షష్ఠ స్కంధము : అజామిళోపాఖ్యానము
- ఉపకరణాలు:
హృదయమునఁ బొడము యౌవన
మదము వెలిం దోచు భంగి మానిత రుచిఁ ద
ద్వదనమున నూగుమీసలు
పొదలుచుఁ గప్పడరి చూడఁ బొంకం బయ్యెన్.
టీకా:
హృదయమునన్ = మనసులో; పొడమెన్ = పుట్టెను; యౌవన = యౌవనమువలన; మదము = గర్వము; వెలిన్ = బయటకు; తోచు = కనబడు; భంగిన్ = విధముగ; మానిత = మన్నింపదగిన; రుచిన్ = విధముగ; తత్ = అతని; వదనమునన్ = మోము నందు; నూగుమీసలు = నూనూగు మీసములు; పొదలుచున్ = పెరుగుచు; కప్పు = నల్లదనము; అడరి = వ్యాపించి; చూడన్ = చూచుటకు; పొంకంబు = పొందిక గలవి; అయ్యెన్ = అయ్యెను.
భావము:
హృదయంలో మొలకెత్తిన యౌవనమదం బయటికి ఉబికి వచ్చిన విధంగా అందమైన అతని ముఖంపై నూనూగు మీసాలు మొలకెత్తి చూడ ముచ్చటగా కనిపించాయి.