దశమ స్కంధము - ఉత్తర : విప్రుని ఘనశోకంబు
- ఉపకరణాలు:
మనమున దురహంకారము
ఘనముగఁ బొడముటయు, నపుడు కవ్వడి విప్రుం
గనుఁగొని యచ్చటిజనములు
వినఁగా నిట్లనియె రోషవిహ్వలమతియై.
టీకా:
మనమునన్ = మనసు నందు; దురహంకారము = చెడ్డగర్వము; ఘనముగన్ = అధికముగా; పొడముటయున్ = కలుగుటచేత; అపుడు = అప్పుడు; కవ్వడి = అర్జునుడు {కవ్వడి - కవ + వడి, రెండు చేతులలోను వడి కలవాడు, అర్జునుడు}; విప్రున్ = బ్రాహ్మణుని; కనుగొని = చూసి; అచ్చటి = అక్కడి; జనములు = ప్రజలు; వినగా = వినుచుండగా; ఇట్లు = ఈ విధముగ; అనియె = పలికెను; రోష = కోపముచేత; విహ్వల = స్వాధీనత తప్పిన; మతి = బుద్ధికలవాడు; ఐ = అయ్యి.
భావము:
అర్జునుడి మనసులో దురహంకారం పెచ్చుమీరింది. రెండు చేతులతో వడిగా బాణాలు వేయగలిగిన ఆ మహావీరుడు రోషంతో వశంతప్పి, అక్కడి జనాలు అందరు వినేలా విప్రుడితో ఇలా అన్నాడు.