షష్ఠ స్కంధము : అజామిళోపాఖ్యానము
- ఉపకరణాలు:
అనుచు నా బ్రాహ్మణుం డతి తత్త్వవేదియై-
భవబంధముల నెల్లఁ బాఱఁ దోలి
మొనసి గంగాద్వారమున కేగి యచ్చటఁ-
బ్రబ్బిన దేవతాభవనమందు
నాసీనుఁడై యోగ మాశ్రయించి చెలంగు-
దేహేంద్రియాదుల తెరువువలన
దనుఁ బాపుకొని పరతత్త్వంబుతోఁ గూర్చి-
మానుగా నాత్మసమాధిచేత
- ఉపకరణాలు:
గుణగణంబుఁ బాసి కొమ రొప్పిన భగవ
దనుభవాత్మయందు నాత్మఁ గలిపి
రమణఁ దన్ను మొదల రక్షించినట్టి యా
పురుషవరులఁ గాంచి పొసఁగ మ్రొక్కె.
టీకా:
అనుచున్ = అనుచూ; ఆ = ఆ; బ్రాహ్మణుండు = బ్రాహ్మణుడు; అతి = మిక్కిలి; తత్త్వవేది = తత్త్వము తెలిసిన వాడు; ఐ = అయ్యి; భవబంధములన్ = సంసారబంధములను; ఎల్లన్ = సర్వమును; పాఱదోలి = వదలివేసి; మొనసి = పూని; గంగా = గంగానది యొక్క; ద్వారమున్ = ద్వారమున; కున్ = కు; ఏగి = వెళ్ళి; అచ్చటన్ = అక్కడ; ప్రబ్బిన = వర్తిల్లుచున్న; దేవతాభవనము = దేవాలయము; అందున్ = లో; ఆసీనుడు = కూర్చొన్నవాడు; ఐ = అయ్యి; యోగమున్ = యోగాభ్యాసమును; ఆశ్రయించి = అభ్యసించుట ద్వారా; చెలంగు = చెలరేగెడు; దేహ = శరీరము; ఇంద్రియ = ఇంద్రియములు; ఆదులన్ = మొదలైనవాని; తెరువు = వర్తనల; వలన = వలన; తన్ను = తనను; పాపుకొని = దూరము చేసికొని; పరతత్త్వంబు = పరబ్రహ్మతత్త్వము; తోన్ = తోటి; కూర్చి = కలిపి; మానుగాన్ = మనోజ్ఞముగా; ఆత్మసమాధి = యోగసమాధి; చేత = ద్వారా.
గుణగణంబున్ = త్రిగుణ సమూహమును; పాసి = వదలివేసి; కొమరొప్పిన = పరిపక్వమైన; భగవత్ = భగవంతుని యొక్క; అనుభవాత్మ = అనుభవము నిచ్చెడి యాత్మ; అందున్ = లో; ఆత్మన్ = తన యాత్మను; కలిపి = కలిపేసి; రమణన్ = మనోజ్ఞముగా; మొదలన్ = ఇంతకు ముందు; రక్షించిన = తనను కాపాడిన; అట్టి = అటువంటి; ఆ = ఆ; పురుషవరులన్ = ఉత్తములను; కాంచి = దర్శించి; పొసగన్ = తగ్గట్టు; మ్రొక్కె = కొలిచెను.
భావము:
అని ఆ బ్రాహ్మణుడైన అజామిళుడు గొప్ప తత్త్వజ్ఞానియై, సంసార బంధాలన్నిటినీ పారద్రోలి గంగా ద్వారానికి వెళ్ళిపోయాడు. అక్కడ ఉన్న ఒక దేవాలయంలో కూర్చొని యోగమార్గాన్ని ఆశ్రయించాడు. దేహం ఇంద్రియాలు మొదలైన వాని మార్గం నుండి విడివడి తన యోగ సమాధి ద్వారా పరతత్త్వంతో జోడించాడు. త్రిగుణాతీతుడై తన ఆత్మను పరమాత్మలో లీనం చేశాడు. అప్పుడు అతనికి మొదట తనను రక్షించిన ఆ దివ్యపురుషులు కనిపించారు. అతడు వారికి నమస్కరించాడు.