పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - ఉత్తర : మృతులైన సహోదరులఁ దెచ్చుట

  •  
  •  
  •  

10.2-1143.1-తే.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

మిమిలని మంచుతోఁ బొలురు బహు వి
ధాంబరంబులు నీలపీతాంబరులకు,
లలిత కుసుమమాలికా లయజాను
లేపనంబులు భూరినిర్లేపులకును.

టీకా:

సురభి = పరిమళములు కల; కాలా = నల్ల; అగరు = అగరు (సుగంధద్రవ్యం); హరి = పచ్చ; చందన = గంధము; ఏలా = ఏలకులు; ఆది = మున్నగు; ధూపంబులు = ధూపములను; ఆ = ఆ; విశ్వరూపకుల్ = లోకములే తామైన వారల; కున్ = కు; కాంచన = బంగరపు; పాత్రన్ = పాత్రలలో; సంగత = కూర్చబడిన; రత్న = మణుల; కర్పూర = కర్పూరము; దీపంబులున్ = దీపములు; ఆ = ఆ దివ్యమైన; జగత్ = లోకములను; ఉద్దీపకుల్ = ప్రకాశింపజేయువారి; కున్ = కి; పాయస = పరమాన్నములు; ఆపూప = అప్పములు; అన్న = అన్నములు; పక్వ = పండిన; ఫల = పండ్లు; ఆది = మున్నగు; నైవేద్యంబులు = నైవేద్యములను; ఆ = ఆ; వేద = వేదములందు; వేద్యుల్ = తెలియబడువారి; కును = కి; తనరు = చక్కటి; వినూత్న = సరికొత్త; రత్న = రత్నాల; ప్రభా = కాంతులచే; భాసిత = ప్రకాశించెడి; ఆభరణంబులు = భూషణములు; ఆ = ఆ ప్రసిద్ధులైన; దైత్య = రాక్షస; హరణుల్ = సంహారుల; కును = కు.
మిలమిలని = మిలమిల అని; మంచుతో = మంచుతో; పొలుపారు = బాగా ఒప్పునట్టి; బహు = పెక్కు; విధ = రకముల; అంబరంబులు = వస్త్రములు; నీల = నల్లని; పీత = పచ్చని; అంబరుల్ = బట్టలు కలవారి; కున్ = కు; సలలిత = మనోహరములైన; కుసుమ = పూల; మాలికా = దండలు; మలయజ = మంచిగంధపు {మలయజము - మలయ పర్వతమున పుట్టిన మంచి గంధము}; అనులేపనంబులు = మైపూతలు; భూరి = మిక్కిలి; నిర్లేపుల్ = సంగములు లేనివారల; కును = కు.

భావము:

విశ్వరూపులైన బలరామ కృష్ణులను చక్కటి సువాసనలు విరజిమ్మే నల్లఅగరు, మంచిగంధము, ఏలకులు మున్నగు సుగంధ ధూపాలు; జగత్ప్రదీపకులు అయిన వారిని రత్నాలు పొదిగిన బంగారు పాత్రలో కర్పూరదీపాలు సమర్పించాడు. వేదవేద్యులు అయినవారిని పండ్లూ పాయసమూ అప్పములు మొదలైన నైవేద్యాలు; ఆ అసురసంహారులకు వినూత్న రత్నాభరణాలు; నీలాంబర పీతాంబరులకు మిలమిల మెరిసే బహు రకములైన సన్నని మేలు వస్త్రములు; మహా నిస్సంగులకు మనోహరమైన పూలదండలు, మంచిగంధపు మైపూతలు; దానవేశ్వరుడు బలిచక్రవర్తి అర్చించాడు.