నవమ స్కంధము : యయాతి బస్తోపాఖ్యానము
- ఉపకరణాలు:
అక్క తల్లి చెల్లె లాత్మజ యెక్కిన
పాను పెక్కఁ జనదు పద్మనయన!
పరమయోగికైన బలిమిని నింద్రియ
గ్రామ మధికపీడఁ గలుగఁ జేయు.
టీకా:
అక్క = పెద్దసోదరి; తల్లి = అమ్మ; చెల్లెలు = చిన్నసోదరి; ఆత్మజ = కూతరు; ఎక్కిన = ఎక్కినట్టి; పానుపున్ = మంచముపైకి; ఎక్కజనదు = ఎక్కరాదు; పద్మనయన = పద్మాక్షీ; పరమ = మహా; యోగి = ఋషి; కిన్ = కి; ఐనన్ = అయినప్పటికి; బలిమినిన్ = బలవంతముగా; ఇంద్రియ = ఇంద్రియముల; గ్రామము = సమూహము; అధిక = మిక్కిలి; పీడన్ = చీకాకులు; కలుగజేయున్ = కలుగచేస్తాయి.
భావము:
ఓ పద్మా ల్లాంటి కన్ను లున్న దేవయాని! ఎంతటి మహా యోగీశ్వరుల కయినా సరే ఇంద్రియాలు బలవంత మై కీడు చేస్తాయి. అందుచేత కూతుళ్ళు, అక్క చెల్లెళ్ళు, తల్లి యెక్కిన మంచం ఎక్క కూడదు.