పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

షష్ఠ స్కంధము : చిత్రకేతోపాఖ్యానము

  •  
  •  
  •  

6-465.1-తే.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

నాత్మమాయాగుణంబుల నాత్మమయము
గాఁగ విశ్వంబుఁ దనసృష్టి నతఁ జెందఁ
జేయుచుండును సర్వసంజీవనుండు
మణ విశ్వాత్ముఁ డయిన నారాయణుండు.

టీకా:

ఒక్కడు = అనితరుడు; ఐ = అయ్యి; నిత్యుడు = శాశ్వతుడు; ఐ = అయ్యి; ఎక్కడన్ = ఎక్కడను; కడ = అంతము; లేక = లేకుండగ; సొరిదిన్ = వరుసగా; జన్మాదులన్ = జన్మించుటాది; శూన్యుడు = లేనివాడు; అగుచున్ = అగుచు; సర్వంబున్ = సమస్తము; అందున్ = అందును; ఉండి = ఉండి; సర్వంబున్ = సమస్తము; తన = తన; అందున్ = అందును; ఉండగన్ = ఉండగా; సర్వాశ్రయుండు = సర్వమునకు ఆశ్రయమైనవాడు; అనంగ = అనగా; సూక్ష్మము = అతి సూక్ష్మము; ఐ = అయ్యి; స్థూలము = స్థూలము; అయ్యి = ఐ; సూక్ష్మ = సూక్ష్మము; అధికములు = మొదలగువాని; కున్ = కి; సామ్యము = సమత్వము కలది; ఐ = అయ్యి; స్వ = తన యొక్క; ప్రకాశమునన్ = ప్రకాశముచేతనే; వెలిగి = ప్రకాశించుచు; అఖిలంబున్ = సమస్తమును; చూచుచున్ = చూచుచు; అఖిల = సర్వ; ప్రభావుడు = ప్రభావములు గలవాడు; ఐ = అయ్యి; అఖిలంబున్ = సమస్తమును; తన = తన; అందున్ = అందే; అడచికొనుచున్ = అణచికొనుచు; ఆత్మ = తన;
మాయా = మాయ యొక్క; గుణంబులన్ = గుణములను; ఆత్మ = ఆత్మలచే; మయము = నిండినది; కాగన్ = అగునట్లు; విశ్వంబున్ = జగత్తును; తన = తన; సృష్టి = సృష్టి యొక్క; ఘనతన్ = గొప్పదనముతో; చెందజేయుచుండును = కలుగ జేయుచుండును; సర్వ = సమస్తమునకు; సంజీవనుండు = జీవింప జేయువాడు; రమణన్ = చక్కగా; విశ్వాత్ముడు = విశ్వమే తానైన వాడు; అయిన = అయినట్టి; నారాయణుండు = విష్ణుమూర్తి.

భావము:

సర్వాంతర్యామి, సర్వేశ్వరుడు, పరమాత్ముడు అయిన శ్రీమన్నారాయణుడు తన మాయా గుణాలతో ప్రపంచమంతటా తానే నిండి ఉన్నాడు. ఆయన శాశ్వతుడు, అనన్యుడు, అనంతుడు. ఆయన సర్వవ్యాపి. ఆయన ఈ జగత్తుకే ఆత్మ అయినవాడు. ఎన్ని జన్మలెత్తినా అవి ఆయనకు అంటవు. ఆ పరాత్పరుడు అన్నిటిలోను ఉన్నాడు. ఆన్నీ ఆయనలో ఉన్నాయి. ఆయన సమస్తానికి ఆశ్రయమైనవాడు. స్థూల సూక్ష్మ భేదాలకు అతీతుడు. స్వయం ప్రకాశుడు. ఆయన తన సృష్టిని దీప్తిమంతం చేస్తూ ఉంటాడు.సమస్తాన్నీ తనలో దాచుకుంటాడు.