పోతన తెలుగు భాగవతము

10-1-శ్లో.

శ్రీబ్రహ్మోవాచ
నౌమీడ్య తేऽభ్రవపుషే తడిదమ్బరాయ
గుఞ్జావతంసపరిపిచ్ఛలసన్ముఖాయ
వన్యస్రజే కవలవేత్రవిషాణవేణు
లక్ష్మశ్రియే మృదుపదే పశుపాఙ్గజాయ

10-2-శ్లో.

అస్యాపి దేవ వపుషో మదనుగ్రహస్య స్వేచ్ఛామయస్య న తు భూతమయస్య కోऽపి
నేశే మహి త్వవసితుం మనసాన్తరేణ సాక్షాత్తవైవ కిముతాత్మసుఖానుభూతేః

10-3-శ్లో.

జ్ఞానే ప్రయాసముదపాస్య నమన్త ఏవ
జీవన్తి సన్ముఖరితాం భవదీయవార్తామ్
స్థానే స్థితాః శ్రుతిగతాం తనువాఙ్మనోభిర్
యే ప్రాయశోऽజిత జితోऽప్యసి తైస్త్రిలోక్యామ్

10-4-శ్లో.

శ్రేయఃసృతిం భక్తిముదస్య తే విభో
క్లిశ్యన్తి యే కేవలబోధలబ్ధయే
తేషామసౌ క్లేశల ఏవ శిష్యతే
నాన్యద్యథా స్థూలతుషావఘాతినామ్

10-5-శ్లో.

పురేహ భూమన్బహవోऽపి యోగినస్త్వదర్పితేహా నిజకర్మలబ్ధయా
విబుధ్య భక్త్యైవ కథోపనీతయా ప్రపేదిరేऽఞ్జోऽచ్యుత తే గతిం పరామ్

10-6-శ్లో.

తథాపి భూమన్మహిమాగుణస్య తే విబోద్ధుమర్హత్యమలాన్తరాత్మభిః
అవిక్రియాత్స్వానుభవాదరూపతో హ్యనన్యబోధ్యాత్మతయా న చాన్యథా

10-7-శ్లో.

గుణాత్మనస్తేऽపి గుణాన్విమాతుం హితావతీఋనస్య క ఈశిరేऽస్య
కాలేన యైర్వా విమితాః సుకల్పైర్భూపాంశవః ఖే మిహికా ద్యుభాసః

10-8-శ్లో.

తత్తేऽనుకమ్పాం సుసమీక్షమాణో భుఞ్జాన ఏవాత్మకృతం విపాకమ్
హృద్వాగ్వపుర్భిర్విదధన్నమస్తే జీవేత యో ముక్తిపదే స దాయభాక్

10-9-శ్లో.

పశ్యేశ మేऽనార్యమనన్త ఆద్యే పరాత్మని త్వయ్యపి మాయిమాయిని
మాయాం వితత్యేక్షితుమాత్మవైభవం హ్యహం కియానైచ్ఛమివార్చిరగ్నౌ

10-10-శ్లో.

అతః క్షమస్వాచ్యుత మే రజోభువో హ్యజానతస్త్వత్పృథగీశమానినః
అజావలేపాన్ధతమోऽన్ధచక్షుష ఏషోऽనుకమ్ప్యో మయి నాథవానితి

10-11-శ్లో.

క్వాహం తమోమహదహంఖచరాగ్నివార్భూ
సంవేష్టితాణ్డఘటసప్తవితస్తికాయః
క్వేదృగ్విధావిగణితాణ్డపరాణుచర్యా
వాతాధ్వరోమవివరస్య చ తే మహిత్వమ్

10-12-శ్లో.

ఉత్క్షేపణం గర్భగతస్య పాదయోః కిం కల్పతే మాతురధోక్షజాగసే
కిమస్తినాస్తివ్యపదేశభూషితం తవాస్తి కుక్షేః కియదప్యనన్తః

10-13-శ్లో.

జగత్త్రయాన్తోదధిసమ్ప్లవోదే నారాయణస్యోదరనాభినాలాత్
వినిర్గతోऽజస్త్వితి వాఙ్న వై మృషా కిన్త్వీశ్వర త్వన్న వినిర్గతోऽస్మి

10-14-శ్లో.

నారాయణస్త్వం న హి సర్వదేహినామాత్మాస్యధీశాఖిలలోకసాక్షీ
నారాయణోऽఙ్గం నరభూజలాయనాత్తచ్చాపి సత్యం న తవైవ మాయా

10-15-శ్లో.

తచ్చేజ్జలస్థం తవ సజ్జగద్వపుః
కిం మే న దృష్టం భగవంస్తదైవ
కిం వా సుదృష్టం హృది మే తదైవ
కిం నో సపద్యేవ పునర్వ్యదర్శి

10-16-శ్లో.

అత్రైవ మాయాధమనావతారే హ్యస్య ప్రపఞ్చస్య బహిః స్ఫుటస్య
కృత్స్నస్య చాన్తర్జఠరే జనన్యా మాయాత్వమేవ ప్రకటీకృతం తే

10-17-శ్లో.

యస్య కుక్షావిదం సర్వం సాత్మం భాతి యథా తథా
తత్త్వయ్యపీహ తత్సర్వం కిమిదం మాయయా వినా

10-18-శ్లో.

అద్యైవ త్వదృతేऽస్య కిం మమ న తే మాయాత్వమాదర్శితమ్
ఏకోऽసి ప్రథమం తతో వ్రజసుహృద్వత్సాః సమస్తా అపి
తావన్తోऽసి చతుర్భుజాస్తదఖిలైః సాకం మయోపాసితాస్
తావన్త్యేవ జగన్త్యభూస్తదమితం బ్రహ్మాద్వయం శిష్యతే

10-19-శ్లో.

అజానతాం త్వత్పదవీమనాత్మన్యాత్మాత్మనా భాసి వితత్య మాయామ్
సృష్టావివాహం జగతో విధాన ఇవ త్వమేషోऽన్త ఇవ త్రినేత్రః

10-20-శ్లో.

సురేష్వృషిష్వీశ తథైవ నృష్వపి తిర్యక్షు యాదఃస్వపి తేऽజనస్య
జన్మాసతాం దుర్మదనిగ్రహాయ ప్రభో విధాతః సదనుగ్రహాయ చ

10-21-శ్లో.

కో వేత్తి భూమన్భగవన్పరాత్మన్యోగేశ్వరోతీర్భవతస్త్రిలోక్యామ్
క్వ వా కథం వా కతి వా కదేతి విస్తారయన్క్రీడసి యోగమాయామ్

10-22-శ్లో.

తస్మాదిదం జగదశేషమసత్స్వరూపం
స్వప్నాభమస్తధిషణం పురుదుఃఖదుఃఖమ్
త్వయ్యేవ నిత్యసుఖబోధతనావనన్తే
మాయాత ఉద్యదపి యత్సదివావభాతి

10-23-శ్లో.

ఏకస్త్వమాత్మా పురుషః పురాణః సత్యః స్వయంజ్యోతిరనన్త ఆద్యః
నిత్యోऽక్షరోऽజస్రసుఖో నిరఞ్జనః పూర్ణాద్వయో ముక్త ఉపాధితోऽమృతః

10-24-శ్లో.

ఏవంవిధం త్వాం సకలాత్మనామపి స్వాత్మానమాత్మాత్మతయా విచక్షతే
గుర్వర్కలబ్ధోపనిషత్సుచక్షుషా యే తే తరన్తీవ భవానృతామ్బుధిమ్

10-25-శ్లో.

ఆత్మానమేవాత్మతయావిజానతాం తేనైవ జాతం నిఖిలం ప్రపఞ్చితమ్
జ్ఞానేన భూయోऽపి చ తత్ప్రలీయతే రజ్జ్వామహేర్భోగభవాభవౌ యథా

10-26-శ్లో.

అజ్ఞానసంజ్ఞౌ భవబన్ధమోక్షౌ ద్వౌ నామ నాన్యౌ స్త ఋతజ్ఞభావాత్
అజస్రచిత్యాత్మని కేవలే పరే విచార్యమాణే తరణావివాహనీ

10-27-శ్లో.

త్వామాత్మానం పరం మత్వా పరమాత్మానమేవ చ
ఆత్మా పునర్బహిర్మృగ్య అహోऽజ్ఞజనతాజ్ఞతా

10-28-శ్లో.

అన్తర్భవేऽనన్త భవన్తమేవ హ్యతత్త్యజన్తో మృగయన్తి సన్తః
అసన్తమప్యన్త్యహిమన్తరేణ సన్తం గుణం తం కిము యన్తి సన్తః

10-29-శ్లో.

అథాపి తే దేవ పదామ్బుజద్వయ ప్రసాదలేశానుగృహీత ఏవ హి
జానాతి తత్త్వం భగవన్మహిమ్నో న చాన్య ఏకోऽపి చిరం విచిన్వన్

10-30-శ్లో.

తదస్తు మే నాథ స భూరిభాగో భవేऽత్ర వాన్యత్ర తు వా తిరశ్చామ్
యేనాహమేకోऽపి భవజ్జనానాం భూత్వా నిషేవే తవ పాదపల్లవమ్

10-31-శ్లో.

అహోऽతిధన్యా వ్రజగోరమణ్యః స్తన్యామృతం పీతమతీవ తే ముదా
యాసాం విభో వత్సతరాత్మజాత్మనా యత్తృప్తయేऽద్యాపి న చాలమధ్వరాః

10-32-శ్లో.

అహో భాగ్యమహో భాగ్యం నన్దగోపవ్రజౌకసామ్
యన్మిత్రం పరమానన్దం పూర్ణం బ్రహ్మ సనాతనమ్

10-33-శ్లో.

ఏషాం తు భాగ్యమహిమాచ్యుత తావదాస్తామ్
ఏకాదశైవ హి వయం బత భూరిభాగాః
ఏతద్ధృషీకచషకైరసకృత్పిబామః
శర్వాదయోऽఙ్ఘ్ర్యుదజమధ్వమృతాసవం తే

10-34-శ్లో.

తద్భూరిభాగ్యమిహ జన్మ కిమప్యటవ్యాం
యద్గోకులేऽపి కతమాఙ్ఘ్రిరజోऽభిషేకమ్
యజ్జీవితం తు నిఖిలం భగవాన్ముకున్దస్
త్వద్యాపి యత్పదరజః శ్రుతిమృగ్యమేవ

10-35-శ్లో.

ఏషాం ఘోషనివాసినాముత భవాన్కిం దేవ రాతేతి నశ్
చేతో విశ్వఫలాత్ఫలం త్వదపరం కుత్రాప్యయన్ముహ్యతి
సద్వేషాదివ పూతనాపి సకులా త్వామేవ దేవాపితా
యద్ధామార్థసుహృత్ప్రియాత్మతనయప్రాణాశయాస్త్వత్కృతే

10-36-శ్లో.

తావద్రాగాదయః స్తేనాస్తావత్కారాగృహం గృహమ్
తావన్మోహోऽఙ్ఘ్రినిగడో యావత్కృష్ణ న తే జనాః

10-37-శ్లో.

ప్రపఞ్చం నిష్ప్రపఞ్చోऽపి విడమ్బయసి భూతలే
ప్రపన్నజనతానన్ద సన్దోహం ప్రథితుం ప్రభో

10-38-శ్లో.

జానన్త ఏవ జానన్తు కిం బహూక్త్యా న మే ప్రభో
మనసో వపుషో వాచో వైభవం తవ గోచరః

10-39-శ్లో.

అనుజానీహి మాం కృష్ణ సర్వం త్వం వేత్సి సర్వదృక్
త్వమేవ జగతాం నాథో జగదేతత్తవార్పితమ్

10-40-శ్లో.

శ్రీకృష్ణ వృష్ణికులపుష్కరజోషదాయిన్
క్ష్మానిర్జరద్విజపశూదధివృద్ధికారిన్
ఉద్ధర్మశార్వరహర క్షితిరాక్షసధ్రుగ్
ఆకల్పమార్కమర్హన్భగవన్నమస్తే

10-41-శ్లో.

శ్రీశుక ఉవాచ
ఇత్యభిష్టూయ భూమానం త్రిః పరిక్రమ్య పాదయోః
నత్వాభీష్టం జగద్ధాతా స్వధామ ప్రత్యపద్యత

10-42-శ్లో.

తతోऽనుజ్ఞాప్య భగవాన్స్వభువం ప్రాగవస్థితాన్
వత్సాన్పులినమానిన్యే యథాపూర్వసఖం స్వకమ్

10-43-శ్లో.

ఏకస్మిన్నపి యాతేऽబ్దే ప్రాణేశం చాన్తరాత్మనః
కృష్ణమాయాహతా రాజన్క్షణార్ధం మేనిరేऽర్భకాః

10-44-శ్లో.

కిం కిం న విస్మరన్తీహ మాయామోహితచేతసః
యన్మోహితం జగత్సర్వమభీక్ష్ణం విస్మృతాత్మకమ్

10-45-శ్లో.

ఊచుశ్చ సుహృదః కృష్ణం స్వాగతం తేऽతిరంహసా
నైకోऽప్యభోజి కవల ఏహీతః సాధు భుజ్యతామ్

10-46-శ్లో.

తతో హసన్హృషీకేశోऽభ్యవహృత్య సహార్భకైః
దర్శయంశ్చర్మాజగరం న్యవర్తత వనాద్వ్రజమ్

10-47-శ్లో.

బర్హప్రసూనవనధాతువిచిత్రితాఙ్గః
ప్రోద్దామవేణుదలశృఙ్గరవోత్సవాఢ్యః
వత్సాన్గృణన్ననుగగీతపవిత్రకీర్తిర్
గోపీదృగుత్సవదృశిః ప్రవివేశ గోష్ఠమ్

10-48-శ్లో.

అద్యానేన మహావ్యాలో యశోదానన్దసూనునా
హతోऽవితా వయం చాస్మాదితి బాలా వ్రజే జగుః

10-49-శ్లో.

శ్రీరాజోవాచ
బ్రహ్మన్పరోద్భవే కృష్ణే ఇయాన్ప్రేమా కథం భవేత్
యోऽభూతపూర్వస్తోకేషు స్వోద్భవేష్వపి కథ్యతామ్

10-50-శ్లో.

శ్రీశుక ఉవాచ
సర్వేషామపి భూతానాం నృప స్వాత్మైవ వల్లభః
ఇతరేऽపత్యవిత్తాద్యాస్తద్వల్లభతయైవ హి

10-51-శ్లో.

తద్రాజేన్ద్ర యథా స్నేహః స్వస్వకాత్మని దేహినామ్
న తథా మమతాలమ్బి పుత్రవిత్తగృహాదిషు

10-52-శ్లో.

దేహాత్మవాదినాం పుంసామపి రాజన్యసత్తమ
యథా దేహః ప్రియతమస్తథా న హ్యను యే చ తమ్

10-53-శ్లో.

దేహోऽపి మమతాభాక్చేత్తర్హ్యసౌ నాత్మవత్ప్రియః
యజ్జీర్యత్యపి దేహేऽస్మిన్జీవితాశా బలీయసీ

10-54-శ్లో.

తస్మాత్ప్రియతమః స్వాత్మా సర్వేషామపి దేహినామ్
తదర్థమేవ సకలం జగదేతచ్చరాచరమ్

10-55-శ్లో.

కృష్ణమేనమవేహి త్వమాత్మానమఖిలాత్మనామ్
జగద్ధితాయ సోऽప్యత్ర దేహీవాభాతి మాయయా

10-56-శ్లో.

వస్తుతో జానతామత్ర కృష్ణం స్థాస్ను చరిష్ణు చ
భగవద్రూపమఖిలం నాన్యద్వస్త్విహ కిఞ్చన

10-57-శ్లో.

సర్వేషామపి వస్తూనాం భావార్థో భవతి స్థితః
తస్యాపి భగవాన్కృష్ణః కిమతద్వస్తు రూప్యతామ్

10-58-శ్లో.

సమాశ్రితా యే పదపల్లవప్లవం మహత్పదం పుణ్యయశో మురారేః
భవామ్బుధిర్వత్సపదం పరం పదం పదం పదం యద్విపదాం న తేషామ్

10-59-శ్లో.

ఏతత్తే సర్వమాఖ్యాతం యత్పృష్టోऽహమిహ త్వయా
తత్కౌమారే హరికృతం పౌగణ్డే పరికీర్తితమ్

10-60-శ్లో.

ఏతత్సుహృద్భిశ్చరితం మురారేరఘార్దనం శాద్వలజేమనం చ
వ్యక్తేతరద్రూపమజోర్వభిష్టవం శృణ్వన్గృణన్నేతి నరోऽఖిలార్థాన్

10-61-శ్లో.

ఏవం విహారైః కౌమారైః కౌమారం జహతుర్వ్రజే
నిలాయనైః సేతుబన్ధైర్మర్కటోత్ప్లవనాదిభిః