పోతన తెలుగు భాగవతము

9-92-శా.

పా లేఱై ప్రవహింప నంగరుచులం బ్రాయంబులున్ రూపము
ల్మేలై ధూర్తులుగాక వెండిగొరిజల్హేమోరు శృంగంబులుం
గ్రాలం గ్రేపుల యఱ్ఱు నాఁకుచును రంగచ్చేలలై యున్న మం
దాలన్ న్యర్బుదషట్క మిచ్చె విభుఁ డుద్యద్వైదికశ్రేణికిన్

టీకా:

పాలు = క్షీరములు; ఏఱై = కాలువలుగట్టి; ప్రవహింపన్ = పారెడివు; అంగ = శరీరములు; రుచులున్ = కాంతులుగలవి; ప్రాయంబులున్ = మంచివయసులోనున్నవి; రూపములు = స్వరూపములు; మేలు = మంచిగానున్నవి; ఐ = అయ్యి; ధూర్తులు = పొగరుమోతువి; కాక = కానివి; వెండి = వెండితొడుగులుగల; గొరిజలున్ = కాలిగిట్టలు; హేమ = బంగారుకుప్పెలుగల; ఉరు = పెద్ద; శృంగంబులున్ = కొమ్ములుతో; క్రాలన్ = విలసిల్లుతుండగా; క్రేపులన్ = దూడల; అఱ్ఱు = మెడవంపును; నాకుచునున్ = నాకుతూ; రంగత్ = మెరుస్తున్న; చేలలు = వస్త్రములుగలవి; ఐ = అయ్యి; ఉన్న = ఉన్నట్టి; మందాలన్ = పాడి పశువులను; న్యర్బుదషట్కము = ఆరువందలకోట్లు; ఇచ్చెన్ = దానముచేసెను; విభుడు = రాజు; ఉద్యత్ = మిక్కిలి; వైదిక = వేదజ్ఞానముగలవిప్రుల; శ్రేణి = సమూహము; కిన్ = కి.

భావము:

రాజు అంబరీషుడు వేదపండితులకు; పాలు సమృద్ధిగా ఇచ్చేవి, చక్కటి శరీర కాంతులు గలవి, మంచి ప్రాయం స్వరూపం కలవి, పొగరుమోతువి కానివి, వెండి తొడుగులు గల కాలిగిట్టలు, బంగారు కుప్పెలు గల పెద్ద కొమ్ములుతో విలసిల్లేవి, దూడల అఱ్ఱులు నాకుతూ ఉన్నవి, తళతళలాడే వస్త్రాలు అలంకరించినవి అయిన పాడిపశువులను ఆరువందలకోట్లు దానం చేసాడు.