పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - ఉత్తర : వృకాసురుండు మడియుట

  •  
  •  
  •  

10.2-1255-చ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

రి దరహాస మొప్పఁ బిశితాశనుఁ గన్గొని పల్కె "దానవే
శ్వ! మును దక్షుశాపమునఁ జాలఁ బిశాచిపతౌట సూనృత
స్ఫుణము మాని సంతతము బొంకుచునుండు పురారిమాట నీ
యక వెంట నేఁగఁ దగ దాతని చేఁతలు మాకు వింతలే?

టీకా:

హరి = కృష్ణుడు; దరహాసము = చిరునవ్వు {దరహాసము - చిరునవ్వు, మందస్మితము}; ఒప్పన్ = కనబడునట్లు {షష్టవిధహాసములు - 1స్మితము 2హసితము 3విహసితము 4ప్రహసితము 5అపహసితుము 6అతిహసితము}; పిశితాశనున్ = దానవుని; కన్గొని = చూసి; పల్కెన్ = చెప్పెను; దానవేశ్వరా = రాక్షసరాజా; మును = పూర్వము; దక్షు = దక్షుని యొక్క; శాపమునన్ = శాపమువలన; చాలన్ = మిక్కిలిగా; పిశాచపతి = పిశాచములకు రాజు; అగుటన్ = అగుటవలన; సూనృత = నిజము; స్ఫురణమున్ = చెప్పుటను; మాని = వదలిపెట్టి; సంతతము = ఎల్లప్పుడు; బొంకుచున్ = అసత్యములు చెప్పుతూ; ఉండున్ = ఉండును; పురారి = శివుని {పురారి - త్రిపుర సంహారుడు, శివుడు}; మాట = మాటలు; నీవు = నీవు; అరయక = విచారించకుండ; వెంటన్ = కూడా; ఏగన్ = వెళ్ళుటకు, పడగా; తగదు = సరియైన పని కాదు; ఆతని = అతని యొక్క; చేతలు = పనులు; మా = మా; కున్ = కు; వింతలే = ఆశ్చర్యకరములా, కాదు.

భావము:

విష్ణుమూర్తి మందహాసంచేస్తూ ఆ రాక్షసుడితో ఇలా అన్నాడు. “ఓ రాక్షసరాజ! మునుపు దక్షుడి శాపం వలన పిశాచాలకు అధిపతి అయ్యాడు. కనుక, శంకరుడు నిజాలు మానేసి అబద్దాలే చెప్తున్నాడు. ఆయన గారి చేష్టలు మాకేమీ కొత్తకాదులే. శివుని విషయం తెలియక అతని వెంట అనవసరంగా పడుతున్నావు.