పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

సప్తమ స్కంధము : అధ్యాయము – 5

  •  
  •  
  •  

7-1-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీనారద ఉవాచ
పౌరోహిత్యాయ భగవాన్వృతః కావ్యః కిలాసురైః
షణ్డామర్కౌ సుతౌ తస్య దైత్యరాజగృహాన్తికే

7-2-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తౌ రాజ్ఞా ప్రాపితం బాలం ప్రహ్లాదం నయకోవిదమ్
పాఠయామాసతుః పాఠ్యానన్యాంశ్చాసురబాలకాన్

7-3-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యత్తత్ర గురుణా ప్రోక్తం శుశ్రువేऽనుపపాఠ చ
న సాధు మనసా మేనే స్వపరాసద్గ్రహాశ్రయమ్

7-4-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏకదాసురరాట్పుత్రమఙ్కమారోప్య పాణ్డవ
పప్రచ్ఛ కథ్యతాం వత్స మన్యతే సాధు యద్భవాన్

7-5-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీప్రహ్లాద ఉవాచ
తత్సాధు మన్యేऽసురవర్య దేహినాం సదా సముద్విగ్నధియామసద్గ్రహాత్
హిత్వాత్మపాతం గృహమన్ధకూపం వనం గతో యద్ధరిమాశ్రయేత

7-6-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీనారద ఉవాచ
శ్రుత్వా పుత్రగిరో దైత్యః పరపక్షసమాహితాః
జహాస బుద్ధిర్బాలానాం భిద్యతే పరబుద్ధిభిః

7-7-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సమ్యగ్విధార్యతాం బాలో గురుగేహే ద్విజాతిభిః
విష్ణుపక్షైః ప్రతిచ్ఛన్నైర్న భిద్యేతాస్య ధీర్యథా

7-8-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

గృహమానీతమాహూయ ప్రహ్రాదం దైత్యయాజకాః
ప్రశస్య శ్లక్ష్ణయా వాచా సమపృచ్ఛన్త సామభిః

7-9-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

వత్స ప్రహ్రాద భద్రం తే సత్యం కథయ మా మృషా
బాలానతి కుతస్తుభ్యమేష బుద్ధివిపర్యయః

7-10-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

బుద్ధిభేదః పరకృత ఉతాహో తే స్వతోऽభవత్
భణ్యతాం శ్రోతుకామానాం గురూణాం కులనన్దన

7-11-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీప్రహ్రాద ఉవాచ
పరః స్వశ్చేత్యసద్గ్రాహః పుంసాం యన్మాయయా కృతః
విమోహితధియాం దృష్టస్తస్మై భగవతే నమః

7-12-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స యదానువ్రతః పుంసాం పశుబుద్ధిర్విభిద్యతే
అన్య ఏష తథాన్యోऽహమితి భేదగతాసతీ

7-13-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స ఏష ఆత్మా స్వపరేత్యబుద్ధిభిర్దురత్యయానుక్రమణో నిరూప్యతే
ముహ్యన్తి యద్వర్త్మని వేదవాదినో బ్రహ్మాదయో హ్యేష భినత్తి మే మతిమ్

7-14-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యథా భ్రామ్యత్యయో బ్రహ్మన్స్వయమాకర్షసన్నిధౌ
తథా మే భిద్యతే చేతశ్చక్రపాణేర్యదృచ్ఛయా

7-15-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీనారద ఉవాచ
ఏతావద్బ్రాహ్మణాయోక్త్వా విరరామ మహామతిః
తం సన్నిభర్త్స్య కుపితః సుదీనో రాజసేవకః

7-16-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆనీయతామరే వేత్రమస్మాకమయశస్కరః
కులాఙ్గారస్య దుర్బుద్ధేశ్చతుర్థోऽస్యోదితో దమః

7-17-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దైతేయచన్దనవనే జాతోऽయం కణ్టకద్రుమః
యన్మూలోన్మూలపరశోర్విష్ణోర్నాలాయితోऽర్భకః

7-18-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇతి తం వివిధోపాయైర్భీషయంస్తర్జనాదిభిః
ప్రహ్రాదం గ్రాహయామాస త్రివర్గస్యోపపాదనమ్

7-19-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తత ఏనం గురుర్జ్ఞాత్వా జ్ఞాతజ్ఞేయచతుష్టయమ్
దైత్యేన్ద్రం దర్శయామాస మాతృమృష్టమలఙ్కృతమ్

7-20-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పాదయోః పతితం బాలం ప్రతినన్ద్యాశిషాసురః
పరిష్వజ్య చిరం దోర్భ్యాం పరమామాప నిర్వృతిమ్

7-21-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆరోప్యాఙ్కమవఘ్రాయ మూర్ధన్యశ్రుకలామ్బుభిః
ఆసిఞ్చన్వికసద్వక్త్రమిదమాహ యుధిష్ఠిర

7-22-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

హిరణ్యకశిపురువాచ
ప్రహ్రాదానూచ్యతాం తాత స్వధీతం కిఞ్చిదుత్తమమ్
కాలేనైతావతాయుష్మన్యదశిక్షద్గురోర్భవాన్

7-23-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీప్రహ్రాద ఉవాచ
శ్రవణం కీర్తనం విష్ణోః స్మరణం పాదసేవనమ్
అర్చనం వన్దనం దాస్యం సఖ్యమాత్మనివేదనమ్

7-24-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇతి పుంసార్పితా విష్ణౌ భక్తిశ్చేన్నవలక్షణా
క్రియేత భగవత్యద్ధా తన్మన్యేऽధీతముత్తమమ్

7-25-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిశమ్యైతత్సుతవచో హిరణ్యకశిపుస్తదా
గురుపుత్రమువాచేదం రుషా ప్రస్ఫురితాధరః

7-26-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

బ్రహ్మబన్ధో కిమేతత్తే విపక్షం శ్రయతాసతా
అసారం గ్రాహితో బాలో మామనాదృత్య దుర్మతే

7-27-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సన్తి హ్యసాధవో లోకే దుర్మైత్రాశ్ఛద్మవేషిణః
తేషాముదేత్యఘం కాలే రోగః పాతకినామివ

7-28-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీగురుపుత్ర ఉవాచ
న మత్ప్రణీతం న పరప్రణీతం సుతో వదత్యేష తవేన్ద్రశత్రో
నైసర్గికీయం మతిరస్య రాజన్నియచ్ఛ మన్యుం కదదాః స్మ మా నః

7-29-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీనారద ఉవాచ
గురుణైవం ప్రతిప్రోక్తో భూయ ఆహాసురః సుతమ్
న చేద్గురుముఖీయం తే కుతోऽభద్రాసతీ మతిః

7-30-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీప్రహ్రాద ఉవాచ
మతిర్న కృష్ణే పరతః స్వతో వా మిథోऽభిపద్యేత గృహవ్రతానామ్
అదాన్తగోభిర్విశతాం తమిస్రం పునః పునశ్చర్వితచర్వణానామ్

7-31-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న తే విదుః స్వార్థగతిం హి విష్ణుం దురాశయా యే బహిరర్థమానినః
అన్ధా యథాన్ధైరుపనీయమానాస్తేऽపీశతన్త్ర్యామురుదామ్ని బద్ధాః

7-32-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నైషాం మతిస్తావదురుక్రమాఙ్ఘ్రిం స్పృశత్యనర్థాపగమో యదర్థః
మహీయసాం పాదరజోऽభిషేకం నిష్కిఞ్చనానాం న వృణీత యావత్

7-33-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇత్యుక్త్వోపరతం పుత్రం హిరణ్యకశిపూ రుషా
అన్ధీకృతాత్మా స్వోత్సఙ్గాన్నిరస్యత మహీతలే

7-34-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆహామర్షరుషావిష్టః కషాయీభూతలోచనః
వధ్యతామాశ్వయం వధ్యో నిఃసారయత నైరృతాః

7-35-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అయం మే భ్రాతృహా సోऽయం హిత్వా స్వాన్సుహృదోऽధమః
పితృవ్యహన్తుః పాదౌ యో విష్ణోర్దాసవదర్చతి

7-36-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

విష్ణోర్వా సాధ్వసౌ కిం ను కరిష్యత్యసమఞ్జసః
సౌహృదం దుస్త్యజం పిత్రోరహాద్యః పఞ్చహాయనః

7-37-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పరోऽప్యపత్యం హితకృద్యథౌషధం స్వదేహజోऽప్యామయవత్సుతోऽహితః
ఛిన్ద్యాత్తదఙ్గం యదుతాత్మనోऽహితం శేషం సుఖం జీవతి యద్వివర్జనాత్

7-38-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సర్వైరుపాయైర్హన్తవ్యః సమ్భోజశయనాసనైః
సుహృల్లిఙ్గధరః శత్రుర్మునేర్దుష్టమివేన్ద్రియమ్

7-39-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నైరృతాస్తే సమాదిష్టా భర్త్రా వై శూలపాణయః
తిగ్మదంష్ట్రకరాలాస్యాస్తామ్రశ్మశ్రుశిరోరుహాః

7-40-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నదన్తో భైరవం నాదం ఛిన్ధి భిన్ధీతి వాదినః
ఆసీనం చాహనన్శూలైః ప్రహ్రాదం సర్వమర్మసు

7-41-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పరే బ్రహ్మణ్యనిర్దేశ్యే భగవత్యఖిలాత్మని
యుక్తాత్మన్యఫలా ఆసన్నపుణ్యస్యేవ సత్క్రియాః

7-42-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ప్రయాసేऽపహతే తస్మిన్దైత్యేన్ద్రః పరిశఙ్కితః
చకార తద్వధోపాయాన్నిర్బన్ధేన యుధిష్ఠిర

7-43-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దిగ్గజైర్దన్దశూకేన్ద్రైరభిచారావపాతనైః
మాయాభిః సన్నిరోధైశ్చ గరదానైరభోజనైః

7-44-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

హిమవాయ్వగ్నిసలిలైః పర్వతాక్రమణైరపి
న శశాక యదా హన్తుమపాపమసురః సుతమ్
చిన్తాం దీర్ఘతమాం ప్రాప్తస్తత్కర్తుం నాభ్యపద్యత

7-45-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏష మే బహ్వసాధూక్తో వధోపాయాశ్చ నిర్మితాః
తైస్తైర్ద్రోహైరసద్ధర్మైర్ముక్తః స్వేనైవ తేజసా

7-46-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

వర్తమానోऽవిదూరే వై బాలోऽప్యజడధీరయమ్
న విస్మరతి మేऽనార్యం శునః శేప ఇవ ప్రభుః

7-47-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అప్రమేయానుభావోऽయమకుతశ్చిద్భయోऽమరః
నూనమేతద్విరోధేన మృత్యుర్మే భవితా న వా

7-48-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇతి తచ్చిన్తయా కిఞ్చిన్మ్లానశ్రియమధోముఖమ్
శణ్డామర్కావౌశనసౌ వివిక్త ఇతి హోచతుః

7-49-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జితం త్వయైకేన జగత్త్రయం భ్రువోర్విజృమ్భణత్రస్తసమస్తధిష్ణ్యపమ్
న తస్య చిన్త్యం తవ నాథ చక్ష్వహే న వై శిశూనాం గుణదోషయోః పదమ్

7-50-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇమం తు పాశైర్వరుణస్య బద్ధ్వా నిధేహి భీతో న పలాయతే యథా
బుద్ధిశ్చ పుంసో వయసార్యసేవయా యావద్గురుర్భార్గవ ఆగమిష్యతి

7-51-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తథేతి గురుపుత్రోక్తమనుజ్ఞాయేదమబ్రవీత్
ధర్మో హ్యస్యోపదేష్టవ్యో రాజ్ఞాం యో గృహమేధినామ్

7-52-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ధర్మమర్థం చ కామం చ నితరాం చానుపూర్వశః
ప్రహ్రాదాయోచతూ రాజన్ప్రశ్రితావనతాయ చ

7-53-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యథా త్రివర్గం గురుభిరాత్మనే ఉపశిక్షితమ్
న సాధు మేనే తచ్ఛిక్షాం ద్వన్ద్వారామోపవర్ణితామ్

7-54-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యదాచార్యః పరావృత్తో గృహమేధీయకర్మసు
వయస్యైర్బాలకైస్తత్ర సోపహూతః కృతక్షణైః

7-55-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అథ తాన్శ్లక్ష్ణయా వాచా ప్రత్యాహూయ మహాబుధః
ఉవాచ విద్వాంస్తన్నిష్ఠాం కృపయా ప్రహసన్నివ

7-56-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తే తు తద్గౌరవాత్సర్వే త్యక్తక్రీడాపరిచ్ఛదాః
బాలా అదూషితధియో ద్వన్ద్వారామేరితేహితైః

7-57-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పర్యుపాసత రాజేన్ద్ర తన్న్యస్తహృదయేక్షణాః
తానాహ కరుణో మైత్రో మహాభాగవతోऽసురః