పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము : అధ్యాయము – 3

  •  
  •  
  •  

10-1-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
అథ సర్వగుణోపేతః కాలః పరమశోభనః
యర్హ్యేవాజనజన్మర్క్షం శాన్తర్క్షగ్రహతారకమ్

10-2-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దిశః ప్రసేదుర్గగనం నిర్మలోడుగణోదయమ్
మహీ మఙ్గలభూయిష్ఠ పురగ్రామవ్రజాకరా

10-3-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నద్యః ప్రసన్నసలిలా హ్రదా జలరుహశ్రియః
ద్విజాలికులసన్నాద స్తవకా వనరాజయః

10-4-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

వవౌ వాయుః సుఖస్పర్శః పుణ్యగన్ధవహః శుచిః
అగ్నయశ్చ ద్విజాతీనాం శాన్తాస్తత్ర సమిన్ధత

10-5-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మనాంస్యాసన్ప్రసన్నాని సాధూనామసురద్రుహామ్
జాయమానేऽజనే తస్మిన్నేదుర్దున్దుభయః సమమ్

10-6-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జగుః కిన్నరగన్ధర్వాస్తుష్టువుః సిద్ధచారణాః
విద్యాధర్యశ్చ ననృతురప్సరోభిః సమం ముదా

10-7-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ముముచుర్మునయో దేవాః సుమనాంసి ముదాన్వితాః
మన్దం మన్దం జలధరా జగర్జురనుసాగరమ్

10-8-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నిశీథే తమౌద్భూతే జాయమానే జనార్దనే
దేవక్యాం దేవరూపిణ్యాం విష్ణుః సర్వగుహాశయః
ఆవిరాసీద్యథా ప్రాచ్యాం దిశీన్దురివ పుష్కలః

10-9-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తమద్భుతం బాలకమమ్బుజేక్షణం చతుర్భుజం శఙ్ఖగదాద్యుదాయుధమ్
శ్రీవత్సలక్ష్మం గలశోభికౌస్తుభం పీతామ్బరం సాన్ద్రపయోదసౌభగమ్

10-10-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మహార్హవైదూర్యకిరీటకుణ్డల త్విషా పరిష్వక్తసహస్రకున్తలమ్
ఉద్దామకాఞ్చ్యఙ్గదకఙ్కణాదిభిర్విరోచమానం వసుదేవ ఐక్షత

10-11-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స విస్మయోత్ఫుల్లవిలోచనో హరిం సుతం విలోక్యానకదున్దుభిస్తదా
కృష్ణావతారోత్సవసమ్భ్రమోऽస్పృశన్ముదా ద్విజేభ్యోऽయుతమాప్లుతో గవామ్

10-12-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అథైనమస్తౌదవధార్య పూరుషం పరం నతాఙ్గః కృతధీః కృతాఞ్జలిః
స్వరోచిషా భారత సూతికాగృహం విరోచయన్తం గతభీః ప్రభావవిత్

10-13-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీవసుదేవ ఉవాచ
విదితోऽసి భవాన్సాక్షాత్పురుషః ప్రకృతేః పరః
కేవలానుభవానన్ద స్వరూపః సర్వబుద్ధిదృక్

10-14-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స ఏవ స్వప్రకృత్యేదం సృష్ట్వాగ్రే త్రిగుణాత్మకమ్
తదను త్వం హ్యప్రవిష్టః ప్రవిష్ట ఇవ భావ్యసే

10-15-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యథేమేऽవికృతా భావాస్తథా తే వికృతైః సహ
నానావీర్యాః పృథగ్భూతా విరాజం జనయన్తి హి

10-16-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

సన్నిపత్య సముత్పాద్య దృశ్యన్తేऽనుగతా ఇవ
ప్రాగేవ విద్యమానత్వాన్న తేషామిహ సమ్భవః

10-17-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏవం భవాన్బుద్ధ్యనుమేయలక్షణైర్గ్రాహ్యైర్గుణైః సన్నపి తద్గుణాగ్రహః
అనావృతత్వాద్బహిరన్తరం న తే సర్వస్య సర్వాత్మన ఆత్మవస్తునః

10-18-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

య ఆత్మనో దృశ్యగుణేషు సన్నితి వ్యవస్యతే స్వవ్యతిరేకతోऽబుధః
వినానువాదం న చ తన్మనీషితం సమ్యగ్యతస్త్యక్తముపాదదత్పుమాన్

10-19-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వత్తోऽస్య జన్మస్థితిసంయమాన్విభో
వదన్త్యనీహాదగుణాదవిక్రియాత్
త్వయీశ్వరే బ్రహ్మణి నో విరుధ్యతే
త్వదాశ్రయత్వాదుపచర్యతే గుణైః

10-20-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స త్వం త్రిలోకస్థితయే స్వమాయయా
బిభర్షి శుక్లం ఖలు వర్ణమాత్మనః
సర్గాయ రక్తం రజసోపబృంహితం
కృష్ణం చ వర్ణం తమసా జనాత్యయే

10-21-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

త్వమస్య లోకస్య విభో రిరక్షిషుర్గృహేऽవతీర్ణోऽసి మమాఖిలేశ్వర
రాజన్యసంజ్ఞాసురకోటియూథపైర్నిర్వ్యూహ్యమానా నిహనిష్యసే చమూః

10-22-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అయం త్వసభ్యస్తవ జన్మ నౌ గృహే
శ్రుత్వాగ్రజాంస్తే న్యవధీత్సురేశ్వర
స తేऽవతారం పురుషైః సమర్పితం
శ్రుత్వాధునైవాభిసరత్యుదాయుధః

10-23-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
అథైనమాత్మజం వీక్ష్య మహాపురుషలక్షణమ్
దేవకీ తముపాధావత్కంసాద్భీతా సువిస్మితా

10-24-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీదేవక్యువాచ
రూపం యత్తత్ప్రాహురవ్యక్తమాద్యం
బ్రహ్మ జ్యోతిర్నిర్గుణం నిర్వికారమ్
సత్తామాత్రం నిర్విశేషం నిరీహం
స త్వం సాక్షాద్విష్ణురధ్యాత్మదీపః

10-25-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నష్టే లోకే ద్విపరార్ధావసానే మహాభూతేష్వాదిభూతం గతేషు
వ్యక్తేऽవ్యక్తం కాలవేగేన యాతే భవానేకః శిష్యతేऽశేషసంజ్ఞః

10-26-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యోऽయం కాలస్తస్య తేऽవ్యక్తబన్ధో
చేష్టామాహుశ్చేష్టతే యేన విశ్వమ్
నిమేషాదిర్వత్సరాన్తో మహీయాంస్
తం త్వేశానం క్షేమధామ ప్రపద్యే

10-27-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మర్త్యో మృత్యువ్యాలభీతః పలాయన్లోకాన్సర్వాన్నిర్భయం నాధ్యగచ్ఛత్
త్వత్పాదాబ్జం ప్రాప్య యదృచ్ఛయాద్య సుస్థః శేతే మృత్యురస్మాదపైతి

10-28-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

స త్వం ఘోరాదుగ్రసేనాత్మజాన్నస్త్రాహి త్రస్తాన్భృత్యవిత్రాసహాసి
రూపం చేదం పౌరుషం ధ్యానధిష్ణ్యం మా ప్రత్యక్షం మాంసదృశాం కృషీష్ఠాః

10-29-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జన్మ తే మయ్యసౌ పాపో మా విద్యాన్మధుసూదన
సముద్విజే భవద్ధేతోః కంసాదహమధీరధీః

10-30-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఉపసంహర విశ్వాత్మన్నదో రూపమలౌకికమ్
శఙ్ఖచక్రగదాపద్మ శ్రియా జుష్టం చతుర్భుజమ్

10-31-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

విశ్వం యదేతత్స్వతనౌ నిశాన్తే యథావకాశం పురుషః పరో భవాన్
బిభర్తి సోऽయం మమ గర్భగోऽభూదహో నృలోకస్య విడమ్బనం హి తత్

10-32-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీభగవానువాచ
త్వమేవ పూర్వసర్గేऽభూః పృశ్నిః స్వాయమ్భువే సతి
తదాయం సుతపా నామ ప్రజాపతిరకల్మషః

10-33-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యువాం వై బ్రహ్మణాదిష్టౌ ప్రజాసర్గే యదా తతః
సన్నియమ్యేన్ద్రియగ్రామం తేపాథే పరమం తపః

10-34-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

వర్షవాతాతపహిమ ఘర్మకాలగుణానను
సహమానౌ శ్వాసరోధ వినిర్ధూతమనోమలౌ

10-35-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శీర్ణపర్ణానిలాహారావుపశాన్తేన చేతసా
మత్తః కామానభీప్సన్తౌ మదారాధనమీహతుః

10-36-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏవం వాం తప్యతోస్తీవ్రం తపః పరమదుష్కరమ్
దివ్యవర్షసహస్రాణి ద్వాదశేయుర్మదాత్మనోః

10-37-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తదా వాం పరితుష్టోऽహమమునా వపుషానఘే
తపసా శ్రద్ధయా నిత్యం భక్త్యా చ హృది భావితః

10-38-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ప్రాదురాసం వరదరాడ్యువయోః కామదిత్సయా
వ్రియతాం వర ఇత్యుక్తే మాదృశో వాం వృతః సుతః

10-39-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అజుష్టగ్రామ్యవిషయావనపత్యౌ చ దమ్పతీ
న వవ్రాథేऽపవర్గం మే మోహితౌ దేవమాయయా

10-40-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

గతే మయి యువాం లబ్ధ్వా వరం మత్సదృశం సుతమ్
గ్రామ్యాన్భోగానభుఞ్జాథాం యువాం ప్రాప్తమనోరథౌ

10-41-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అదృష్ట్వాన్యతమం లోకే శీలౌదార్యగుణైః సమమ్
అహం సుతో వామభవం పృశ్నిగర్భ ఇతి శ్రుతః

10-42-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తయోర్వాం పునరేవాహమదిత్యామాస కశ్యపాత్
ఉపేన్ద్ర ఇతి విఖ్యాతో వామనత్వాచ్చ వామనః

10-43-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తృతీయేऽస్మిన్భవేऽహం వై తేనైవ వపుషాథ వామ్
జాతో భూయస్తయోరేవ సత్యం మే వ్యాహృతం సతి

10-44-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఏతద్వాం దర్శితం రూపం ప్రాగ్జన్మస్మరణాయ మే
నాన్యథా మద్భవం జ్ఞానం మర్త్యలిఙ్గేన జాయతే

10-45-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యువాం మాం పుత్రభావేన బ్రహ్మభావేన చాసకృత్
చిన్తయన్తౌ కృతస్నేహౌ యాస్యేథే మద్గతిం పరామ్

10-46-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

శ్రీశుక ఉవాచ
ఇత్యుక్త్వాసీద్ధరిస్తూష్ణీం భగవానాత్మమాయయా
పిత్రోః సమ్పశ్యతోః సద్యో బభూవ ప్రాకృతః శిశుః

10-47-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తతశ్చ శౌరిర్భగవత్ప్రచోదితః
సుతం సమాదాయ స సూతికాగృహాత్
యదా బహిర్గన్తుమియేష తర్హ్యజా
యా యోగమాయాజని నన్దజాయయా

10-48-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తయా హృతప్రత్యయసర్వవృత్తిషు ద్వాఃస్థేషు పౌరేష్వపి శాయితేష్వథ
ద్వారశ్చ సర్వాః పిహితా దురత్యయా బృహత్కపాటాయసకీలశృఙ్ఖలైః

10-49-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తాః కృష్ణవాహే వసుదేవ ఆగతే స్వయం వ్యవర్యన్త యథా తమో రవేః
వవర్ష పర్జన్య ఉపాంశుగర్జితః శేషోऽన్వగాద్వారి నివారయన్ఫణైః

10-50-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మఘోని వర్షత్యసకృద్యమానుజా గమ్భీరతోయౌఘజవోర్మిఫేనిలా
భయానకావర్తశతాకులా నదీ మార్గం దదౌ సిన్ధురివ శ్రియః పతేః

10-51-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నన్దవ్రజం శౌరిరుపేత్య తత్ర తాన్
గోపాన్ప్రసుప్తానుపలభ్య నిద్రయా
సుతం యశోదాశయనే నిధాయ తత్
సుతాముపాదాయ పునర్గృహానగాత్

10-52-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

దేవక్యాః శయనే న్యస్య వసుదేవోऽథ దారికామ్
ప్రతిముచ్య పదోర్లోహమాస్తే పూర్వవదావృతః

10-53-శ్లో.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

యశోదా నన్దపత్నీ చ జాతం పరమబుధ్యత
న తల్లిఙ్గం పరిశ్రాన్తా నిద్రయాపగతస్మృతిః