ప్రధమ స్కంధము : అధ్యాయము – 2
- ఉపకరణాలు:
వ్యాస ఉవాచ
ఇతి సమ్ప్రశ్నసంహృష్టో
విప్రాణాం రౌమహర్శణిః
ప్రతిపూజ్య వచస్తేశాం
ప్రవక్తుముపచక్రమే
- ఉపకరణాలు:
సూత ఉవాచ
యం ప్రవ్రజన్తమనుపేతమపేతకృత్యం
ద్వైపాయనో విరహకాతర ఆజుహావ
పుత్రేతి తన్మయతయా తరవోऽభినేదుస్
తం సర్వభూతహృదయం మునిమానతోऽస్మి
- ఉపకరణాలు:
యః స్వానుభావమఖిలశ్రుతిసారమేకమ్
అధ్యాత్మదీపమతితితీర్షతాం తమోऽన్ధమ్
సంసారిణాం కరుణయాహ పురాణగుహ్యం
తం వ్యాససూనుముపయామి గురుం మునీనామ్
- ఉపకరణాలు:
నారాయణం నమస్కృత్య
నరం చైవ నరోత్తమమ్
దేవీం సరస్వతీం వ్యాసం
తతో జయముదీరయేత్
- ఉపకరణాలు:
మునయః సాధు పృష్టోऽహం
భవద్భిర్లోకమఙ్గలమ్
యత్కృతః కృష్ణసమ్ప్రశ్నో
యేనాత్మా సుప్రసీదతి
- ఉపకరణాలు:
స వై పుంసాం పరో ధర్మో
యతో భక్తిరధోక్షజే
అహైతుక్యప్రతిహతా
యయాత్మా సుప్రసీదతి
- ఉపకరణాలు:
వాసుదేవే భగవతి
భక్తియోగః ప్రయోజితః
జనయత్యాశు వైరాగ్యం
జ్ఞానం చ యదహైతుకమ్
- ఉపకరణాలు:
ధర్మః స్వనుష్ఠితః పుంసాం
విష్వక్సేనకథాసు యః
నోత్పాదయేద్యది రతిం
శ్రమ ఏవ హి కేవలమ్
- ఉపకరణాలు:
ధర్మస్య హ్యాపవర్గ్యస్య
నార్థోऽర్థాయోపకల్పతే
నార్థస్య ధర్మైకాన్తస్య
కామో లాభాయ హి స్మృతః
- ఉపకరణాలు:
కామస్య నేన్ద్రియప్రీతిర్
లాభో జీవేత యావతా
జీవస్య తత్త్వజిజ్ఞాసా
నార్థో యశ్చేహ కర్మభిః
- ఉపకరణాలు:
వదన్తి తత్తత్త్వవిదస్
తత్త్వం యజ్జ్ఞానమద్వయమ్
బ్రహ్మేతి పరమాత్మేతి
భగవానితి శబ్ద్యతే
- ఉపకరణాలు:
తచ్ఛ్రద్దధానా మునయో
జ్ఞానవైరాగ్యయుక్తయా
పశ్యన్త్యాత్మని చాత్మానం
భక్త్యా శ్రుతగృహీతయా
- ఉపకరణాలు:
అతః పుమ్భిర్ద్విజశ్రేష్ఠా
వర్ణాశ్రమవిభాగశః
స్వనుష్ఠితస్య ధర్మస్య
సంసిద్ధిర్హరితోషణమ్
- ఉపకరణాలు:
తస్మాదేకేన మనసా
భగవాన్సాత్వతాం పతిః
శ్రోతవ్యః కీర్తితవ్యశ్చ
ధ్యేయః పూజ్యశ్చ నిత్యదా
- ఉపకరణాలు:
యదనుధ్యాసినా యుక్తాః
కర్మగ్రన్థినిబన్ధనమ్
ఛిన్దన్తి కోవిదాస్తస్య
కో న కుర్యాత్కథారతిమ్
- ఉపకరణాలు:
శుశ్రూషోః శ్రద్దధానస్య
వాసుదేవకథారుచిః
స్యాన్మహత్సేవయా విప్రాః
పుణ్యతీర్థనిషేవణాత్
- ఉపకరణాలు:
శృణ్వతాం స్వకథాః కృష్ణః
పుణ్యశ్రవణకీర్తనః
హృద్యన్తఃస్థో హ్యభద్రాణి
విధునోతి సుహృత్సతామ్
- ఉపకరణాలు:
నష్టప్రాయేష్వభద్రేషు
నిత్యం భాగవతసేవయా
భగవత్యుత్తమశ్లోకే
భక్తిర్భవతి నైష్ఠికీ
- ఉపకరణాలు:
తదా రజస్తమోభావాః
కామలోభాదయశ్చ యే
చేత ఏతైరనావిద్ధం
స్థితం సత్త్వే ప్రసీదతి
- ఉపకరణాలు:
ఏవం ప్రసన్నమనసో
భగవద్భక్తియోగతః
భగవత్తత్త్వవిజ్ఞానం
ముక్తసఙ్గస్య జాయతే
- ఉపకరణాలు:
భిద్యతే హృదయగ్రన్థిశ్
చిద్యన్తే సర్వసంశయాః
క్షీయన్తే చాస్య కర్మాణి
దృష్ట ఏవాత్మనీశ్వరే
- ఉపకరణాలు:
అతో వై కవయో నిత్యం
భక్తిం పరమయా ముదా
వాసుదేవే భగవతి
కుర్వన్త్యాత్మప్రసాదనీమ్
- ఉపకరణాలు:
సత్త్వం రజస్తమ ఇతి ప్రకృతేర్గుణాస్తైర్
ఉక్తః పరమపురుష ఏక ఇహాస్య ధత్తే
స్థిత్యాదయే హరివిరిఞ్చిహరేతి సంజ్ఞాః
శ్రేయాంసి తత్ర ఖలు సత్త్వతనోర్నృణాం స్యుః
- ఉపకరణాలు:
పార్థివాద్దారుణో ధూమస్
తస్మాదగ్నిస్త్రయీమయః
తమసస్తు రజస్తస్మాత్
సత్త్వం యద్బ్రహ్మదర్శనమ్
- ఉపకరణాలు:
భేజిరే మునయోऽథాగ్రే
భగవన్తమధోక్షజమ్
సత్త్వం విశుద్ధం క్షేమాయ
కల్పన్తే యేऽను తానిహ
- ఉపకరణాలు:
ముముక్షవో ఘోరరూపాన్
హిత్వా భూతపతీనథ
నారాయణకలాః శాన్తా
భజన్తి హ్యనసూయవః
- ఉపకరణాలు:
రజస్తమఃప్రకృతయః
సమశీలా భజన్తి వై
పితృభూతప్రజేశాదీన్
శ్రీయైశ్వర్యప్రజేప్సవః
- ఉపకరణాలు:
వాసుదేవపరా వేదా
వాసుదేవపరా మఖాః
వాసుదేవపరా యోగ
వాసుదేవపరాః క్రియాః
- ఉపకరణాలు:
వాసుదేవపరం జ్ఞానం
వాసుదేవపరం తపః
వాసుదేవపరో ధర్మో
వాసుదేవపరా గతిః
- ఉపకరణాలు:
స ఏవేదం ససర్జాగ్రే
భగవానాత్మమాయయా
సదసద్రూపయా చాసౌ
గుణమయాగుణో విభుః
- ఉపకరణాలు:
తయా విలసితేష్వేషు
గుణేషు గుణవానివ
అన్తఃప్రవిష్ట ఆభాతి
విజ్ఞానేన విజృమ్భితః
- ఉపకరణాలు:
యథా హ్యవహితో వహ్నిర్
దారుష్వేకః స్వయోనిషు
నానేవ భాతి విశ్వాత్మా
భూతేషు చ తథా పుమాన్
- ఉపకరణాలు:
అసౌ గుణమయైర్భావైర్
భూతసూక్ష్మేన్ద్రియాత్మభిః
స్వనిర్మితేషు నిర్విష్టో
భుఙ్క్టే భూతేషు తద్గుణాన్
- ఉపకరణాలు:
భావయత్యేష సత్త్వేన
లోకాన్వై లోకభావనః
లీలావతారానురతో
దేవతిర్యఙ్నరాదిషు