పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

ఏకాదశ స్కంధము : అధ్యాయము – 2

  •  
  •  
  •  

11-1-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
గోవిన్దభుజగుప్తాయాం ద్వారవత్యాం కురూద్వహ
అవాత్సీన్నారదోऽభీక్ష్ణం కృష్ణోపాసనలాలసః

11-2-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కో ను రాజన్నిన్ద్రియవాన్ముకున్దచరణామ్బుజమ్
న భజేత్సర్వతోమృత్యురుపాస్యమమరోత్తమైః

11-3-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తమేకదా తు దేవర్షిం వసుదేవో గృహాగతమ్
అర్చితం సుఖమాసీనమభివాద్యేదమబ్రవీత్

11-4-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీవసుదేవ ఉవాచ
భగవన్భవతో యాత్రా స్వస్తయే సర్వదేహినామ్
కృపణానాం యథా పిత్రోరుత్తమశ్లోకవర్త్మనామ్

11-5-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భూతానాం దేవచరితం దుఃఖాయ చ సుఖాయ చ
సుఖాయైవ హి సాధూనాం త్వాదృశామచ్యుతాత్మనామ్

11-6-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భజన్తి యే యథా దేవాన్దేవా అపి తథైవ తాన్
ఛాయేవ కర్మసచివాః సాధవో దీనవత్సలాః

11-7-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

బ్రహ్మంస్తథాపి పృచ్ఛామో ధర్మాన్భాగవతాంస్తవ
యాన్శ్రుత్వా శ్రద్ధయా మర్త్యో ముచ్యతే సర్వతో భయాత్

11-8-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అహం కిల పురానన్తం ప్రజార్థో భువి ముక్తిదమ్
అపూజయం న మోక్షాయ మోహితో దేవమాయయా

11-9-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యథా విచిత్రవ్యసనాద్భవద్భిర్విశ్వతోభయాత్
ముచ్యేమ హ్యఞ్జసైవాద్ధా తథా నః శాధి సువ్రత

11-10-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
రాజన్నేవం కృతప్రశ్నో వసుదేవేన ధీమతా
ప్రీతస్తమాహ దేవర్షిర్హరేః సంస్మారితో గుణైః

11-11-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీనారద ఉవాచ
సమ్యగేతద్వ్యవసితం భవతా సాత్వతర్షభ
యత్పృచ్ఛసే భాగవతాన్ధర్మాంస్త్వం విశ్వభావనాన్

11-12-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రుతోऽనుపఠితో ధ్యాత ఆదృతో వానుమోదితః
సద్యః పునాతి సద్ధర్మో దేవవిశ్వద్రుహోऽపి హి

11-13-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వయా పరమకల్యాణః పుణ్యశ్రవణకీర్తనః
స్మారితో భగవానద్య దేవో నారాయణో మమ

11-14-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అత్రాప్యుదాహరన్తీమమితిహాసం పురాతనమ్
ఆర్షభాణాం చ సంవాదం విదేహస్య మహాత్మనః

11-15-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ప్రియవ్రతో నామ సుతో మనోః స్వాయమ్భువస్య యః
తస్యాగ్నీధ్రస్తతో నాభిరృషభస్తత్సుతః స్మృతః

11-16-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తమాహుర్వాసుదేవాంశం మోక్షధర్మవివక్షయా
అవతీర్ణం సుతశతం తస్యాసీద్బ్రహ్మపారగమ్

11-17-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తేషాం వై భరతో జ్యేష్ఠో నారాయణపరాయణః
విఖ్యాతం వర్షమేతద్యన్ నామ్నా భారతమద్భుతమ్

11-18-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స భుక్తభోగాం త్యక్త్వేమాం నిర్గతస్తపసా హరిమ్
ఉపాసీనస్తత్పదవీం లేభే వై జనృనభిస్త్రిభిః

11-19-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తేషాం నవ నవద్వీప పతయోऽస్య సమన్తతః
కర్మతన్త్రప్రణేతార ఏకాశీతిర్ద్విజాతయః

11-20-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నవాభవన్మహాభాగా మునయో హ్యర్థశంసినః
శ్రమణా వాతరసనా ఆత్మవిద్యావిశారదాః

11-21-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కవిర్హవిరన్తరీక్షః ప్రబుద్ధః పిప్పలాయనః
ఆవిర్హోత్రోऽథ ద్రుమిలశ్చమసః కరభాజనః

11-22-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త ఏతే భగవద్రూపం విశ్వం సదసదాత్మకమ్
ఆత్మనోऽవ్యతిరేకేణ పశ్యన్తో వ్యచరన్మహీమ్

11-23-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అవ్యాహతేష్టగతయః సురసిద్ధసాధ్య
గన్ధర్వయక్షనరకిన్నరనాగలోకాన్
ముక్తాశ్చరన్తి మునిచారణభూతనాథ
విద్యాధరద్విజగవాం భువనాని కామమ్

11-24-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త ఏకదా నిమేః సత్రముపజగ్ముర్యదృచ్ఛయా
వితాయమానమృషిభిరజనాభే మహాత్మనః

11-25-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తాన్దృష్ట్వా సూర్యసఙ్కాశాన్మహాభాగవతాన్నృప
యజమానోऽగ్నయో విప్రాః సర్వ ఏవోపతస్థిరే

11-26-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

విదేహస్తానభిప్రేత్య నారాయణపరాయణాన్
ప్రీతః సమ్పూజయాం చక్రే ఆసనస్థాన్యథార్హతః

11-27-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తాన్రోచమానాన్స్వరుచా బ్రహ్మపుత్రోపమాన్నవ
పప్రచ్ఛ పరమప్రీతః ప్రశ్రయావనతో నృపః

11-28-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీవిదేహ ఉవాచ
మన్యే భగవతః సాక్షాత్పార్షదాన్వో మధుద్విసః
విష్ణోర్భూతాని లోకానాం పావనాయ చరన్తి హి

11-29-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దుర్లభో మానుషో దేహో దేహినాం క్షణభఙ్గురః
తత్రాపి దుర్లభం మన్యే వైకుణ్ఠప్రియదర్శనమ్

11-30-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అత ఆత్యన్తికం క్షేమం పృచ్ఛామో భవతోऽనఘాః
సంసారేऽస్మిన్క్షణార్ధోऽపి సత్సఙ్గః శేవధిర్నృణామ్

11-31-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ధర్మాన్భాగవతాన్బ్రూత యది నః శ్రుతయే క్షమమ్
యైః ప్రసన్నః ప్రపన్నాయ దాస్యత్యాత్మానమప్యజః

11-32-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీనారద ఉవాచ
ఏవం తే నిమినా పృష్టా వసుదేవ మహత్తమాః
ప్రతిపూజ్యాబ్రువన్ప్రీత్యా ససదస్యర్త్విజం నృపమ్

11-33-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీకవిరువాచ
మన్యేऽకుతశ్చిద్భయమచ్యుతస్య పాదామ్బుజోపాసనమత్ర నిత్యమ్
ఉద్విగ్నబుద్ధేరసదాత్మభావాద్విశ్వాత్మనా యత్ర నివర్తతే భీః

11-34-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యే వై భగవతా ప్రోక్తా ఉపాయా హ్యాత్మలబ్ధయే
అఞ్జః పుంసామవిదుషాం విద్ధి భాగవతాన్హి తాన్

11-35-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యానాస్థాయ నరో రాజన్న ప్రమాద్యేత కర్హిచిత్
ధావన్నిమీల్య వా నేత్రే న స్ఖలేన్న పతేదిహ

11-36-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

కాయేన వాచా మనసేన్ద్రియైర్వా బుద్ధ్యాత్మనా వానుసృతస్వభావాత్
కరోతి యద్యత్సకలం పరస్మై నారాయణాయేతి సమర్పయేత్తత్

11-37-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భయం ద్వితీయాభినివేశతః స్యాదీశాదపేతస్య విపర్యయోऽస్మృతిః
తన్మాయయాతో బుధ ఆభజేత్తం భక్త్యైకయేశం గురుదేవతాత్మా

11-38-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అవిద్యమానోऽప్యవభాతి హి ద్వయో ధ్యాతుర్ధియా స్వప్నమనోరథౌ యథా
తత్కర్మసఙ్కల్పవికల్పకం మనో బుధో నిరున్ధ్యాదభయం తతః స్యాత్

11-39-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శృణ్వన్సుభద్రాణి రథాఙ్గపాణేర్జన్మాని కర్మాణి చ యాని లోకే
గీతాని నామాని తదర్థకాని గాయన్విలజ్జో విచరేదసఙ్గః

11-40-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏవంవ్రతః స్వప్రియనామకీర్త్యా జాతానురాగో ద్రుతచిత్త ఉచ్చైః
హసత్యథో రోదితి రౌతి గాయత్యున్మాదవన్నృత్యతి లోకబాహ్యః

11-41-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఖం వాయుమగ్నిం సలిలం మహీం చ జ్యోతీంషి సత్త్వాని దిశో ద్రుమాదీన్
సరిత్సముద్రాంశ్చ హరేః శరీరం యత్కిం చ భూతం ప్రణమేదనన్యః

11-42-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భక్తిః పరేశానుభవో విరక్తిరన్యత్ర చైష త్రిక ఏకకాలః
ప్రపద్యమానస్య యథాశ్నతః స్యుస్తుష్టిః పుష్టిః క్షుదపాయోऽనుఘాసమ్

11-43-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఇత్యచ్యుతాఙ్ఘ్రిం భజతోऽనువృత్త్యా భక్తిర్విరక్తిర్భగవత్ప్రబోధః
భవన్తి వై భాగవతస్య రాజంస్తతః పరాం శాన్తిముపైతి సాక్షాత్

11-44-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీరాజోవాచ
అథ భాగవతం బ్రూత యద్ధర్మో యాదృశో నృణామ్
యథాచరతి యద్బ్రూతే యైర్లిఙ్గైర్భగవత్ప్రియః

11-45-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీహవిరువాచ
సర్వభూతేషు యః పశ్యేద్భగవద్భావమాత్మనః
భూతాని భగవత్యాత్మన్యేష భాగవతోత్తమః

11-46-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఈస్వరే తదధీనేషు బాలిశేషు ద్విషత్సు చ
ప్రేమమైత్రీకృపోపేక్షా యః కరోతి స మధ్యమః

11-47-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అర్చాయామేవ హరయే పూజాం యః శ్రద్ధయేహతే
న తద్భక్తేషు చాన్యేషు స భక్తః ప్రాకృతః స్మృతః

11-48-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

గృహీత్వాపీన్ద్రియైరర్థాన్యో న ద్వేష్టి న హృష్యతి
విష్ణోర్మాయామిదం పశ్యన్స వై భాగవతోత్తమః

11-49-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దేహేన్ద్రియప్రాణమనోధియాం యో జన్మాప్యయక్షుద్భయతర్షకృచ్ఛ్రైః
సంసారధర్మైరవిముహ్యమానః స్మృత్యా హరేర్భాగవతప్రధానః

11-50-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న కామకర్మబీజానాం యస్య చేతసి సమ్భవః
వాసుదేవైకనిలయః స వై భాగవతోత్తమః

11-51-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న యస్య జన్మకర్మభ్యాం న వర్ణాశ్రమజాతిభిః
సజ్జతేऽస్మిన్నహంభావో దేహే వై స హరేః ప్రియః

11-52-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

న యస్య స్వః పర ఇతి విత్తేష్వాత్మని వా భిదా
సర్వభూతసమః శాన్తః స వై భాగవతోత్తమః

11-53-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్రిభువనవిభవహేతవేऽప్యకుణ్ఠ
స్మృతిరజితాత్మసురాదిభిర్విమృగ్యాత్
న చలతి భగవత్పదారవిన్దాల్
లవనిమిషార్ధమపి యః స వైష్ణవాగ్ర్యః

11-54-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

భగవత ఉరువిక్రమాఙ్ఘ్రిశాఖా నఖమణిచన్ద్రికయా నిరస్తతాపే
హృది కథముపసీదతాం పునః స ప్రభవతి చన్ద్ర ఇవోదితేऽర్కతాపః

11-55-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

విసృజతి హృదయం న యస్య సాక్షాద్ధరిరవశాభిహితోऽప్యఘౌఘనాశః
ప్రణయరసనయా ధృతాఙ్ఘ్రిపద్మః స భవతి భాగవతప్రధాన ఉక్తః