పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

అష్టమ స్కంధము : అధ్యాయము – 16

  •  
  •  
  •  

8-3-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స పత్నీం దీనవదనాం కృతాసనపరిగ్రహః
సభాజితో యథాన్యాయమిదమాహ కురూద్వహ

8-1-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
ఏవం పుత్రేషు నష్టేషు దేవమాతాదితిస్తదా
హృతే త్రివిష్టపే దైత్యైః పర్యతప్యదనాథవత్

8-2-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏకదా కశ్యపస్తస్యా ఆశ్రమం భగవానగాత్
నిరుత్సవం నిరానన్దం సమాధేర్విరతశ్చిరాత్

8-4-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అప్యభద్రం న విప్రాణాం భద్రే లోకేऽధునాగతమ్
న ధర్మస్య న లోకస్య మృత్యోశ్ఛన్దానువర్తినః

8-5-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అపి వాకుశలం కిఞ్చిద్గృహేషు గృహమేధిని
ధర్మస్యార్థస్య కామస్య యత్ర యోగో హ్యయోగినామ్

8-6-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అపి వాతిథయోऽభ్యేత్య కుటుమ్బాసక్తయా త్వయా
గృహాదపూజితా యాతాః ప్రత్యుత్థానేన వా క్వచిత్

8-7-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

గృహేషు యేష్వతిథయో నార్చితాః సలిలైరపి
యది నిర్యాన్తి తే నూనం ఫేరురాజగృహోపమాః

8-8-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అప్యగ్నయస్తు వేలాయాం న హుతా హవిషా సతి
త్వయోద్విగ్నధియా భద్రే ప్రోషితే మయి కర్హిచిత్

8-9-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యత్పూజయా కామదుఘాన్యాతి లోకాన్గృహాన్వితః
బ్రాహ్మణోऽగ్నిశ్చ వై విష్ణోః సర్వదేవాత్మనో ముఖమ్

8-10-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అపి సర్వే కుశలినస్తవ పుత్రా మనస్విని
లక్షయేऽస్వస్థమాత్మానం భవత్యా లక్షణైరహమ్

8-11-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీదితిరువాచ
భద్రం ద్విజగవాం బ్రహ్మన్ధర్మస్యాస్య జనస్య చ
త్రివర్గస్య పరం క్షేత్రం గృహమేధిన్గృహా ఇమే

8-12-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అగ్నయోऽతిథయో భృత్యా భిక్షవో యే చ లిప్సవః
సర్వం భగవతో బ్రహ్మన్ననుధ్యానాన్న రిష్యతి

8-13-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కో ను మే భగవన్కామో న సమ్పద్యేత మానసః
యస్యా భవాన్ప్రజాధ్యక్ష ఏవం ధర్మాన్ప్రభాషతే

8-14-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తవైవ మారీచ మనఃశరీరజాః ప్రజా ఇమాః సత్త్వరజస్తమోజుషః
సమో భవాంస్తాస్వసురాదిషు ప్రభో తథాపి భక్తం భజతే మహేశ్వరః

8-15-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తస్మాదీశ భజన్త్యా మే శ్రేయశ్చిన్తయ సువ్రత
హృతశ్రియో హృతస్థానాన్సపత్నైః పాహి నః ప్రభో

8-16-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పరైర్వివాసితా సాహం మగ్నా వ్యసనసాగరే
ఐశ్వర్యం శ్రీర్యశః స్థానం హృతాని ప్రబలైర్మమ

8-17-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యథా తాని పునః సాధో ప్రపద్యేరన్మమాత్మజాః
తథా విధేహి కల్యాణం ధియా కల్యాణకృత్తమ

8-18-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
ఏవమభ్యర్థితోऽదిత్యా కస్తామాహ స్మయన్నివ
అహో మాయాబలం విష్ణోః స్నేహబద్ధమిదం జగత్

8-19-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

క్వ దేహో భౌతికోऽనాత్మా క్వ చాత్మా ప్రకృతేః పరః
కస్య కే పతిపుత్రాద్యా మోహ ఏవ హి కారణమ్

8-20-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఉపతిష్ఠస్వ పురుషం భగవన్తం జనార్దనమ్
సర్వభూతగుహావాసం వాసుదేవం జగద్గురుమ్

8-21-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స విధాస్యతి తే కామాన్హరిర్దీనానుకమ్పనః
అమోఘా భగవద్భక్తిర్నేతరేతి మతిర్మమ

8-22-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీదితిరువాచ
కేనాహం విధినా బ్రహ్మన్నుపస్థాస్యే జగత్పతిమ్
యథా మే సత్యసఙ్కల్పో విదధ్యాత్స మనోరథమ్

8-23-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆదిశ త్వం ద్విజశ్రేష్ఠ విధిం తదుపధావనమ్
ఆశు తుష్యతి మే దేవః సీదన్త్యాః సహ పుత్రకైః

8-24-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీకశ్యప ఉవాచ
ఏతన్మే భగవాన్పృష్టః ప్రజాకామస్య పద్మజః
యదాహ తే ప్రవక్ష్యామి వ్రతం కేశవతోషణమ్

8-25-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఫాల్గునస్యామలే పక్షే ద్వాదశాహం పయోవ్రతమ్
అర్చయేదరవిన్దాక్షం భక్త్యా పరమయాన్వితః

8-26-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సినీవాల్యాం మృదాలిప్య స్నాయాత్క్రోడవిదీర్ణయా
యది లభ్యేత వై స్రోతస్యేతం మన్త్రముదీరయేత్

8-27-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వం దేవ్యాదివరాహేణ రసాయాః స్థానమిచ్ఛతా
ఉద్ధృతాసి నమస్తుభ్యం పాప్మానం మే ప్రణాశయ

8-28-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిర్వర్తితాత్మనియమో దేవమర్చేత్సమాహితః
అర్చాయాం స్థణ్డిలే సూర్యే జలే వహ్నౌ గురావపి

8-29-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమస్తుభ్యం భగవతే పురుషాయ మహీయసే
సర్వభూతనివాసాయ వాసుదేవాయ సాక్షిణే

8-30-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమోऽవ్యక్తాయ సూక్ష్మాయ ప్రధానపురుషాయ చ
చతుర్వింశద్గుణజ్ఞాయ గుణసఙ్ఖ్యానహేతవే

8-31-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమో ద్విశీర్ష్ణే త్రిపదే చతుఃశృఙ్గాయ తన్తవే
సప్తహస్తాయ యజ్ఞాయ త్రయీవిద్యాత్మనే నమః

8-32-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమః శివాయ రుద్రాయ నమః శక్తిధరాయ చ
సర్వవిద్యాధిపతయే భూతానాం పతయే నమః

8-33-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమో హిరణ్యగర్భాయ ప్రాణాయ జగదాత్మనే
యోగైశ్వర్యశరీరాయ నమస్తే యోగహేతవే

8-34-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమస్త ఆదిదేవాయ సాక్షిభూతాయ తే నమః
నారాయణాయ ఋషయే నరాయ హరయే నమః

8-35-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమో మరకతశ్యామ వపుషేऽధిగతశ్రియే
కేశవాయ నమస్తుభ్యం నమస్తే పీతవాససే

8-36-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వం సర్వవరదః పుంసాం వరేణ్య వరదర్షభ
అతస్తే శ్రేయసే ధీరాః పాదరేణుముపాసతే

8-37-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అన్వవర్తన్త యం దేవాః శ్రీశ్చ తత్పాదపద్మయోః
స్పృహయన్త ఇవామోదం భగవాన్మే ప్రసీదతామ్

8-38-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏతైర్మన్త్రైర్హృషీకేశమావాహనపురస్కృతమ్
అర్చయేచ్ఛ్రద్ధయా యుక్తః పాద్యోపస్పర్శనాదిభిః

8-39-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అర్చిత్వా గన్ధమాల్యాద్యైః పయసా స్నపయేద్విభుమ్
వస్త్రోపవీతాభరణ పాద్యోపస్పర్శనైస్తతః
గన్ధధూపాదిభిశ్చార్చేద్ద్వాదశాక్షరవిద్యయా

8-40-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శృతం పయసి నైవేద్యం శాల్యన్నం విభవే సతి
ససర్పిః సగుడం దత్త్వా జుహుయాన్మూలవిద్యయా

8-41-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నివేదితం తద్భక్తాయ దద్యాద్భుఞ్జీత వా స్వయమ్
దత్త్వాచమనమర్చిత్వా తామ్బూలం చ నివేదయేత్

8-42-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జపేదష్టోత్తరశతం స్తువీత స్తుతిభిః ప్రభుమ్
కృత్వా ప్రదక్షిణం భూమౌ ప్రణమేద్దణ్డవన్ముదా

8-43-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కృత్వా శిరసి తచ్ఛేషాం దేవముద్వాసయేత్తతః
ద్వ్యవరాన్భోజయేద్విప్రాన్పాయసేన యథోచితమ్

8-44-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భుఞ్జీత తైరనుజ్ఞాతః సేష్టః శేషం సభాజితైః
బ్రహ్మచార్యథ తద్రాత్ర్యాం శ్వో భూతే ప్రథమేऽహని

8-45-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స్నాతః శుచిర్యథోక్తేన విధినా సుసమాహితః
పయసా స్నాపయిత్వార్చేద్యావద్వ్రతసమాపనమ్

8-46-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పయోభక్షో వ్రతమిదం చరేద్విష్ణ్వర్చనాదృతః
పూర్వవజ్జుహుయాదగ్నిం బ్రాహ్మణాంశ్చాపి భోజయేత్

8-47-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏవం త్వహరహః కుర్యాద్ద్వాదశాహం పయోవ్రతమ్
హరేరారాధనం హోమమర్హణం ద్విజతర్పణమ్

8-48-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ప్రతిపద్దినమారభ్య యావచ్ఛుక్లత్రయోదశీమ్
బ్రహ్మచర్యమధఃస్వప్నం స్నానం త్రిషవణం చరేత్

8-49-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

వర్జయేదసదాలాపం భోగానుచ్చావచాంస్తథా
అహింస్రః సర్వభూతానాం వాసుదేవపరాయణః

8-50-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్రయోదశ్యామథో విష్ణోః స్నపనం పఞ్చకైర్విభోః
కారయేచ్ఛాస్త్రదృష్టేన విధినా విధికోవిదైః

8-51-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పూజాం చ మహతీం కుర్యాద్విత్తశాఠ్యవివర్జితః
చరుం నిరూప్య పయసి శిపివిష్టాయ విష్ణవే

8-52-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సూక్తేన తేన పురుషం యజేత సుసమాహితః
నైవేద్యం చాతిగుణవద్దద్యాత్పురుషతుష్టిదమ్

8-53-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆచార్యం జ్ఞానసమ్పన్నం వస్త్రాభరణధేనుభిః
తోషయేదృత్విజశ్చైవ తద్విద్ధ్యారాధనం హరేః

8-54-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భోజయేత్తాన్గుణవతా సదన్నేన శుచిస్మితే
అన్యాంశ్చ బ్రాహ్మణాన్ఛక్త్యా యే చ తత్ర సమాగతాః

8-55-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దక్షిణాం గురవే దద్యాదృత్విగ్భ్యశ్చ యథార్హతః
అన్నాద్యేనాశ్వపాకాంశ్చ ప్రీణయేత్సముపాగతాన్

8-56-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భుక్తవత్సు చ సర్వేషు దీనాన్ధకృపణాదిషు
విష్ణోస్తత్ప్రీణనం విద్వాన్భుఞ్జీత సహ బన్ధుభిః

8-57-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నృత్యవాదిత్రగీతైశ్చ స్తుతిభిః స్వస్తివాచకైః
కారయేత్తత్కథాభిశ్చ పూజాం భగవతోऽన్వహమ్

8-58-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏతత్పయోవ్రతం నామ పురుషారాధనం పరమ్
పితామహేనాభిహితం మయా తే సముదాహృతమ్

8-59-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వం చానేన మహాభాగే సమ్యక్చీర్ణేన కేశవమ్
ఆత్మనా శుద్ధభావేన నియతాత్మా భజావ్యయమ్

8-60-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అయం వై సర్వయజ్ఞాఖ్యః సర్వవ్రతమితి స్మృతమ్
తపఃసారమిదం భద్రే దానం చేశ్వరతర్పణమ్

8-61-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త ఏవ నియమాః సాక్షాత్త ఏవ చ యమోత్తమాః
తపో దానం వ్రతం యజ్ఞో యేన తుష్యత్యధోక్షజః

8-62-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తస్మాదేతద్వ్రతం భద్రే ప్రయతా శ్రద్ధయాచర
భగవాన్పరితుష్టస్తే వరానాశు విధాస్యతి