పోతన తెలుగు భాగవతము

10.2-891-చ.

గురుభుజుఁ డంతఁ బోవక యకుంఠిత శూరత శత్రుసైన్యముల్‌
దెరలఁగ నుగ్రతం గొఱవిఁ ద్రిప్పిన కైవడి మింట దిర్దిరం
దిరుగుచు దుర్నిరీక్ష్యమగు దీపితసౌభము సాల్వుఁ జండభా
స్కర కిరణాభ షోడశ నిశాతశరంబులఁ గాఁడ నేసినన్.

టీకా:

గురుభుజుడు = కృష్ణుడు {గురుభుజుడు - అధికమైన భుజబలము కలవాడు, కృష్ణుడు}; అంతబోవక = అంతటితో విడువక; అకుంఠిత = మొక్కవోని; శూరతన్ = పరాక్రమముతో; శత్రు = శత్రువుల; సైన్యముల్ = సైన్యములను; తెరలన్ = కలత చెందునట్లు; ఉగ్రతన్ = భీకరత్వముతో; కొఱవిన్ = కొరకంచు కట్టెను; త్రిప్పిన = తిప్పెడు; కైవడిన్ = వలె; మింటన్ = ఆకాశమునందు; తిర్దిరన్ = గిరగిర; తిరుగుచున్ = తిరుగుతు; దుర్నిరీక్ష్యము = చూడశక్యము కానిది; అగు = ఐన; దీపిత = వెలిగిపోతున్న; సౌభమున్ = సౌభకమును; సాల్వున్ = సాల్వుని; చండ = తీక్షణమైన; భాస్కర = సూర్య; కిరణా = కిరణాల; ఆభ = వంటి; షోడశ = పదహారు (16); నిశాత = వాడియైన; శరంబులన్ = బాణములతో; కాడన్ = నాటునట్లు; ఏసినన్ = కొట్టగా.

భావము:

మహాభుజబల సంపన్నుడు, వీరాధివీరుడు అయిన కృష్ణుడు అంతటితో శాంతించకుండా మొక్కవోని పరాక్రమంతో కొఱవి త్రిప్పుతున్నట్లు ఆకాశంలో గిరగిర తిరుగుతూ దుర్నరీక్ష్యంగా ఉన్న ఆ సౌభకాన్నీ అందులోని సాల్వుడిని తీక్షణమైన సూర్యకిరణాలతో సమానమైన పదహారు బాణాలను గుప్పించి నొప్పించాడు.