పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

తృతీయ స్కంధము : అధ్యాయము – 6

  •  
  •  
  •  

3-1-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఋషిరువాచ
ఇతి తాసాం స్వశక్తీనాం సతీనామసమేత్య సః
ప్రసుప్తలోకతన్త్రాణాం నిశామ్య గతిమీశ్వరః

3-2-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కాలసఞ్జ్ఞాం తదా దేవీం బిభ్రచ్ఛక్తిమురుక్రమః
త్రయోవింశతి తత్త్వానాం గణం యుగపదావిశత్

3-3-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సోऽనుప్రవిష్టో భగవాంశ్చేష్టారూపేణ తం గణమ్
భిన్నం సంయోజయామాస సుప్తం కర్మ ప్రబోధయన్

3-4-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ప్రబుద్ధకర్మ దైవేన త్రయోవింశతికో గణః
ప్రేరితోऽజనయత్స్వాభిర్మాత్రాభిరధిపూరుషమ్

3-5-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పరేణ విశతా స్వస్మిన్మాత్రయా విశ్వసృగ్గణః
చుక్షోభాన్యోన్యమాసాద్య యస్మిన్లోకాశ్చరాచరాః

3-6-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

హిరణ్మయః స పురుషః సహస్రపరివత్సరాన్
ఆణ్డకోశ ఉవాసాప్సు సర్వసత్త్వోపబృంహితః

3-7-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స వై విశ్వసృజాం గర్భో దేవకర్మాత్మశక్తిమాన్
విబభాజాత్మనాత్మానమేకధా దశధా త్రిధా

3-8-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏష హ్యశేషసత్త్వానామాత్మాంశః పరమాత్మనః
ఆద్యోऽవతారో యత్రాసౌ భూతగ్రామో విభావ్యతే

3-9-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సాధ్యాత్మః సాధిదైవశ్చ సాధిభూత ఇతి త్రిధా
విరాట్ప్రాణో దశవిధ ఏకధా హృదయేన చ

3-10-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స్మరన్విశ్వసృజామీశో విజ్ఞాపితమధోక్షజః
విరాజమతపత్స్వేన తేజసైషాం వివృత్తయే

3-11-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అథ తస్యాభితప్తస్య కతిధాయతనాని హ
నిరభిద్యన్త దేవానాం తాని మే గదతః శృణు

3-12-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తస్యాగ్నిరాస్యం నిర్భిన్నం లోకపాలోऽవిశత్పదమ్
వాచా స్వాంశేన వక్తవ్యం యయాసౌ ప్రతిపద్యతే

3-13-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిర్భిన్నం తాలు వరుణో లోకపాలోऽవిశద్ధరేః
జిహ్వయాంశేన చ రసం యయాసౌ ప్రతిపద్యతే

3-14-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిర్భిన్నే అశ్వినౌ నాసే విష్ణోరావిశతాం పదమ్
ఘ్రాణేనాంశేన గన్ధస్య ప్రతిపత్తిర్యతో భవేత్

3-15-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిర్భిన్నే అక్షిణీ త్వష్టా లోకపాలోऽవిశద్విభోః
చక్షుషాంశేన రూపాణాం ప్రతిపత్తిర్యతో భవేత్

3-16-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిర్భిన్నాన్యస్య చర్మాణి లోకపాలోऽనిలోऽవిశత్
ప్రాణేనాంశేన సంస్పర్శం యేనాసౌ ప్రతిపద్యతే

3-17-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కర్ణావస్య వినిర్భిన్నౌ ధిష్ణ్యం స్వం వివిశుర్దిశః
శ్రోత్రేణాంశేన శబ్దస్య సిద్ధిం యేన ప్రపద్యతే

3-18-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వచమస్య వినిర్భిన్నాం వివిశుర్ధిష్ణ్యమోషధీః
అంశేన రోమభిః కణ్డూం యైరసౌ ప్రతిపద్యతే

3-19-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మేఢ్రం తస్య వినిర్భిన్నం స్వధిష్ణ్యం క ఉపావిశత్
రేతసాంశేన యేనాసావానన్దం ప్రతిపద్యతే

3-20-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

గుదం పుంసో వినిర్భిన్నం మిత్రో లోకేశ ఆవిశత్
పాయునాంశేన యేనాసౌ విసర్గం ప్రతిపద్యతే

3-21-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

హస్తావస్య వినిర్భిన్నావిన్ద్రః స్వర్పతిరావిశత్
వార్తయాంశేన పురుషో యయా వృత్తిం ప్రపద్యతే

3-22-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పాదావస్య వినిర్భిన్నౌ లోకేశో విష్ణురావిశత్
గత్యా స్వాంశేన పురుషో యయా ప్రాప్యం ప్రపద్యతే

3-23-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

బుద్ధిం చాస్య వినిర్భిన్నాం వాగీశో ధిష్ణ్యమావిశత్
బోధేనాంశేన బోద్ధవ్యమ్ప్రతిపత్తిర్యతో భవేత్

3-24-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

హృదయం చాస్య నిర్భిన్నం చన్ద్రమా ధిష్ణ్యమావిశత్
మనసాంశేన యేనాసౌ విక్రియాం ప్రతిపద్యతే

3-25-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆత్మానం చాస్య నిర్భిన్నమభిమానోऽవిశత్పదమ్
కర్మణాంశేన యేనాసౌ కర్తవ్యం ప్రతిపద్యతే

3-26-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సత్త్వం చాస్య వినిర్భిన్నం మహాన్ధిష్ణ్యముపావిశత్
చిత్తేనాంశేన యేనాసౌ విజ్ఞానం ప్రతిపద్యతే

3-27-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శీర్ష్ణోऽస్య ద్యౌర్ధరా పద్భ్యాం ఖం నాభేరుదపద్యత
గుణానాం వృత్తయో యేషు ప్రతీయన్తే సురాదయః

3-28-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆత్యన్తికేన సత్త్వేన దివం దేవాః ప్రపేదిరే
ధరాం రజఃస్వభావేన పణయో యే చ తానను

3-29-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తార్తీయేన స్వభావేన భగవన్నాభిమాశ్రితాః
ఉభయోరన్తరం వ్యోమ యే రుద్రపార్షదాం గణాః

3-30-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ముఖతోऽవర్తత బ్రహ్మ పురుషస్య కురూద్వహ
యస్తూన్ముఖత్వాద్వర్ణానాం ముఖ్యోऽభూద్బ్రాహ్మణో గురుః

3-31-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

బాహుభ్యోऽవర్తత క్షత్రం క్షత్రియస్తదనువ్రతః
యో జాతస్త్రాయతే వర్ణాన్పౌరుషః కణ్టకక్షతాత్

3-32-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

విశోऽవర్తన్త తస్యోర్వోర్లోకవృత్తికరీర్విభోః
వైశ్యస్తదుద్భవో వార్తాం నృణాం యః సమవర్తయత్

3-33-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పద్భ్యాం భగవతో జజ్ఞే శుశ్రూషా ధర్మసిద్ధయే
తస్యాం జాతః పురా శూద్రో యద్వృత్త్యా తుష్యతే హరిః

3-34-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏతే వర్ణాః స్వధర్మేణ యజన్తి స్వగురుం హరిమ్
శ్రద్ధయాత్మవిశుద్ధ్యర్థం యజ్జాతాః సహ వృత్తిభిః

3-35-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏతత్క్షత్తర్భగవతో దైవకర్మాత్మరూపిణః
కః శ్రద్దధ్యాదుపాకర్తుం యోగమాయాబలోదయమ్

3-36-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తథాపి కీర్తయామ్యఙ్గ యథామతి యథాశ్రుతమ్
కీర్తిం హరేః స్వాం సత్కర్తుం గిరమన్యాభిధాసతీమ్

3-37-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏకాన్తలాభం వచసో ను పుంసాం సుశ్లోకమౌలేర్గుణవాదమాహుః
శ్రుతేశ్చ విద్వద్భిరుపాకృతాయాం కథాసుధాయాముపసమ్ప్రయోగమ్

3-38-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఆత్మనోऽవసితో వత్స మహిమా కవినాదినా
సంవత్సరసహస్రాన్తే ధియా యోగవిపక్కయా

3-39-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అతో భగవతో మాయా మాయినామపి మోహినీ
యత్స్వయం చాత్మవర్త్మాత్మా న వేద కిముతాపరే

3-40-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యతోऽప్రాప్య న్యవర్తన్త వాచశ్చ మనసా సహ
అహం చాన్య ఇమే దేవాస్తస్మై భగవతే నమః