దశమ స్కంధము - ఉత్తర : సాల్వుండు ద్వారక న్నిరోధించుట
- ఉపకరణాలు:
విమల కాంచనరత్నాది వివిధవస్తు
కోటి నెల్లను నందంద కొల్లపుచ్చి
ప్రజలఁ జెఱపట్టి దొరలను భంగపెట్టి
తఱిమి యిబ్భంగిఁ బెక్కుబాధల నలంచి.
టీకా:
సరిత్ = సెలయేర్లు; ఉపవన = ఉద్యానవనములు; సరోవరములున్ = చెరువులు; మాయించి = పాడుచేసి; బావులున్ = నడబావులను; కలచి = కలచేసి; కూపములున్ = నూతులను; చెఱచి = పాడుచేసి; కోటలున్ = కోటలను; వెసన్ = శీఘ్రముగ; వీటతాటముల్ = ఛిన్నాభిన్నము; కావించి = చేసి; పరిఖలు = అగడ్తలను; పూడ్చి = కప్పెట్టి; వప్రములున్ = కోట ప్రాకారములు; ద్రొబ్బి = పడగొట్టి; అట్టళ్ళున్ = బురుజులమీది ఇళ్ళను; ధరన్ = నేలమీదకి; కూల్చి = పడగొట్టి; యంత్రముల్ = కీలుగల సాధనములను; తునుమాడి = విరగగొట్టి; కాంచన = బంగారు; ధ్వజ = స్తంభములమీది; పతాకములున్ = జండాలను; నఱికి = కోసేసి; భాసుర = ప్రకాశవంతమైన; గోపుర = గోపురములు; ప్రాసాద = భవనములు; హర్మ్య = మేడలు; ఇందుశాలలు = చంద్రశాలలు; అంగణములు = ముంగిళ్ళు; భస్మములు = కాల్చి బూడిదగా; చేసి = చేసి; విమల = స్వచ్ఛమైన; కాంచన = బంగారు; రత్నా = మణులు; ఆది = మున్నగు; వివిధ = నానా విధములైన; వస్తు = వస్తువుల; కోటిన్ = సముదాయమును; ఎల్లనున్ = అంతటిని; అందంద = మరలమరల; కొల్లపుచ్చి = కొల్లగొట్టి; ప్రజలన్ = పురజనులను; చెఱపట్టి = బంధించి; దొరలను = ప్రభువులను; భంగపెట్టి = అవమానించి; తఱిమి = తరిమి; ఈ = ఈ; భంగిన్ = విధముగ; పెక్కు = అనేకములైన; బాధలన్ = బాధలతో; అలంచి = బాధించి.
భావము:
ద్వారకానగరంలోని సెలయేర్లను ఉపవనాలను ధ్వంసం చేయించాడు; చెఱువులు బావులు పూడిపించాడు; కోటలను ఛిన్నాభిన్నము చేయించాడు; అగడ్తలను పాడుచేసాడు; కోటగోడలను పడగొట్టించాడు; ప్రాకారాలు బురుజులు కూలదోయించాడు; యంత్రాలను ధ్వజపతాకాలనూ నరకించాడు; గోపురాలను మిద్దెలను మేడలను చంద్రశాలలను కాల్చి బూడిద చేసాడు; పట్టణంలోని బంగారాన్ని రత్నాలు మొదలైన వస్తువులను కొల్లగొట్టాడు; ప్రజలను చెఱపట్టాడు; అధికారులను అవమానించాడు; ఇలాగ సాల్వుడు ద్వారకలోని ప్రజలను పెక్కు బాధలకు గురిచేసాడు.