పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

తృతీయ స్కంధము : అధ్యాయము – 14

  •  
  •  
  •  

3-1-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
నిశమ్య కౌషారవిణోపవర్ణితాం హరేః కథాం కారణసూకరాత్మనః
పునః స పప్రచ్ఛ తముద్యతాఞ్జలిర్న చాతితృప్తో విదురో ధృతవ్రతః

3-2-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

విదుర ఉవాచ
తేనైవ తు మునిశ్రేష్ఠ హరిణా యజ్ఞమూర్తినా
ఆదిదైత్యో హిరణ్యాక్షో హత ఇత్యనుశుశ్రుమ

3-3-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తస్య చోద్ధరతః క్షౌణీం స్వదంష్ట్రాగ్రేణ లీలయా
దైత్యరాజస్య చ బ్రహ్మన్కస్మాద్ధేతోరభూన్మృధః

3-4-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రద్దధానాయ భక్తాయ బ్రూహి తజ్జన్మవిస్తరమ్
ఋషే న తృప్యతి మనః పరం కౌతూహలం హి మే

3-5-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మైత్రేయ ఉవాచ
సాధు వీర త్వయా పృష్టమవతారకథాం హరేః
యత్త్వం పృచ్ఛసి మర్త్యానాం మృత్యుపాశవిశాతనీమ్

3-6-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యయోత్తానపదః పుత్రో మునినా గీతయార్భకః
మృత్యోః కృత్వైవ మూర్ధ్న్యఙ్ఘ్రిమారురోహ హరేః పదమ్

3-7-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అథాత్రాపీతిహాసోऽయం శ్రుతో మే వర్ణితః పురా
బ్రహ్మణా దేవదేవేన దేవానామనుపృచ్ఛతామ్

3-8-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దితిర్దాక్షాయణీ క్షత్తర్మారీచం కశ్యపం పతిమ్
అపత్యకామా చకమే సన్ధ్యాయాం హృచ్ఛయార్దితా

3-9-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇష్ట్వాగ్నిజిహ్వం పయసా పురుషం యజుషాం పతిమ్
నిమ్లోచత్యర్క ఆసీనమగ్న్యగారే సమాహితమ్

3-10-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దితిరువాచ
ఏష మాం త్వత్కృతే విద్వన్కామ ఆత్తశరాసనః
దునోతి దీనాం విక్రమ్య రమ్భామివ మతఙ్గజః

3-11-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తద్భవాన్దహ్యమానాయాం సపత్నీనాం సమృద్ధిభిః
ప్రజావతీనాం భద్రం తే మయ్యాయుఙ్క్తామనుగ్రహమ్

3-12-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భర్తర్యాప్తోరుమానానాం లోకానావిశతే యశః
పతిర్భవద్విధో యాసాం ప్రజయా నను జాయతే

3-13-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పురా పితా నో భగవాన్దక్షో దుహితృవత్సలః
కం వృణీత వరం వత్సా ఇత్యపృచ్ఛత నః పృథక్

3-14-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స విదిత్వాత్మజానాం నో భావం సన్తానభావనః
త్రయోదశాదదాత్తాసాం యాస్తే శీలమనువ్రతాః

3-15-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అథ మే కురు కల్యాణం కామం కమలలోచన
ఆర్తోపసర్పణం భూమన్నమోఘం హి మహీయసి

3-16-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇతి తాం వీర మారీచః కృపణాం బహుభాషిణీమ్
ప్రత్యాహానునయన్వాచా ప్రవృద్ధానఙ్గకశ్మలామ్

3-17-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏష తేऽహం విధాస్యామి ప్రియం భీరు యదిచ్ఛసి
తస్యాః కామం న కః కుర్యాత్సిద్ధిస్త్రైవర్గికీ యతః

3-18-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సర్వాశ్రమానుపాదాయ స్వాశ్రమేణ కలత్రవాన్
వ్యసనార్ణవమత్యేతి జలయానైర్యథార్ణవమ్

3-19-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యామాహురాత్మనో హ్యర్ధం శ్రేయస్కామస్య మానిని
యస్యాం స్వధురమధ్యస్య పుమాంశ్చరతి విజ్వరః

3-20-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యామాశ్రిత్యేన్ద్రియారాతీన్దుర్జయానితరాశ్రమైః
వయం జయేమ హేలాభిర్దస్యూన్దుర్గపతిర్యథా

3-21-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న వయం ప్రభవస్తాం త్వామనుకర్తుం గృహేశ్వరి
అప్యాయుషా వా కార్త్స్న్యేన యే చాన్యే గుణగృధ్నవః

3-22-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అథాపి కామమేతం తే ప్రజాత్యై కరవాణ్యలమ్
యథా మాం నాతిరోచన్తి ముహూర్తం ప్రతిపాలయ

3-23-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏషా ఘోరతమా వేలా ఘోరాణాం ఘోరదర్శనా
చరన్తి యస్యాం భూతాని భూతేశానుచరాణి హ

3-24-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏతస్యాం సాధ్వి సన్ధ్యాయాం భగవాన్భూతభావనః
పరీతో భూతపర్షద్భిర్వృషేణాటతి భూతరాట్

3-25-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్మశానచక్రానిలధూలిధూమ్ర వికీర్ణవిద్యోతజటాకలాపః
భస్మావగుణ్ఠామలరుక్మదేహో దేవస్త్రిభిః పశ్యతి దేవరస్తే

3-26-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న యస్య లోకే స్వజనః పరో వా నాత్యాదృతో నోత కశ్చిద్విగర్హ్యః
వయం వ్రతైర్యచ్చరణాపవిద్ధామాశాస్మహేऽజాం బత భుక్తభోగామ్

3-27-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యస్యానవద్యాచరితం మనీషిణో గృణన్త్యవిద్యాపటలం బిభిత్సవః
నిరస్తసామ్యాతిశయోऽపి యత్స్వయం పిశాచచర్యామచరద్గతిః సతామ్

3-28-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

హసన్తి యస్యాచరితం హి దుర్భగాః స్వాత్మన్రతస్యావిదుషః సమీహితమ్
యైర్వస్త్రమాల్యాభరణానులేపనైః శ్వభోజనం స్వాత్మతయోపలాలితమ్

3-29-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

బ్రహ్మాదయో యత్కృతసేతుపాలా యత్కారణం విశ్వమిదం చ మాయా
ఆజ్ఞాకరీ యస్య పిశాచచర్యా అహో విభూమ్నశ్చరితం విడమ్బనమ్

3-30-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మైత్రేయ ఉవాచ
సైవం సంవిదితే భర్త్రా మన్మథోన్మథితేన్ద్రియా
జగ్రాహ వాసో బ్రహ్మర్షేర్వృషలీవ గతత్రపా

3-31-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స విదిత్వాథ భార్యాయాస్తం నిర్బన్ధం వికర్మణి
నత్వా దిష్టాయ రహసి తయాథోపవివేశ హి

3-32-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అథోపస్పృశ్య సలిలం ప్రాణానాయమ్య వాగ్యతః
ధ్యాయఞ్జజాప విరజం బ్రహ్మ జ్యోతిః సనాతనమ్

3-33-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దితిస్తు వ్రీడితా తేన కర్మావద్యేన భారత
ఉపసఙ్గమ్య విప్రర్షిమధోముఖ్యభ్యభాషత

3-34-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దితిరువాచ
న మే గర్భమిమం బ్రహ్మన్భూతానామృషభోऽవధీత్
రుద్రః పతిర్హి భూతానాం యస్యాకరవమంహసమ్

3-35-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నమో రుద్రాయ మహతే దేవాయోగ్రాయ మీఢుషే
శివాయ న్యస్తదణ్డాయ ధృతదణ్డాయ మన్యవే

3-36-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స నః ప్రసీదతాం భామో భగవానుర్వనుగ్రహః
వ్యాధస్యాప్యనుకమ్ప్యానాం స్త్రీణాం దేవః సతీపతిః

3-37-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మైత్రేయ ఉవాచ
స్వసర్గస్యాశిషం లోక్యామాశాసానాం ప్రవేపతీమ్
నివృత్తసన్ధ్యానియమో భార్యామాహ ప్రజాపతిః

3-38-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కశ్యప ఉవాచ
అప్రాయత్యాదాత్మనస్తే దోషాన్మౌహూర్తికాదుత
మన్నిదేశాతిచారేణ దేవానాం చాతిహేలనాత్

3-39-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భవిష్యతస్తవాభద్రావభద్రే జాఠరాధమౌ
లోకాన్సపాలాంస్త్రీంశ్చణ్డి ముహురాక్రన్దయిష్యతః

3-40-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ప్రాణినాం హన్యమానానాం దీనానామకృతాగసామ్
స్త్రీణాం నిగృహ్యమాణానాం కోపితేషు మహాత్మసు

3-41-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తదా విశ్వేశ్వరః క్రుద్ధో భగవాల్లోకభావనః
హనిష్యత్యవతీర్యాసౌ యథాద్రీన్శతపర్వధృక్

3-42-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దితిరువాచ
వధం భగవతా సాక్షాత్సునాభోదారబాహునా
ఆశాసే పుత్రయోర్మహ్యం మా క్రుద్ధాద్బ్రాహ్మణాద్ప్రభో

3-43-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న బ్రహ్మదణ్డదగ్ధస్య న భూతభయదస్య చ
నారకాశ్చానుగృహ్ణన్తి యాం యాం యోనిమసౌ గతః

3-44-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కశ్యప ఉవాచ
కృతశోకానుతాపేన సద్యః ప్రత్యవమర్శనాత్
భగవత్యురుమానాచ్చ భవే మయ్యపి చాదరాత్

3-45-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

పుత్రస్యైవ చ పుత్రాణాం భవితైకః సతాం మతః
గాస్యన్తి యద్యశః శుద్ధం భగవద్యశసా సమమ్

3-46-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యోగైర్హేమేవ దుర్వర్ణం భావయిష్యన్తి సాధవః
నిర్వైరాదిభిరాత్మానం యచ్ఛీలమనువర్తితుమ్

3-47-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యత్ప్రసాదాదిదం విశ్వం ప్రసీదతి యదాత్మకమ్
స స్వదృగ్భగవాన్యస్య తోష్యతేऽనన్యయా దృశా

3-48-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స వై మహాభాగవతో మహాత్మా మహానుభావో మహతాం మహిష్ఠః
ప్రవృద్ధభక్త్యా హ్యనుభావితాశయే నివేశ్య వైకుణ్ఠమిమం విహాస్యతి

3-49-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అలమ్పటః శీలధరో గుణాకరో హృష్టః పరర్ద్ధ్యా వ్యథితో దుఃఖితేషు
అభూతశత్రుర్జగతః శోకహర్తా నైదాఘికం తాపమివోడురాజః

3-50-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అన్తర్బహిశ్చామలమబ్జనేత్రం స్వపూరుషేచ్ఛానుగృహీతరూపమ్
పౌత్రస్తవ శ్రీలలనాలలామం ద్రష్టా స్ఫురత్కుణ్డలమణ్డితాననమ్

3-51-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మైత్రేయ ఉవాచ
శ్రుత్వా భాగవతం పౌత్రమమోదత దితిర్భృశమ్
పుత్రయోశ్చ వధం కృష్ణాద్విదిత్వాసీన్మహామనాః