; కున్ = కు; అక్రూరుండు = అక్రూరుడు; చని = వెళ్ళి; కుంతీదేవిని = కుంతిని; ఊరార్చుటయును = ఊరుకోబెట్టుట; కంస = కంసుని; భార్యలు = భార్యలు; అగు = ఐన; అస్తి = అస్తి; ప్రాస్తులు = ప్రాస్తులు; జరాసంధున్ = జరాసంధుని; కంసు = కంసుని; మరణంబున్ = చావును; ఎఱింగించుటయును = తెలుపుట; జరాసంధుని = జరాసంధుడి; దండయాత్రయును = దండయాత్ర; మథురానగర = మథురాపురమును; నిరోధంబును = చుట్టుముట్టుట; యుద్ధంబును = యుద్ధము; జరాసంధుండు = జరాసంధుడు; సప్తదశ = పదిహేడు; వారంబులు = పర్యాయంబులు; పలాయితుండు = ఓడినవాడు; అగుటయును = అగుట; నారద = నారదునిచేత; ప్రేరితుండు = ప్రేరింపబడినవాడు; ఐ = అయ్యి; కాలయవనుండు = కాలయవనుడు; మథుర = మథురాపురము; పైన్ = మీద; దాడి = యుద్ధమునకు; వెడలుటయునున్ = వెళ్ళుట; ద్వారకానగర = ద్వారకాపురమును; నిర్మాణంబును = కట్టుటు; మథురాపుర = మథురాపురములోని; నివాసులన్ = ఉండువారిని; తన = అతని యొక్క; యోగబలంబునన్ = యోగశక్తిచేత; హరి = కృష్ణుడు; ద్వారకానగరంబున్ = ద్వారకాపురమున; కున్ = కు; తెచ్చుటయును = తీసుకు వచ్చుట; కాలయవనుడు = కాలయవనుడు; హరి = కృష్ణుని; వెంటన్ = వెనుక; చని = వెళ్ళి; గిరి = కొండ; గుహ = గుహ; అందున్ = లోపల; నిద్రితుండు = నిద్రించినవాడు; ఐన = అయిన; ముచికుందుని = ముచికుందుడి యొక్క; దృష్టి = దృష్టి; వలన = వలన; నీఱగుటయును = బూడిదైపోవుట; ముచికుందుండు = ముచికుందుడు; హరిని = కృష్ణుని; సంస్తుతి = స్తోత్రము; చేసి = చేసి; తపంబున్ = తపస్సుచేసికొనుటకు; చనుటయును = వెళ్ళుట; జరాసంధుండు = జరాసంధుడు; క్రమ్మఱ = మరల; రామ = బలరాముడు; కృష్ణుల = కృష్ణుల; పైన్ = మీదకు; ఏతెంచుటయును = వచ్చుట; ప్రవర్షణ = ప్రవర్షణము అను; పర్వత = కొండను; ఆరోహణంబును = ఎక్కుట; గిరిన్ = కొండను; దహనంబును = కాల్చివేయుట; గిరిన్ = కొండను; డిగ్గన్ = దిగి; ఉఱికి = పారిపోయి; రామ = బలరాముడు; కృష్ణులు = కృష్ణులు; ద్వారక = ద్వారకాపురమున; కున్ = కు; చనుటయును = వెళ్ళుట; రుక్మిణీ = రుక్మిణిదేవి యొక్క; జననంబును = పుట్టుక; రుక్మిణీ = రుక్మిణిదేవి పంపిన; సందేశంబును = సందేశము; వాసుదేవ = కృష్ణుని; ఆగమనంబును = రాక; రుక్మిణీ = రుక్మిణీదేవిని; గ్రహణంబును = అపహరించుట; రాజ = రాజుల; లోక = సమూహము యొక్క; పలాయనంబును = పారిపోవుట; రుక్మి = రుక్మి; అనువాని = అనెడి వాడి; భంగంబునున్ = అవమానముపొందుట; రుక్మిణీ = రుక్మణీదేవితో; కల్యాణంబును = పెండ్లి; అను = అనెడి; కథలు = కథలు; కల = కలిగిన; దశమ = పదవ; స్కంధంబు = స్కంధము; అందున్ = లో; పూర్వ = ముందరి; భాగము = భాగము; సమాప్తము = పూర్తి అగుట

భావము:

ఇది సంపత్కరమైన భగవంతుని దయతో జనించిన అద్భుత కవితా నిపుణుడు, కేసనమంత్రి పుత్రుడు, సహజ సిద్ధ పాండిత్య ప్రావీణుడు ఐన పోతనామాత్యునిచేత చెప్పబడిన శ్రీ మహాభాగవతము అనెడి గొప్ప పురాణములో దేవకీదేవి వివాహము; ఆకాశవాణి పలుకుట; కంసుని ఉద్రేకము; వసుదేవుని ప్రార్థన; యోగమాయ యొక్క ప్రభావము; బలరాముని జన్మము; బ్రహ్మదేవుడు మొదలగు దేవతల స్తోత్రము; కృష్ణావతారము, వ్రేపల్ల ప్రవేశించుట; యోగ మాయాదేవి చరిత్ర; నందునికి పుత్రుడు కలిగిన ఉత్సాహము; పూతనను చంపుట; శకటాసురుని చంపుట; తృణావర్తుని చావు; గర్గమహర్షి; ఆగమనము; నారాయణుడు మున్నగు నామములను; నిర్ధారించుట; బాలునిగా క్రీడించుట; మృత్ భక్షణము; కృష్ణుని నోటి యందు కనబడుతున్న; సమస్తమైన లోకములను చూచుట; వెన్న దొంగిలించుట; యశోదాదేవి రోషము; రోటికి బంధించుట; మద్ది చెట్ల జంటను పడగొట్టుట; నలకూబరుని మణిగ్రీవుని శాప మోక్షణము; బృందావనమునకు వెళ్ళుట; దూడలను మేపుట; వత్సాసుర వధ; బకాసురుని చంపుట; అఘాసురుని యొక్క చావు; వత్సా గోపబాలకుల అపహరణము; నూతన దూడలు పిల్లల కల్పనము; బ్రహ్మ స్తోత్రము; గోవులను పాలించుట; గార్దభాసురుని దమనము; కాళియ మర్దనము; గరుడ కాళియుల శత్రుత్వ కథ; ప్రలంబాసురుని చంపుట; దవానల పానము; వర్షఋతువు వర్ణన; శరత్కాల వర్ణన; మురళితో విహరించుటలు; హేమంత ఋతు సమాగమము; గోపకన్యలు ఆచరించిన హవిష్యము అను వ్రతము; కాత్యాయనీ దేవి పూజ; గొల్లపడుచుల వస్త్రాపహరణము; విప్ర స్త్రీలచేతి అన్నము భుజించుట; ఇంద్రయాగమును ఆపుట; నంద కృష్ణుల సంభాషణ; గోవర్ధనపర్వత పూజ; పాషాణ సలిల వర్షము; గోవర్ధనగిరి ఉద్ధరణము; వరుణుని సేవకుడు నందుడిని తీసుకుపోగా, కృష్ణుడు తీసుకొని వచ్చుట; మురళిని ఊదుట; గొల్లభామలు వ్రేపల్లెనుండి వెడలి, యమునాతీర వనములో విహరించుట; కృష్ణుడు మాయమగుట; గోపికల కృష్ణాన్వేషణము; గోపికాగీతలు; కృష్ణుడు ప్రసన్న మగుట; రాసక్రీడ ఆడుట; జలకేళి క్రీడించుట; సర్ప రూపి సుదర్శనుడు అను విద్యాధరుడు కృష్ణుని పాదము తాకుడుతో; తన స్వరూపమును పొందుట; శంఖచూడుడు అనెడి గుహ్యకుని చంపుట; వృషభాసురుని చంపుట; నారదుని ఉపదేశం వలన శ్రీకృష్ణుని జన్మ వృత్తాంతము తెలిసి కంసుడు దేవకీదేవి వసుదేవులను బంధించుట; ఘోటకాసురుడు అయిన కేశిని వధించుట; నారద స్తోత్రము; వ్యోమాసురుని చావు; వ్రేపల్లెకు అక్రూరుని రాక; అక్రూర బలరామ కృష్ణుల సల్లాపములు; ఘోష నిర్గమము; యమునా నదీ జలాలలో అక్రూరుడు విష్ణుమూర్తి విశ్వరూపమును కాంచుట; అక్రూర స్తవము; మథురానగర ప్రవేశము; రజక వధ; బట్టలునేయువాడు మాలాకారులచేత సమ్మానము పొందుట; కుబ్జను అనుగ్రహించుట; విల్లు విరుచుట; కంసుని దుస్వప్నములు; కువలయాపీడ గజమును చంపుట; మల్లరంగము ప్రవేశించుట; చాణూర ముష్టికుల వధ; కంస వధ; వసుదేవ దేవకీదేవిల బంధములను విడిపించుట; ఉగ్రసేనుని రాజ్యపాలనను స్థాపించుట; బలరామ కృష్ణులు సాందీపుని నుండి విద్యలను నేర్చుకొనుట; సంయమనీ పురమునకు వెళ్ళుట; గురుపుత్ర ప్రదానము; ఉద్ధవుని వ్రేపల్లె యా; భ్రమరగీతలు; కుబ్జ ఇంటికి వెళ్లుట; హస్తినాపురమునకు అక్రూరుడు వెళ్ళి కుంతీదేవిని ఊరడించుట; కంసుని భార్యలు ఐన అస్తి ప్రాస్తులు జరాసంధునికి కంసుని మరణము తెలుపుట; జరాసంధుడి దండయాత్ర; మథురానగరం ముట్టడించి, జరాసంధుడు పదిహేడు పర్యాయములు పలాయనం చిత్తగించుట; నారదునిచేత ప్రేరింపబడి కాలయవనుడుమథురాపురముపై దాడిచేయుట; ద్వారకానగరము నిర్మించుట; మథురాపురవాసులను తన యోగశక్తిచేత కృష్ణుడు ద్వారకాపురమునకు చేర్చుట; కాలయవనుడు కృష్ణుని తరుముకుని వెళ్ళి కొండ గుహ లోపల నిద్రించిన ముచికుందుని దృష్టి వలన బూడిదైపోవుట; ముచికుందుడు కృష్ణుని స్తుతించి తపస్సుచేసికొనుటకు చనుట; జరాసంధుడు; మరలబలరామ కృష్ణుల మీదకు వచ్చుట; ప్రవర్షణ పర్వతారోహణము; గిరిని కాల్చివేయుట; కొండను డిగ్గన ఉఱికి బలరామ కృష్ణులు ద్వారకకు చనుట; రుక్మిణీ జననము; రుక్మిణీ సందేశము; కృష్ణుని ఆగమనము; రుక్మిణీదేవిని అపహరించుట; రాజుల పలాయనము; రుక్మి భంగము; రుక్మణీదేవితో కల్యాణము అనెడి కథలు కలిగిన పదవ స్కంధములో పూర్వ భాగము సమాప్తము అగుట.


ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ!!
ఓం! ఓం! ఓం!
ఓం! శాంతిః! శాంతిః! శాంతిః!
సర్వే జనా స్సుఖినో భవతు!!