పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

అష్టమ స్కంధము : అధ్యాయము – 24

  •  
  •  
  •  

8-1-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీరాజోవాచ
భగవన్ఛ్రోతుమిచ్ఛామి హరేరద్భుతకర్మణః
అవతారకథామాద్యాం మాయామత్స్యవిడమ్బనమ్

8-2-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యదర్థమదధాద్రూపం మాత్స్యం లోకజుగుప్సితమ్
తమఃప్రకృతిదుర్మర్షం కర్మగ్రస్త ఇవేశ్వరః

8-3-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏతన్నో భగవన్సర్వం యథావద్వక్తుమర్హసి
ఉత్తమశ్లోకచరితం సర్వలోకసుఖావహమ్

8-4-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీసూత ఉవాచ
ఇత్యుక్తో విష్ణురాతేన భగవాన్బాదరాయణిః
ఉవాచ చరితం విష్ణోర్మత్స్యరూపేణ యత్కృతమ్

8-5-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
గోవిప్రసురసాధూనాం ఛన్దసామపి చేశ్వరః
రక్షామిచ్ఛంస్తనూర్ధత్తే ధర్మస్యార్థస్య చైవ హి

8-6-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఉచ్చావచేషు భూతేషు చరన్వాయురివేశ్వరః
నోచ్చావచత్వం భజతే నిర్గుణత్వాద్ధియో గుణైః

8-7-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆసీదతీతకల్పాన్తే బ్రాహ్మో నైమిత్తికో లయః
సముద్రోపప్లుతాస్తత్ర లోకా భూరాదయో నృప

8-8-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కాలేనాగతనిద్రస్య ధాతుః శిశయిషోర్బలీ
ముఖతో నిఃసృతాన్వేదాన్హయగ్రీవోऽన్తికేऽహరత్

8-9-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జ్ఞాత్వా తద్దానవేన్ద్రస్య హయగ్రీవస్య చేష్టితమ్
దధార శఫరీరూపం భగవాన్హరిరీశ్వరః

8-10-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తత్ర రాజఋషిః కశ్చిన్నామ్నా సత్యవ్రతో మహాన్
నారాయణపరోऽతపత్తపః స సలిలాశనః

8-11-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యోऽసావస్మిన్మహాకల్పే తనయః స వివస్వతః
శ్రాద్ధదేవ ఇతి ఖ్యాతో మనుత్వే హరిణార్పితః

8-12-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏకదా కృతమాలాయాం కుర్వతో జలతర్పణమ్
తస్యాఞ్జల్యుదకే కాచిచ్ఛఫర్యేకాభ్యపద్యత

8-13-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సత్యవ్రతోऽఞ్జలిగతాం సహ తోయేన భారత
ఉత్ససర్జ నదీతోయే శఫరీం ద్రవిడేశ్వరః

8-14-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తమాహ సాతికరుణం మహాకారుణికం నృపమ్
యాదోభ్యో జ్ఞాతిఘాతిభ్యో దీనాం మాం దీనవత్సల
కథం విసృజసే రాజన్భీతామస్మిన్సరిజ్జలే

8-15-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తమాత్మనోऽనుగ్రహార్థం ప్రీత్యా మత్స్యవపుర్ధరమ్
అజానన్రక్షణార్థాయ శఫర్యాః స మనో దధే

8-16-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తస్యా దీనతరం వాక్యమాశ్రుత్య స మహీపతిః
కలశాప్సు నిధాయైనాం దయాలుర్నిన్య ఆశ్రమమ్

8-17-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సా తు తత్రైకరాత్రేణ వర్ధమానా కమణ్డలౌ
అలబ్ధ్వాత్మావకాశం వా ఇదమాహ మహీపతిమ్

8-18-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నాహం కమణ్డలావస్మిన్కృచ్ఛ్రం వస్తుమిహోత్సహే
కల్పయౌకః సువిపులం యత్రాహం నివసే సుఖమ్

8-19-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స ఏనాం తత ఆదాయ న్యధాదౌదఞ్చనోదకే
తత్ర క్షిప్తా ముహూర్తేన హస్తత్రయమవర్ధత

8-20-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న మ ఏతదలం రాజన్సుఖం వస్తుముదఞ్చనమ్
పృథు దేహి పదం మహ్యం యత్త్వాహం శరణం గతా

8-21-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తత ఆదాయ సా రాజ్ఞా క్షిప్తా రాజన్సరోవరే
తదావృత్యాత్మనా సోऽయం మహామీనోऽన్వవర్ధత

8-22-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నైతన్మే స్వస్తయే రాజన్నుదకం సలిలౌకసః
నిధేహి రక్షాయోగేన హ్రదే మామవిదాసిని

8-23-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇత్యుక్తః సోऽనయన్మత్స్యం తత్ర తత్రావిదాసిని
జలాశయేऽసమ్మితం తం సముద్రే ప్రాక్షిపజ్ఝషమ్

8-24-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

క్షిప్యమాణస్తమాహేదమిహ మాం మకరాదయః
అదన్త్యతిబలా వీర మాం నేహోత్స్రష్టుమర్హసి

8-25-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏవం విమోహితస్తేన వదతా వల్గుభారతీమ్
తమాహ కో భవానస్మాన్మత్స్యరూపేణ మోహయన్

8-26-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నైవం వీర్యో జలచరో దృష్టోऽస్మాభిః శ్రుతోऽపి వా
యో భవాన్యోజనశతమహ్నాభివ్యానశే సరః

8-27-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నూనం త్వం భగవాన్సాక్షాద్ధరిర్నారాయణోऽవ్యయః
అనుగ్రహాయ భూతానాం ధత్సే రూపం జలౌకసామ్

8-28-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమస్తే పురుషశ్రేష్ఠ స్థిత్యుత్పత్త్యప్యయేశ్వర
భక్తానాం నః ప్రపన్నానాం ముఖ్యో హ్యాత్మగతిర్విభో

8-29-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సర్వే లీలావతారాస్తే భూతానాం భూతిహేతవః
జ్ఞాతుమిచ్ఛామ్యదో రూపం యదర్థం భవతా ధృతమ్

8-30-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న తేऽరవిన్దాక్ష పదోపసర్పణం మృషా భవేత్సర్వసుహృత్ప్రియాత్మనః
యథేతరేషాం పృథగాత్మనాం సతామదీదృశో యద్వపురద్భుతం హి నః

8-31-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
ఇతి బ్రువాణం నృపతిం జగత్పతిః సత్యవ్రతం మత్స్యవపుర్యుగక్షయే
విహర్తుకామః ప్రలయార్ణవేऽబ్రవీచ్చికీర్షురేకాన్తజనప్రియః ప్రియమ్

8-32-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీభగవానువాచ
సప్తమే హ్యద్యతనాదూర్ధ్వమహన్యేతదరిన్దమ
నిమఙ్క్ష్యత్యప్యయామ్భోధౌ త్రైలోక్యం భూర్భువాదికమ్

8-33-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్రిలోక్యాం లీయమానాయాం సంవర్తామ్భసి వై తదా
ఉపస్థాస్యతి నౌః కాచిద్విశాలా త్వాం మయేరితా

8-34-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వం తావదోషధీః సర్వా బీజాన్యుచ్చావచాని చ
సప్తర్షిభిః పరివృతః సర్వసత్త్వోపబృంహితః

8-35-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆరుహ్య బృహతీం నావం విచరిష్యస్యవిక్లవః
ఏకార్ణవే నిరాలోకే ఋషీణామేవ వర్చసా

8-36-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దోధూయమానాం తాం నావం సమీరేణ బలీయసా
ఉపస్థితస్య మే శృఙ్గే నిబధ్నీహి మహాహినా

8-37-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అహం త్వామృషిభిః సార్ధం సహనావముదన్వతి
వికర్షన్విచరిష్యామి యావద్బ్రాహ్మీ నిశా ప్రభో

8-38-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మదీయం మహిమానం చ పరం బ్రహ్మేతి శబ్దితమ్
వేత్స్యస్యనుగృహీతం మే సమ్ప్రశ్నైర్వివృతం హృది

8-39-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇత్థమాదిశ్య రాజానం హరిరన్తరధీయత
సోऽన్వవైక్షత తం కాలం యం హృషీకేశ ఆదిశత్

8-40-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆస్తీర్య దర్భాన్ప్రాక్కూలాన్రాజర్షిః ప్రాగుదఙ్ముఖః
నిషసాద హరేః పాదౌ చిన్తయన్మత్స్యరూపిణః

8-41-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తతః సముద్ర ఉద్వేలః సర్వతః ప్లావయన్మహీమ్
వర్ధమానో మహామేఘైర్వర్షద్భిః సమదృశ్యత

8-42-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ధ్యాయన్భగవదాదేశం దదృశే నావమాగతామ్
తామారురోహ విప్రేన్ద్రైరాదాయౌషధివీరుధః

8-43-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తమూచుర్మునయః ప్రీతా రాజన్ధ్యాయస్వ కేశవమ్
స వై నః సఙ్కటాదస్మాదవితా శం విధాస్యతి

8-44-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సోऽనుధ్యాతస్తతో రాజ్ఞా ప్రాదురాసీన్మహార్ణవే
ఏకశృఙ్గధరో మత్స్యో హైమో నియుతయోజనః

8-45-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిబధ్య నావం తచ్ఛృఙ్గే యథోక్తో హరిణా పురా
వరత్రేణాహినా తుష్టస్తుష్టావ మధుసూదనమ్

8-46-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీరాజోవాచ
అనాద్యవిద్యోపహతాత్మసంవిదస్తన్మూలసంసారపరిశ్రమాతురాః
యదృచ్ఛయోపసృతా యమాప్నుయుర్విముక్తిదో నః పరమో గురుర్భవాన్

8-47-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జనోऽబుధోऽయం నిజకర్మబన్ధనః సుఖేచ్ఛయా కర్మ సమీహతేऽసుఖమ్
యత్సేవయా తాం విధునోత్యసన్మతిం గ్రన్థిం స భిన్ద్యాద్ధృదయం స నో గురుః

8-48-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యత్సేవయాగ్నేరివ రుద్రరోదనం పుమాన్విజహ్యాన్మలమాత్మనస్తమః
భజేత వర్ణం నిజమేష సోऽవ్యయో భూయాత్స ఈశః పరమో గురోర్గురుః

8-49-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న యత్ప్రసాదాయుతభాగలేశమన్యే చ దేవా గురవో జనాః స్వయమ్
కర్తుం సమేతాః ప్రభవన్తి పుంసస్తమీశ్వరం త్వాం శరణం ప్రపద్యే

8-50-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అచక్షురన్ధస్య యథాగ్రణీః కృతస్తథా జనస్యావిదుషోऽబుధో గురుః
త్వమర్కదృక్సర్వదృశాం సమీక్షణో వృతో గురుర్నః స్వగతిం బుభుత్సతామ్

8-51-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జనో జనస్యాదిశతేऽసతీం గతిం యయా ప్రపద్యేత దురత్యయం తమః
త్వం త్వవ్యయం జ్ఞానమమోఘమఞ్జసా ప్రపద్యతే యేన జనో నిజం పదమ్

8-52-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వం సర్వలోకస్య సుహృత్ప్రియేశ్వరో హ్యాత్మా గురుర్జ్ఞానమభీష్టసిద్ధిః
తథాపి లోకో న భవన్తమన్ధధీర్జానాతి సన్తం హృది బద్ధకామః

8-53-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తం త్వామహం దేవవరం వరేణ్యం ప్రపద్య ఈశం ప్రతిబోధనాయ
ఛిన్ధ్యర్థదీపైర్భగవన్వచోభిర్గ్రన్థీన్హృదయ్యాన్వివృణు స్వమోకః

8-54-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
ఇత్యుక్తవన్తం నృపతిం భగవానాదిపూరుషః
మత్స్యరూపీ మహామ్భోధౌ విహరంస్తత్త్వమబ్రవీత్

8-55-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పురాణసంహితాం దివ్యాం సాఙ్ఖ్యయోగక్రియావతీమ్
సత్యవ్రతస్య రాజర్షేరాత్మగుహ్యమశేషతః

8-56-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అశ్రౌషీదృషిభిః సాకమాత్మతత్త్వమసంశయమ్
నావ్యాసీనో భగవతా ప్రోక్తం బ్రహ్మ సనాతనమ్

8-57-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అతీతప్రలయాపాయ ఉత్థితాయ స వేధసే
హత్వాసురం హయగ్రీవం వేదాన్ప్రత్యాహరద్ధరిః

8-58-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స తు సత్యవ్రతో రాజా జ్ఞానవిజ్ఞానసంయుతః
విష్ణోః ప్రసాదాత్కల్పేऽస్మిన్నాసీద్వైవస్వతో మనుః

8-59-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సత్యవ్రతస్య రాజర్షేర్మాయామత్స్యస్య శార్ఙ్గిణః
సంవాదం మహదాఖ్యానం శ్రుత్వా ముచ్యేత కిల్బిషాత్

8-60-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అవతారం హరేర్యోऽయం కీర్తయేదన్వహం నరః
సఙ్కల్పాస్తస్య సిధ్యన్తి స యాతి పరమాం గతిమ్

8-61-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ప్రలయపయసి ధాతుః సుప్తశక్తేర్ముఖేభ్యః
శ్రుతిగణమపనీతం ప్రత్యుపాదత్త హత్వా
దితిజమకథయద్యో బ్రహ్మ సత్యవ్రతానాం
తమహమఖిలహేతుం జిహ్మమీనం నతోऽస్మి

8-62-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ॐ ॐ ॐ