పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

పంచమ స్కంధము - ఉత్తర : నరక లోక విషయములు

  •  
  •  
  •  

5.2-151-వ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మఱియు నట్టి వైతరణీనది యందు జలగ్రాహంబులు దిగిచి భక్షింపం బ్రాణంబులు నిర్గమింపఁ దన పాపంబు లుచ్ఛరించుచు విణ్మూత్ర పూయ శోణిత కేశ నఖాస్థి మేదోమాంస వసా వాహిని యందుఁ దప్తుం డగుచునుండు; విప్రుండు శూద్రకామినులం బొంది శౌచాచారంబులం బాసి గతలజ్జుండై పశువుంబోలె జరియించెనేని నతండు నరకంబునుం బొంది యందుఁ బూయ విణ్మూత్ర లాలా శ్లేష్మ పూర్ణార్ణవమందు ద్రొబ్బంబడి యతి భీభత్సితంబు లగు నా ద్రవ్యంబుల భుజియించుచుండు.

టీకా:

మఱియున్ = ఇంకను; వైతరణీనది = వైతరణీనది; అందున్ = లో; జలగ్రాహంబులు = మొసళ్ళు; తిగిచి = లాక్కొని; భక్షింపన్ = తినుచుండగా; ప్రాణంబులున్ = ప్రాణములు; నిర్గమింపన్ = పైకిపోతుంటే; తన = తను చేసిన; పాపంబులున్ = పాపములను; ఉచ్చరించుచు = తలచుకొనుచు; విట్ = మలము; మూత్ర = మూత్రములు; పూయన్ = పాచి; శోణిత = రక్తము; కేశ = వెంట్రుకలు; నఖ = గోళ్ళు; అస్థి = ఎముకలు; మేదస్ = మెదడుకొవ్వు; మాంస = మాంసము; వసా = కొవ్వు; వాహిని = ప్రవాహము; అందున్ = లో; తప్తుండు = కాగుతున్నవాడు; అగుచునుండు = అగుచుండును; విప్రుండు = బ్రాహ్మణుడు; శూద్రకామినులన్ = శూద్రస్త్రీల; పొంది = పొందు పొంది; శౌచ = శౌచము, శుచి; ఆచారంబులున్ = ఆచారములను; పాసి = విడిచిపెట్టి; గత = పోయిన; లజ్జుండు = సిగ్గు కలవాడు; ఐ = అయ్యి; పశువున్ = పశువులు; పోలెన్ = వలె; చరియించెనేని = వర్తించినచో; అతండు = అతడు; నరకంబున్ = నరకమును; పొంది = పొంది; అందున్ = దానిలో; పూయన్ = పాచి; విట్ = మలము; మూత్ర = మూత్రము; లాలా = ఉమ్మి; శ్లేష్మ = శ్లేష్మములతో; పూర్ణ = నిండిన; ఆర్ణవము = ప్రవాహము; అందున్ = లోకి; ద్రొబ్బంబడి = త్రోసివేయబడి; అతి = మిక్కిలి; భీభత్సితంబులు = భయంకరములు; అగు = అయిన; ఆ = ఆ; ద్రవ్యంబులన్ = పదార్థంబులనే; భుజియించుచుండు = తినుచుండును;

భావము:

ఇంకా ఆ వైతరణీ నదిలోని మొసళ్ళు పాషండమతం పట్ల మోజు పెంచుకొన్నవాణ్ణి పీక్కుతింటాయి. వాడు తన ప్రాణాలు పోతూంటే తాను చేసిన తప్పులను తలచుకుంటూ మలమూత్రాలు, చీము, నెత్తురు, వెంట్రుకలు, గోళ్ళు, ఎముకలు, కొవ్వు, మాంసం కలిసిన ప్రవాహంలో మునుగుతూ తేలుతూ పడి కొట్టుకొంటూ ఉంటాడు. ఎవడైతే బ్రాహ్మణుడై కూడ సిగ్గు విడిచి పశువులాగా ప్రవర్తిస్తూ, శూద్రస్త్రీతో సంబంధం పెట్టుకొని శుచిత్వం, సదాచారం వదలిపెడతాడో అతడు నరకలోకంలో మలమూత్రాలు, లాలాజలం, కఫంతో కూడిన ప్రవాహంలో పడి అసహ్యమైన ఆ వస్తువులనే భుజిస్తూ ఉంటాడు.