తృతీయ స్కంధము : కర్దమునికి హరి ప్రత్యక్షం బగుట
- ఉపకరణాలు:
అతుల సరస్వతీసరిదుదంచిత బాలరసాలసాల శో
భిత తట తుంగరంగ మగు బిందుసరంబు వినిర్గమించి యం
చిత గరుడాధిరోహణముసేసి తదీయ గరుత్ప్రభూత రు
క్ప్రతతివిలక్షణక్రమవిరాజితసామము వించు మోదియై.
టీకా:
అతుల = సాటిలేని; సరస్వతీ = సరస్వతీ; సరిత్ = నదియందు; ఉదంచిత = ఒప్పుచున్న; బాలరసాల = లేతమామిడి; సాల = చెట్లతో; శోభిత = సొగసైన; తట = తీరమున; తుంగ = ఎత్తైన; రంగము = స్థలము; అగు = అయిన; బిందుసరంబున్ = బిందుసరస్సును; వినిర్గమించి = వెలువడి; అంచిత = చక్కటి; గరుడ = గరుత్మంతుని; అధిరోహణంబున్ = ఎక్కుట; చేసి = చేసి; తదీయ = వాని; గరుత్ = రెక్కలనుండి; ప్రభూత = వెలువడుతున్న; రుక్ = కాంతి; ప్రతతి = మిక్కిలిగ వ్యాపించి; విలక్షణ = ప్రత్యేక; క్రమ = విధమై; విరాజిత = విరాజిల్లుతున్న; సామమున్ = సామవేద ధ్వనిని{గరుత్మంతుని రెక్కలు నుండి సామవేదం ధ్వనిస్తుంది}; వించున్ = వింటూ; మోది = సంతోషి; ఐ = అయ్యి.
భావము:
సాటిలేని సరస్వతీ నదీజలాలతో పెంపొందిన గున్నమామిడి గుబురులతో కనువిందు చేస్తున్న బిందు సరోవరాన్ని దాటి, గరుత్మంతునిపై ఎక్కి, అతని రెక్కల కదలికల చప్పుళ్ళలో సలక్షణమైన సామగానాన్ని వింటూ ఆనందిస్తూ…