పోతన తెలుగు భాగవతము

9-1-శ్లో.

శ్రీశుక ఉవాచ
అంశుమాంశ్చ తపస్తేపే గఙ్గానయనకామ్యయా
కాలం మహాన్తం నాశక్నోత్తతః కాలేన సంస్థితః.

9-2-శ్లో.

దిలీపస్తత్సుతస్తద్వదశక్తః కాలమేయివాన్
భగీరథస్తస్య సుతస్తేపే స సుమహత్తపః.

9-3-శ్లో.

దర్శయామాస తం దేవీ ప్రసన్నా వరదాస్మి తే
ఇత్యుక్తః స్వమభిప్రాయం శశంసావనతో నృపః.

9-4-శ్లో.

కోऽపి ధారయితా వేగం పతన్త్యా మే మహీతలే
అన్యథా భూతలం భిత్త్వా నృప యాస్యే రసాతలమ్.

9-5-శ్లో.

కిం చాహం న భువం యాస్యే నరా మయ్యామృజన్త్యఘమ్
మృజామి తదఘం క్వాహం రాజంస్తత్ర విచిన్త్యతామ్.

9-6-శ్లో.

శ్రీభగీరథ ఉవాచ
సాధవో న్యాసినః శాన్తా బ్రహ్మిష్ఠా లోకపావనాః
హరన్త్యఘం తేऽఙ్గసఙ్గాత్తేష్వాస్తే హ్యఘభిద్ధరిః.

9-7-శ్లో.

ధారయిష్యతి తే వేగం రుద్రస్త్వాత్మా శరీరిణామ్
యస్మిన్నోతమిదం ప్రోతం విశ్వం శాటీవ తన్తుషు.

9-8-శ్లో.

ఇత్యుక్త్వా స నృపో దేవం తపసాతోషయచ్ఛివమ్
కాలేనాల్పీయసా రాజంస్తస్యేశశ్చాశ్వతుష్యత.

9-9-శ్లో.

తథేతి రాజ్ఞాభిహితం సర్వలోకహితః శివః
దధారావహితో గఙ్గాం పాదపూతజలాం హరేః.

9-10-శ్లో.

భగీరథః స రాజర్షిర్నిన్యే భువనపావనీమ్
యత్ర స్వపిత్ణాం దేహా భస్మీభూతాః స్మ శేరతే.

9-11-శ్లో.

రథేన వాయువేగేన ప్రయాన్తమనుధావతీ
దేశాన్పునన్తీ నిర్దగ్ధానాసిఞ్చత్సగరాత్మజాన్.

9-12-శ్లో.

యజ్జలస్పర్శమాత్రేణ బ్రహ్మదణ్డహతా అపి
సగరాత్మజా దివం జగ్ముః కేవలం దేహభస్మభిః.

9-13-శ్లో.

భస్మీభూతాఙ్గసఙ్గేన స్వర్యాతాః సగరాత్మజాః
కిం పునః శ్రద్ధయా దేవీం సేవన్తే యే ధృతవ్రతాః.

9-14-శ్లో.

న హ్యేతత్పరమాశ్చర్యం స్వర్ధున్యా యదిహోదితమ్
అనన్తచరణామ్భోజ ప్రసూతాయా భవచ్ఛిదః.

9-15-శ్లో.

సన్నివేశ్య మనో యస్మిఞ్ఛ్రద్ధయా మునయోऽమలాః
త్రైగుణ్యం దుస్త్యజం హిత్వా సద్యో యాతాస్తదాత్మతామ్.

9-16-శ్లో.

శ్రుతో భగీరథాజ్జజ్ఞే తస్య నాభోऽపరోऽభవత్
సిన్ధుద్వీపస్తతస్తస్మాదయుతాయుస్తతోऽభవత్.

9-17-శ్లో.

ఋతూపర్ణో నలసఖో యోऽశ్వవిద్యామయాన్నలాత్
దత్త్వాక్షహృదయం చాస్మై సర్వకామస్తు తత్సుతమ్.

9-18-శ్లో.

తతః సుదాసస్తత్పుత్రో దమయన్తీపతిర్నృపః
ఆహుర్మిత్రసహం యం వై కల్మాషాఙ్ఘ్రిముత క్వచిత్
వసిష్ఠశాపాద్రక్షోऽభూదనపత్యః స్వకర్మణా.

9-19-శ్లో.

శ్రీరాజోవాచ
కిం నిమిత్తో గురోః శాపః సౌదాసస్య మహాత్మనః
ఏతద్వేదితుమిచ్ఛామః కథ్యతాం న రహో యది.

9-20-శ్లో.

శ్రీశుక ఉవాచ
సౌదాసో మృగయాం కిఞ్చిచ్చరన్రక్షో జఘాన హ
ముమోచ భ్రాతరం సోऽథ గతః ప్రతిచికీర్షయా.

9-21-శ్లో.

సఞ్చిన్తయన్నఘం రాజ్ఞః సూదరూపధరో గృహే
గురవే భోక్తుకామాయ పక్త్వా నిన్యే నరామిషమ్.

9-22-శ్లో.

పరివేక్ష్యమాణం భగవాన్విలోక్యాభక్ష్యమఞ్జసా
రాజానమశపత్క్రుద్ధో రక్షో హ్యేవం భవిష్యసి.

9-23-శ్లో.

రక్షఃకృతం తద్విదిత్వా చక్రే ద్వాదశవార్షికమ్
సోऽప్యపోऽఞ్జలిమాదాయ గురుం శప్తుం సముద్యతః.

9-24-శ్లో.

వారితో మదయన్త్యాపో రుశతీః పాదయోర్జహౌ
దిశః ఖమవనీం సర్వం పశ్యన్జీవమయం నృపః.

9-25-శ్లో.

రాక్షసం భావమాపన్నః పాదే కల్మాషతాం గతః
వ్యవాయకాలే దదృశే వనౌకోదమ్పతీ ద్విజౌ.

9-26-శ్లో.

క్షుధార్తో జగృహే విప్రం తత్పత్న్యాహాకృతార్థవత్
న భవాన్రాక్షసః సాక్షాదిక్ష్వాకూణాం మహారథః.

9-27-శ్లో.

మదయన్త్యాః పతిర్వీర నాధర్మం కర్తుమర్హసి
దేహి మేऽపత్యకామాయా అకృతార్థం పతిం ద్విజమ్.

9-28-శ్లో.

దేహోऽయం మానుషో రాజన్పురుషస్యాఖిలార్థదః
తస్మాదస్య వధో వీర సర్వార్థవధ ఉచ్యతే.

9-29-శ్లో.

ఏష హి బ్రాహ్మణో విద్వాంస్తపఃశీలగుణాన్వితః
ఆరిరాధయిషుర్బ్రహ్మ మహాపురుషసంజ్ఞితమ్
సర్వభూతాత్మభావేన భూతేష్వన్తర్హితం గుణైః.

9-30-శ్లో.

సోऽయం బ్రహ్మర్షివర్యస్తే రాజర్షిప్రవరాద్విభో
కథమర్హతి ధర్మజ్ఞ వధం పితురివాత్మజః.

9-31-శ్లో.

తస్య సాధోరపాపస్య భ్రూణస్య బ్రహ్మవాదినః
కథం వధం యథా బభ్రోర్మన్యతే సన్మతో భవాన్.

9-32-శ్లో.

యద్యయం క్రియతే భక్ష్యస్తర్హి మాం ఖాద పూర్వతః
న జీవిష్యే వినా యేన క్షణం చ మృతకం యథా.

9-33-శ్లో.

ఏవం కరుణభాషిణ్యా విలపన్త్యా అనాథవత్
వ్యాఘ్రః పశుమివాఖాదత్సౌదాసః శాపమోహితః.

9-34-శ్లో.

బ్రాహ్మణీ వీక్ష్య దిధిషుం పురుషాదేన భక్షితమ్
శోచన్త్యాత్మానముర్వీశమశపత్కుపితా సతీ.

9-35-శ్లో.

యస్మాన్మే భక్షితః పాప కామార్తాయాః పతిస్త్వయా
తవాపి మృత్యురాధానాదకృతప్రజ్ఞ దర్శితః.

9-36-శ్లో.

ఏవం మిత్రసహం శప్త్వా పతిలోకపరాయణా
తదస్థీని సమిద్ధేऽగ్నౌ ప్రాస్య భర్తుర్గతిం గతా.

9-37-శ్లో.

విశాపో ద్వాదశాబ్దాన్తే మైథునాయ సముద్యతః
విజ్ఞాప్య బ్రాహ్మణీశాపం మహిష్యా స నివారితః.

9-38-శ్లో.

అత ఊర్ధ్వం స తత్యాజ స్త్రీసుఖం కర్మణాప్రజాః
వసిష్ఠస్తదనుజ్ఞాతో మదయన్త్యాం ప్రజామధాత్.

9-39-శ్లో.

సా వై సప్త సమా గర్భమబిభ్రన్న వ్యజాయత
జఘ్నేऽశ్మనోదరం తస్యాః సోऽశ్మకస్తేన కథ్యతే.

9-40-శ్లో.

అశ్మకాద్బాలికో జజ్ఞే యః స్త్రీభిః పరిరక్షితః
నారీకవచ ఇత్యుక్తో నిఃక్షత్రే మూలకోऽభవత్.

9-41-శ్లో.

తతో దశరథస్తస్మాత్పుత్ర ఐడవిడిస్తతః
రాజా విశ్వసహో యస్య ఖట్వాఙ్గశ్చక్రవర్త్యభూత్.

9-42-శ్లో.

యో దేవైరర్థితో దైత్యానవధీద్యుధి దుర్జయః
ముహూర్తమాయుర్జ్ఞాత్వైత్య స్వపురం సన్దధే మనః.

9-43-శ్లో.

న మే బ్రహ్మకులాత్ప్రాణాః కులదైవాన్న చాత్మజాః
న శ్రియో న మహీ రాజ్యం న దారాశ్చాతివల్లభాః.

9-44-శ్లో.

న బాల్యేऽపి మతిర్మహ్యమధర్మే రమతే క్వచిత్
నాపశ్యముత్తమశ్లోకాదన్యత్కిఞ్చన వస్త్వహమ్.

9-45-శ్లో.

దేవైః కామవరో దత్తో మహ్యం త్రిభువనేశ్వరైః
న వృణే తమహం కామం భూతభావనభావనః.

9-46-శ్లో.

యే విక్షిప్తేన్ద్రియధియో దేవాస్తే స్వహృది స్థితమ్
న విన్దన్తి ప్రియం శశ్వదాత్మానం కిముతాపరే.

9-47-శ్లో.

అథేశమాయారచితేషు సఙ్గం గుణేషు గన్ధర్వపురోపమేషు
రూఢం ప్రకృత్యాత్మని విశ్వకర్తుర్భావేన హిత్వా తమహం ప్రపద్యే.

9-48-శ్లో.

ఇతి వ్యవసితో బుద్ధ్యా నారాయణగృహీతయా
హిత్వాన్యభావమజ్ఞానం తతః స్వం భావమాస్థితః.

9-49-శ్లో.

యత్తద్బ్రహ్మ పరం సూక్ష్మమశూన్యం శూన్యకల్పితమ్
భగవాన్వాసుదేవేతి యం గృణన్తి హి సాత్వతాః.