నవమ స్కంధము : పురూరవుని కథ
- ఉపకరణాలు:
తలఁపుల్ చిచ్చులు మాట లుజ్వలసుధాధారల్ విభుండైన పు
వ్విలితున్ మెచ్చర యన్యులన్ వలఁతురే విశ్వాసముంలేదు క్రూ
రలు తోడుంబతినైనఁ జంపుదు రధర్మల్ నిర్దయల్ చంచలల్
వెలయాండ్రెక్కడ వారి వేడబము లా వేదాంతసూక్తంబులే.
టీకా:
తలపుల్ = ఆలోచనలు; చిచ్చులు = మంటలు; మాటలు = పలుకులు; ఉజ్వల = కాంతివంతమైన; సుధా = అమృతపు; ధారల్ = ధారలు; విభుండు = భర్త; ఐనన్ = అయినచో; పువ్విలితున్ = మన్మథుని {పువ్విలుతుడు - పుష్పములు బాణములుగాఁగల ధనుస్సు కలవాడు, మన్మథుడు}; మెచ్చరు = మెచ్చుకొనరు; అన్యులన్ = ఇతరులను; వలతురే = కామించెదరా, లేదు; విశ్వాసమున్ = విశ్వాసము; లేదు = ఉండదు; క్రూరలు = క్రూరస్వభావులు; తోడున్ = తోడబుట్టినవానిన్; పతిన్ = మగని; ఐనన్ = అయినప్పటికి; చంపుదురు = చంపివేయుదరు; అధర్మల్ = అధర్మవర్తనలు; నిర్దయల్ = దయలేనివారు; చంచలల్ = చంచలమనస్కులు; వెలయాండ్రు = వేశ్యలు; ఎక్కడ = ఎక్కడ; వారి = వారి యొక్క; వేడబములా = మాయలేమైనా; వేదాంతసూక్తంబులే = నమ్మదగినవా, కాదు .
భావము:
చపల చిత్తులైన చెలువల తలపులు చిచ్చులు వంటివి. పలుకులేమో అమృతధారలు. మన్మథుడే మగడైనా మగువలు మెచ్చరు. ఇతరులను లెక్కచేస్తారా? వేశ్యలకు విశ్వాసం అన్నది ఉండదు. దయాధర్మం లేకుండా తోడబుట్టినవాడినైనా, మగనినైనా చంపడానికి వెనుదీయరు. క్రూరస్వభావులు, చపలచిత్తులు. వేశ్యలు ఎక్కడ? ప్రేమలు ఎక్కడ? వేదాంత సూక్తులేనా అర్థం అవుతాయి కాని, వేశ్యల మాయలు అంతుచిక్కవు.