దశమ స్కంధము - ఉత్తర : శ్రుతి గీతలు
- ఉపకరణాలు:
భరిత నిదాఘ తప్తుఁ డగు పాంథుఁడు శీతలవారిఁ గ్రుంకి దు
ష్కర మగు తాపముం దొఱగు కైవడి సంసరణోగ్రతాపమున్
వెరవునఁ బాయుచుండుదురు నిన్ను భజించుమహాత్మకుల్‌ జరా
మరణ మనోగదంబులఁ గ్రమంబునఁ బాయుట సెప్ప నేటికిన్?
టీకా:
భరిత = నిండు; నిదాఘ = వేసవి యందు; తప్తుడు = తాపము పొందినవాడు; అగు = ఐన; పాంథుడు = బాటసారి; శీతల = చల్లని; వారిన్ = నీటి యందు; క్రుంకి = స్నానముచేసి; దుష్కరము = ఓర్వరానిది; అగు = ఐన; తాపమున్ = తాపమును; తొఱగు = పోగొట్టుకొను; కైవడిన్ = విధముగ; సంసరణ = సంసారము వలని; ఉగ్ర = భయంకరమైన; తాపమున్ = తాపత్రయములను {తాపత్రయములు - 1ఆధ్యాత్మిక 2ఆధిదైవిక 3 ఆధిభౌతికములను తాపములు}; వెరవునన్ = ఉపాయముగా; పాయుచుండుదురు = తొలగించు కొనుచుందురు; నిన్నున్ = నిన్ను; భజించు = సేవించెడి; మహాత్మకుల్ = గొప్పవారు; జరా = ముసలితనము; మరణ = చావు; మనోగదంబులన్ = మనోవ్యాధులను; క్రమంబునన్ = క్రమముగా; పాయుటన్ = తొలగించుకొనుటను; చెప్పనేటికిని = వేరే చెప్పడం ఎందుకు.
భావము:
బాటసారి తీవ్రమైన వేసవి ఎండకి కలిగే పరితాపాన్ని, చన్నీళ్ళ స్నానం చేసి పోగొట్టుకుంటాడు. అదే విధంగా నిన్ను పూజించే మహాత్ములు సంసార దుర్భర తాపాన్ని నేర్పుతో తొలగించుకుంటారు. అలాంటప్పుడు మనోవ్యధ, ముసలితనము, మరణములను పోగొట్టుకుంటారని ప్రత్యేకంగా చెప్పనక్కరలేదు కదా.