పంచమ స్కంధము - ఉత్తర : పాతాళ లోకములు
- ఉపకరణాలు:
"మునివరేణ్య! నరకములు ముజ్జగంబుల
యందొ? యంతరాళమందొ? వెలినొ?
యదియుఁ గాక దేశమందుండు భూవిశే
షముల యందొ? తెలుపు సంతసమున."
టీకా:
ముని = మునులలో; వరేణ్య = శ్రేష్ఠుడా; నరకములు = నరకములు; ముజ్జగంబుల = ముల్లోకములకు; అందో = లోననా; అంతరాళమందో = నడిమి భాగములలోనా; వెలినో = అవతలనా; అదియునుం = అదికూడ; కాక = కాకుండగ; దేశము = ఉన్న ప్రదేశము; అందున్ = అందు; ఉండు = ఉండెడి; భూ = భూము లందలి; విశేషముల = ప్రత్యేక స్థలముల; అందో = లోనా; తెలుపు = చెప్పుము; సంతసమునన్ = సంతోషకరముగా;
భావము:
“శుకయోగీంద్రా! నరకాలు ఉన్నాయని అంటారు. అవి ఎక్కడ ఉన్నాయి? ముల్లోకాలలోనా? లేక రెండు లోకాల నడుమనా? ఈ రెండు కాక వెలుపల వేరే ప్రదేశంలోనా? ఎక్కడ ఉన్నాయి? నరకాలంటూ ప్రత్యేకంగా ఏవైనా లోకాలున్నాయా? నాకు వివరించి చెప్పు”.