దశమ స్కంధము - ఉత్తర : బలుడు నాగనగరం బేగుట
- ఉపకరణాలు:
అను మాటలు విని కౌరవ
జననాయకుఁ డాత్మ నలిగి "చాలుఁ బురే? యే
మనఁ గలదు కాలగతి? చ
క్కనఁ గాలం దొడుగు పాదుకలు దల కెక్కెన్.
టీకా:
అను = అనెడి; మాటలు = పలుకులు; విని = విని; కౌరవజననాయకుడు = దుర్యోధనుడు; ఆత్మన్ = మనస్సు నందు; అలిగి = కోపించి; చాలున్ = చాలించు; పురే = ఔరా; ఏమనగలదు = ఏమనుట కున్నది; కాల = కాలము యొక్క; గతి = ప్రభావము; చక్కనన్ = చక్కగా; కాలన్ = కాళ్ళకు; తొడుగు = తొడుగుకొను; పాదుకలు = చెప్పులు; తల = తల; కున్ = మీదకి; ఎక్కెన్ = ఎక్కినవి.
భావము:
అంటున్న బలరాముడి మాటలకు దుర్యోధనుడికి బాగా కోపం వచ్చింది. “చాలు చాలు. కాలవైపరీత్యం కాళ్ళకు తొడిగే చెప్పులు తలమీదకి ఎక్కాయి...