ఛందోపరిచయము : మత్తకోకిల
6 మత్తకోకిల
ఒక్క చేత సుదర్శనంబును నొక్క చేతను శంఖమున్
ఒక్క చేతఁ బయోరుహంబును నొక్క చేత గదం దగన్
జక్కడం బగు మూర్తికి న్రసజాభరంబులుదిగ్యతిన్
మక్కువం దగఁ బాడి రార్యులు మత్తకోకిల వృత్తమున్.
గణ విభజన
UIU | IIU | IUI | IUI | UII | UIU |
ర | స | జ | జ | భ | ర |
ఒక్కచే | తసుద | ర్శనంబు | నునొక్క | చేతను | శంఖమున్ |
లక్షణములు
పాదాలు | నాలుగు |
ప్రతి పాదంలోనూ అక్షరాల సంఖ్య | 18 |
ప్రతిపాదంలోని గణాలు | ర, స, జ, జ, భ , ర |
యతి | ప్రతిపాదంలోనూ 11 వ అక్షరము |
ప్రాస | పాటించవలెను |
ప్రాసయతి | చెల్లదు |
పోతన తెలుగు భాగవతంలో వాడిన పద్యాల సంఖ్య 41
ఉదాహరణ
భా1246మత్త.
అన్యసన్నుతసాహసుండు మురారి యొత్తె యదూత్తముల్
ధన్యులై వినఁ బాంచజన్యము దారితాఖిల జంతుచై
తన్యము న్భువనైకమాన్యము దారుణధ్వనిభీతరా
జన్యము న్బరిమూర్చితాఖిల శత్రుదానవ సైన్యమున్.