పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - ఉత్తర : శ్రుతదేవ జనకుల చరిత్రంబు

  •  
  •  
  •  

10.2-1198-వ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

చనుదెంచిరి; పుణ్యస్థలంబులును, విప్రులును, దేవతలును సంస్పర్శన దర్శనార్చనంబులం బ్రాణులను సమస్త కిల్బిషంబులం బాయంజేయుదు; రదియునుంగాక, బ్రాహ్మణుండు జననమాత్రంబున జీవకోటి యందు ఘనుండై యుండు, జపతపోధ్యానాధ్యయనాధ్యాత్మములం జతురుండై మత్కలాశ్రయుండయ్యెనేని నతం డుత్తముం డై వెలుంగు; నతనిం జెప్ప నేల?” యని వెండియు నిట్లనియె.

టీకా:

చనుదెంచిరి = వచ్చిరి; పుణ్యస్థలంబులును = పుణ్యక్షేత్రములు; విప్రులునున్ = బ్రాహ్మణులు; దేవతలునున్ = దేవతలు; సంస్పర్శన = తాకుట; దర్శన = చూటుట; అర్చనంబులన్ = పూజించుటచేతను; ప్రాణులను = జీవులను; సమస్త = ఎల్ల; కిల్బిషంబులన్ = పాపములనుండి; పాయన్ = తొలగునట్లు; చేయుదురు = చేస్తారు; అదియునున్ = అంతే; కాక = కాకుండా; బ్రాహ్మణుండు = బ్రాహ్మణుడు; జనన = పుట్టుక; మాత్రంబునన్ = మాత్రముచేతనే; జీవ = ప్రాణులు; కోటి = అందరి; అందున్ = లోను; ఘనుండు = గొప్పవాడు; ఐ = అయ్యి; ఉండున్ = ఉండును; జప = జపములు {జపము - ఏకాగ్రమననము}; తపస్ = తపస్సులు {తపస్సు - సాధించుటకు నిరంతరముగ తపించుట}; ధ్యాన = ధ్యానములు {ధ్యానము - మనసును ఏకాగ్రము చేసి అంతఃకరణ శుద్ధి సాధించుట}; అధ్యయన = వేదాధ్యయనములు; అద్యాత్మములన్ = బ్రహ్మ ఙ్ఞాన విచారణలలో; చతురుండు = మిక్కిలి నేర్పు కలవాడు; ఐ = అయ్యి; మత్ = నా యొక్క; కల = అంశకు; ఆశ్రయుండు = ఉనికి ఐనవాడు; అయ్యెనేనిన్ = అయినచో; అతండు = అతను; ఉత్తముండు = ఉత్తముడు; ఐ = అయ్యి; వెలుంగున్ = ప్రకాశించును; అతనిన్ = అతని విషయము; చెప్పనేల = వేరే చెప్పడ మెందుకు; అని = అని; వెండియున్ = ఇంకను; ఇట్లు = ఈ విధముగా; అనియె = పలికెను;

భావము:

అంతటి మహానుభావులు నీ ఇంటికి విచ్చేసారు. పుణ్యస్థలాలూ, విప్రులూ, దేవతలూ, స్పర్శ, దర్శన, అర్చన వలన జీవుల పాపాలు సమస్తమూ తొలగిస్తారు. బ్రాహ్మణుడు పుట్టుకతోనే సకల జీవులలోను గొప్పవాడు అయి ఉంటాడు. అతడు జపము, తపస్సు, ధ్యానము అధ్యయనము మున్నగు సాధనలతో పరిపూర్ణుడై నా భక్తుడు అయితే గొప్పగా ప్రకాశిస్తాడు.” అని పలికి కృష్ణుడు ఇంకా ఇలా అన్నాడు.