పోతన తెలుగు భాగవతము

చతుర్థ స్కంధః : చతుర్థోఽధ్యాయః - 4

• Print
• Email
• Share on FaceBook
• Share on Twitter

4-4-2
సుహృద్దిదృక్షాప్రతిఘాతదుర్మనాః
స్నేహాద్రుదత్యశ్రుకలాతివిహ్వలా .
భవం భవాన్యప్రతిపూరుషం రుషా
ప్రధక్ష్యతీవైక్షత జాతవేపథుః

4-4-3
తతో వినిఃశ్వస్య సతీ విహాయ తం
శోకేన రోషేణ చ దూయతా హృదా .
పిత్రోరగాత్స్త్రైణవిమూఢధీర్గృహాన్
ప్రేమ్ణాఽఽత్మనో యోఽర్ధమదాత్సతాం ప్రియః

4-4-4
తామన్వగచ్ఛంద్రుతవిక్రమాం సతీమేకాం
త్రినేత్రానుచరాః సహస్రశః .
సపార్షదయక్షా మణిమన్మదాదయః
పురో వృషేంద్రాస్తరసా గతవ్యథాః

4-4-5
తాం సారికాకందుకదర్పణాంబుజ-
శ్వేతాతపత్రవ్యజనస్రగాదిభిః .
గీతాయనైర్దుందుభిశంఖవేణుభి-
ర్వృషేంద్రమారోప్య విటంకితా యయుః

4-4-6
ఆబ్రహ్మఘోషోర్జితయజ్ఞవైశసం
విప్రర్షిజుష్టం విబుధైశ్చ సర్వశః .
మృద్దార్వయఃకాంచనదర్భచర్మభి-
ర్నిసృష్టభాండం యజనం సమావిశత్

4-4-7
తామాగతాం తత్ర న కశ్చనాద్రియ-
ద్విమానితాం యజ్ఞకృతో భయాజ్జనః .
ఋతే స్వసౄర్వై జననీం చ సాదరాః
ప్రేమాశ్రుకంఠ్యః పరిషస్వజుర్ముదా

4-4-8
సౌదర్యసంప్రశ్నసమర్థవార్తయా
మాత్రా చ మాతృష్వసృభిశ్చ సాదరం .
దత్తాం సపర్యాం వరమాసనం చ సా
నాదత్త పిత్రాఽప్రతినందితా సతీ

4-4-9
అరుద్రభాగం తమవేక్ష్య చాధ్వరం
పిత్రా చ దేవే కృతహేలనం విభౌ .
అనాదృతా యజ్ఞసదస్యధీశ్వరీ
చుకోప లోకానివ ధక్ష్యతీ రుషా

4-4-10
జగర్హ సామర్షవిపన్నయా గిరా
శివద్విషం ధూమపథశ్రమస్మయం .
స్వతేజసా భూతగణాన్ సముత్థితాన్
నిగృహ్య దేవీ జగతోఽభిశృణ్వతః

4-4-11
దేవ్యువాచ
న యస్య లోకేఽస్త్యతిశాయనః ప్రియః
తథాప్రియో దేహభృతాం ప్రియాత్మనః .
తస్మిన్ సమస్తాత్మని ముక్తవైరకే
ఋతే భవంతం కతమః ప్రతీపయేత్

4-4-12
దోషాన్ పరేషాం హి గుణేషు సాధవో
గృహ్ణంతి కేచిన్న భవాదృశా ద్విజ .
గుణాంశ్చ ఫల్గూన్ బహులీకరిష్ణవో
మహత్తమాస్తేష్వవిదద్భవానఘం

4-4-13
నాశ్చర్యమేతద్యదసత్సు సర్వదా
మహద్వినిందా కుణపాత్మవాదిషు .
సేర్ష్యం మహాపూరుషపాదపాంసుభిః
నిరస్తతేజఃసు తదేవ శోభనం

4-4-14
యద్ ద్వ్యక్షరం నామ గిరేరితం నృణాం
సకృత్ప్రసంగాదఘమాశు హంతి తత్ .
పవిత్రకీర్తిం తమలంఘ్యశాసనం
భవానహో ద్వేష్టి శివం శివేతరః

4-4-15
యత్పాదపద్మం మహతాం మనోఽలిభిః
నిషేవితం బ్రహ్మరసాసవార్థిభిః .
లోకస్య యద్వర్షతి చాశిషోఽర్థినః
తస్మై భవాన్ ద్రుహ్యతి విశ్వబంధవే

4-4-16
కిం వా శివాఖ్యమశివం న విదుస్త్వదన్యే
బ్రహ్మాదయస్తమవకీర్య జటాః శ్మశానే .
తన్మాల్యభస్మనృకపాల్యవసత్పిశాచైర్యే
మూర్ధభిర్దధతి తచ్చరణావసృష్టం

4-4-17
కర్ణౌ పిధాయ నిరయాద్యదకల్ప ఈశే
ధర్మావితర్యసృణిభిర్నృభిరస్యమానే .
ఛింద్యాత్ప్రసహ్య రుశతీమసతీం ప్రభుశ్చే-
జ్జిహ్వామసూనపి తతో విసృజేత్స ధర్మః

4-4-18
అతస్తవోత్పన్నమిదం కలేవరం
న ధారయిష్యే శితికంఠగర్హిణః .
జగ్ధస్య మోహాద్ధి విశుద్ధిమంధసో
జుగుప్సితస్యోద్ధరణం ప్రచక్షతే

4-4-19
న వేదవాదాననువర్తతే మతిః
స్వ ఏవ లోకే రమతో మహామునేః .
యథా గతిర్దేవమనుష్యయోః పృథక్
స్వ ఏవ ధర్మే న పరం క్షిపేత్స్థితః

4-4-20
కర్మప్రవృత్తం చ నివృత్తమప్యృతం
వేదే వివిచ్యోభయలింగమాశ్రితం .
విరోధి తద్యౌగపదైకకర్తరి
ద్వయం తథా బ్రహ్మణి కర్మ నర్చ్ఛతి

4-4-21
మా వః పదవ్యః పితరస్మదాస్థితా
యా యజ్ఞశాలాసు న ధూమవర్త్మభిః .
తదన్నతృప్తైరసుభృద్భిరీడితా
అవ్యక్తలింగా అవధూతసేవితాః

4-4-22
నైతేన దేహేన హరే కృతాగసో
దేహోద్భవేనాలమలం కుజన్మనా .
వ్రీడా మమాభూత్కుజనప్రసంగతః
తజ్జన్మ ధిగ్యో మహతామవద్యకృత్

4-4-23
గోత్రం త్వదీయం భగవాన్ వృషధ్వజో
దాక్షాయణీత్యాహ యదా సుదుర్మనాః .
వ్యపేతనర్మస్మితమాశు తద్ధ్యహం
వ్యుత్స్రక్ష్య ఏతత్కుణపం త్వదంగజం

4-4-24
మైత్రేయ ఉవాచ
ఇత్యధ్వరే దక్షమనూద్య శత్రుహన్
క్షితావుదీచీం నిషసాద శాంతవాక్ .
స్పృష్ట్వా జలం పీతదుకూలసంవృతా
నిమీల్య దృగ్యోగపథం సమావిశత్

4-4-25
కృత్వా సమానావనిలౌ జితాసనా
సోదానముత్థాప్య చ నాభిచక్రతః .
శనైర్హృది స్థాప్య ధియోరసి స్థితం
కంఠాద్భ్రువోర్మధ్యమనిందితానయత్

4-4-26
ఏవం స్వదేహం మహతాం మహీయసా
ముహుః సమారోపితమంకమాదరాత్ .
జిహాసతీ దక్షరుషా మనస్వినీ
దధార గాత్రేష్వనిలాగ్నిధారణాం

4-4-27
తతః స్వభర్తుశ్చరణాంబుజాసవం
జగద్గురోశ్చింతయతీ న చాపరం .
దదర్శ దేహో హతకల్మషః సతీ
సద్యః ప్రజజ్వాల సమాధిజాగ్నినా

4-4-28
తత్పశ్యతాం ఖే భువి చాద్భుతం మహద్-
హా హేతి వాదః సుమహానజాయత .
హంత ప్రియా దైవతమస్య దేవీ
జహావసూన్ కేన సతీ ప్రకోపితా

4-4-29
అహో అనాత్మ్యం మహదస్య పశ్యత
ప్రజాపతేర్యస్య చరాచరం ప్రజాః .
జహావసూన్ యద్విమతాఽఽత్మజా సతీ
మనస్వినీ మానమభీక్ష్ణమర్హతి

4-4-30
సోఽయం దుర్మర్షహృదయో బ్రహ్మధ్రుక్ చ
లోకేఽపకీర్తిం మహతీమవాప్స్యతి .
యదంగజాం స్వాం పురుషద్విడుద్యతాం
న ప్రత్యషేధన్మృతయేఽపరాధతః

4-4-31
వదత్యేవం జనే సత్యా దృష్ట్వాసుత్యాగమద్భుతం .
దక్షం తత్పార్షదా హంతుముదతిష్ఠన్నుదాయుధాః

4-4-32
తేషామాపతతాం వేగం నిశామ్య భగవాన్ భృగుః .
యజ్ఞఘ్నఘ్నేన యజుషా దక్షిణాగ్నౌ జుహావ హ

4-4-33
అధ్వర్యుణా హూయమానే దేవా ఉత్పేతురోజసా .
ఋభవో నామ తపసా సోమం ప్రాప్తాః సహస్రశః

4-4-34
తైరలాతాయుధైః సర్వే ప్రమథాః సహ గుహ్యకాః .
హన్యమానా దిశో భేజురుశద్భిర్బ్రహ్మతేజసా

4-4-35
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
చతుర్థస్కంధే సతీదేహోత్సర్గో నామ చతుర్థోఽధ్యాయః