దశమ స్కంధము - ఉత్తర : ద్వివిదుని వధించుట
- ఉపకరణాలు:
మఱియునుఁ జల ముడుగక వెసఁ
దరుచరుఁ డొకతరువు వ్రేయఁ దాలాంకుఁ డనా
దరమునఁ దునిమిన వెండియుఁ
దొరఁగించెఁ గుజంబు లతఁడు దోడ్తోఁ దునుమన్.
టీకా:
మఱియునున్ = ఇంకను; చలము = మచ్చరము; ఉడుగక = తగ్గక; వెసన్ = వడిగా; తరుచరుడు = కోతిగాడు {తరుచరము - తరువుల (చెట్లపై) చరించునది, కోతి}; ఒక = ఒకానొక; తరువున్ = వృక్షమును; వ్రేయన్ = వేయగా; తాలంకుడున్ = బలరాముడు; అనాదరమునన్ = తిరస్కారముతో; తునిమునన్ = ముక్కలు చేయగా; వెండియున్ = మరల; తొరగించెన్ = త్వర త్వరగా వేసెను; కుజంబులన్ = చెట్లను; అతడు = వాడు, ద్వివిదుడు; తోడ్తోడన్ = వెంటవెంటనే; తునుమన్ = ముక్కలు చేయగా;
భావము:
వానరుడు ఇంకా పట్టువిడవకుండా ఒక్కొక్క చెట్టు పెళ్ళగించి బలరాముడి మీదకి విసరసాగాడు. వాడు విసిరిన వృక్షాలు అన్నింటినీ బలరాముడు వెంటవెంటనే ముక్కలు చేసేసాడు.