నవమ స్కంధము : పురూరవుని కథ
- ఉపకరణాలు:
"ఎక్కడనుండి రాక? మన కిద్ధఱకుం దగు నీకు దక్కితిన్
మ్రుక్కడి వచ్చెనే యలరుముల్కులవాఁ డడిదంబుఁ ద్రిప్పుచే
దిక్కు నెఱుంగ జూడు నను దేహము దేహముఁ గేలుఁ గేల నీ
చెక్కునఁ జెక్కు మోపి తగుచెయ్వుల నన్ను విపన్నుఁ గావవే."
టీకా:
ఎక్కడ = ఏ ప్రదేశము; నుండి = నుండి; రాక = వచ్చితివి; మన = మనము; కిన్ = కి; ఇద్దఱ = ఉభయుల; కున్ = కి; తగు = సరిపడును; నీ = నీ; కున్ = కు; దక్కితిన్ = చిక్కితిని; మ్రుక్కడి = ముంచుకొని; వచ్చెన్ = వచ్చినాడు; నేన్ = నేను; అలరుముల్కులవాడు = మన్మథుడు; అడిదంబున్ = కత్తిని; త్రిప్పు = తిప్పుట; చేత = వలన; దిక్కునెఱుంగక = దిక్కుతోచకనుంటి; చూడు = చూడుము; ననున్ = నన్ను; దేహము = శరీరమునకు; దేహమున్ = శరీరమును; కేలున్ = చేతిలో; కేలన్ = చేతిని; నీ = నీ యొక్క; చెక్కునన్ = చెంపకు; చెక్కున్ = చెంపను; మోపి = చేర్చి; తగు = తగిన; చెయ్వులన్ = పనులతో; నన్నున్ = నన్ను; విపన్నున్ = విపత్తులనొందినవాని; కావవే = కాపాడుము.
భావము:
“ఓ సుందరీ! ఎక్కడ నుండి వచ్చావు. మనిద్దఱికి ఈడూ జోడు సరిపోయింది. నీ వలపుకు చిక్కాను, మన్మథుడు కత్తి తిప్పుతుంటే నాకు దిక్కుతోచటంలేదు. నన్ను దయచూడు. చేతిలో చెయ్యి వేసి పట్టుకో. చెంపకు చెంప చేర్చు, బిగికౌగిలి అందించు. విపన్నుడనైన నన్ను కాపాడు.”