చతుర్థ స్కంధము : పురంజను కథ
- ఉపకరణాలు:
భవదీయ పురస్సరుఁ డగు
పవనాశనుఁ డెవ్వఁ? డతికృపామతి నాకున్
వివరింపు" మనుచు వెండియు
ధవళేక్షణఁ జూచి ధరణిధవుఁ డిట్లనియెన్.
టీకా:
భవదీయ = నీ యొక్క; పురస్సరుడు = ముందు నడచెడివాడు; అగు = అయిన; పవనాశనుడున్ = పాము {పవనాశుడు - పవనము (గాలి)ని అశనుడు (తినువాడు), పాము}; ఎవ్వడు = ఎవడు; అతి = మిక్కిలి; కృపా = దయా; మతిన్ = భావముతో; నాకున్ = నాకు; వివరింపుము = వివరముగా తెలుపుము; అనుచున్ = అంటూ; వెండియున్ = ఇంకను; ధవళేక్షణన్ = స్త్రీని {ధవళేక్షణ - ధవళ (తెల్లని, స్వచ్ఛమైన) ఈక్షణ (చూపులు ఉన్నామె), స్త్రీ}; చూచి = చూసి; ధరణిధవుడున్ = రాజు {ధరణిధవుడు - ధరణి (భూమి)కి ధవుడు (భర్త), రాజు}; ఇట్లు = ఈ విధముగ; అనియెన్ = పలికెను.
భావము:
నీ ముందు నడుస్తున్న ఈ పాము ఎవ్వరు? నాకు దయతో వివరించు” అని రాజు మళ్ళీ ఇలా అన్నాడు.