దశమ స్కంధము - ఉత్తర : జరాసంధ వధ
- ఉపకరణాలు:
గద సారించి జరాతనూభవుఁడు హుంకారప్రఘోషంబులం
జద లల్లాడఁగఁ బాదఘట్టనములన్ సర్వంసహాభాగముం
గదలన్ వాయుజు వ్రేసె; వ్రేయ నతఁ డుగ్రక్రోధదీప్తాస్యుఁడై
యది తప్పించి విరోధిమస్తకము వ్రేయన్ వాఁడు వోఁ దట్టుచున్.
టీకా:
గద = గదను; సారించి = సాచిపెట్టి; జరాతనూభవుడు = జరాసంధుడు; హుంకార = హుం అను శబ్దము యొక్క; ప్రఘోషంబులన్ = గట్టి మోతతో; చదలు = ఆకాశము; అల్లాడన్ = చలించగా; పాద = కాలి; ఘట్టనంబులన్ = తాకిళ్ళుచేత; సర్వంసహా = భూమి; భాగమున్ = ప్రదేశములు; కదలన్ = కదిలిపోగా; వాయుజున్ = భీముని; వ్రేసెన్ = కొట్టెను; వ్రేయన్ = కొట్టగా; అతడున్ = అతను; ఉగ్ర = భయంకరమైన; క్రోధ = కోపము చేత; దీప్త = మెరుస్తున్న; ఆస్యుడు = మోము కలవాడు; ఐ = అయ్యి; అది = దానిని; తప్పించి = తొలగనేసి; విరోధి = శత్రువు; మస్తకమున్ = తలను; వ్రేయన్ = కొట్టగా; వాడు = అతడు; పోదట్టుచున్ = దానిని తప్పించుకొనుచు.
భావము:
హుంకార శబ్దంతో ఆకాశం అల్లల్లాడేలా పాదఘట్టనతో భూమండలం దద్దరిల్లేలా విజృంభించి జరాసంధుడు గదతో సాచిపెట్టి భీముడిని కొట్టాడు. దానితో భీముడు ఆగ్రహోదగ్ర మైన ముఖం భీకరమై వెలిగిపోతుండగా ఆ దెబ్బను తప్పించుకుని, తిరిగి జరాసంధుని తలమీద మోదాడు. అతడు దానిని తప్పించుకున్నాడు.