దశమ స్కంధము - ఉత్తర : యదు సాల్వ యుద్ధంబు
- ఉపకరణాలు:
కూలున్ గుఱ్ఱంబులేనుంగులు ధరఁగె; డయుంగుప్పలై; నుగ్గునూచై
వ్రాలున్దేరుల్; హతంబై వడిఁబడుసు; భటవ్రాతముల్; శోణితంబుల్
గ్రోలున్, మాంసంబునంజుంగొఱకు, నెము; కలన్గుంపులైసోలుచున్బే
తాలక్రవ్యాదభూతోత్కరములు, జ; తలై తాళముల్ దట్టి యాడున్.
టీకా:
కూలున్ = కూలిపోవును; గుఱ్ఱంబులున్ = గుఱ్ఱములు; ఏనుంగులున్ = ఏనుగులు; ధరన్ = నేలమీద; కెడయున్ = చచ్చిపోవును; కుప్పలు = పోగులు; ఐ = అయ్యి; నుగ్గునూచు = పొడిపొడిగా; ఐ = అయ్యి; వ్రాలున్ = రాలిపోవును; తేరుల్ = రథములు; హతంబు = చంపబడినవి; ఐ = అయ్యి; వడిన్ = వేగముగా; పడునున్ = పడిపోవును; సుభట = యోధులు; వ్రాతముల్ = సమూహములు; శోణితంబుల్ = రక్తములు; క్రోలున్ = తాగును; మాంసంబున్ = మాంసమును; నంజున్ = నంజుకొను; కొఱకున్ = కొరుకును; ఎములన్ = ఎముకలను; గుంపులు = గుంపులుగా కూడినవి; ఐ = అయ్యి; సోలుచున్ = చొక్కిపడుచు; బేతాల = బేతాళములు అను పిశాచములు; క్రవ్యాద = రాక్షసులు అను పిశాచములు; భూత = భూతములు అను పిశాచములు; ఉత్కరములు = సమూహములు; జతలు = జతకూడినవి; ఐ = అయ్యి; తాళముల్ = తాళములు; తట్టి = వేస్తు; ఆడున్ = నాట్యము చేసెను.
భావము:
కుప్పలు తెప్పలుగా గుఱ్ఱాలు కూలాయి; ఏనుగులు నేల మీద వ్రాలాయి; రథాలు నుగ్గనుగ్గు అయి కూలాయి; భటులు చచ్చి పడిపోయారు; బేతాళాలూ పిశాచాలూ భూతాలూ ఆనందంతో రక్తాన్ని త్రాగుతూ, మాంసం నంజుకుంటూ, ఎముకలు కొరుకుతూ. చప్పట్లతో తాళాలు చరుస్తూ, పారవశ్యంగా నృత్యాలు చేసాయి.