పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - ఉత్తర : మహేశ వైష్ణవ జ్వర ప్రకారంబు

  •  
  •  
  •  

10.2-429-సీ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

"వ్యయు, ననఘు, ననంతశక్తిని, బరు-
యినట్టి బ్రహ్మ రుద్రామరేంద్ర
రుల కీశ్వరుఁ డైనవాని, సర్వాత్మకు-
జ్ఞానస్వరూపు, సమానరహితు,
రదుని, జగదుద్భస్థితి సంహార-
హేతుభూతుని, హృషీకేశు, నభవు,
బ్రహ్మచిహ్నంబులై రఁగు సుజ్ఞాన శ-
క్త్యాదుల నొప్పు బ్రహ్మంబు, నీశు,

10.2-429.1-ఆ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

జు, షడూర్మిరహితు, నియోగమాయా వి
మోహితాఖిలాత్ము, ముఖ్యచరితు,
హితతేజు, నాదిధ్యాంతహీనునిఁ,
జిన్మయాత్ము నిను భజింతుఁ గృష్ణ!

టీకా:

అవ్యయున్ = నాశములేనివానిని; అనఘున్ = పాపరహితుని; అనంతశక్తిన్ = మేరలేని మహిమగలవాని; పరులు = మానవాతీతులు; ఐనట్టి = అయినట్టి; బ్రహ్మ = బ్రహ్మదేవుడు; రుద్ర = శివుడు; అమరేంద్ర = దేవేంద్రుడు మున్నగు; వరుల్ = ప్రభువుల; కిన్ = కి; ఈశ్వరుడు = నియామకుడు; ఐన = అయినట్టి; సర్వాత్మకున్ = సర్వముతనరూపైనవాని; ఙ్ఞాన = ఆత్మఙ్ఞానము; స్వరూపున్ = తన రూపమైనవాని; సమానరహితున్ = సాటిలేనివాని; వరదుని = కోరినవరములిచ్చువాని; జగత్ = లోకముల; ఉద్భవ = పుట్టుకకు; స్థితి = ఉనికికి; సంహార = లయములకు; హేతుభూతుని = కారణభూతమైనవాని; హృషీకేశున్ = ఇంద్రియములకీశుని; బ్రహ్మ = పరబ్రహ్మ, పరమాత్మ; చిహ్నంబులు = గురుతులు; ఐ = అయ్యి; పరగు = ప్రసిద్ధమగు; సుఙ్ఞాన = తత్వఙ్ఞానము; శక్తి = సర్వేశసర్వఙ్ఞానాదిశక్తులు; ఆదులన్ = మున్నగువానితో; ఒప్పు = ఒప్పి ఉండెడి; బ్రహ్మంబున్ = బ్రహ్మదేవుడు; ఈశున్ = శివుడు; అజు = విష్ణువులు తానైనవాని; షడూర్మిరహితున్ = ఆరుచింతలులేనివాని {షడూర్మి - 1ఆశన (ఆకలి) 2పిపాస (దాహము) 3శోక (దుఃఖము) 4మోహ (మోహము) 5జరా (ముసలితనము) 6మరణములు (చావు) అనెడి ఆరు బాధలు}; నిజ = తన; యోగమాయ = యోగమాయచే; విమోహిత = మోహమునొందింపబడిన; అఖిల = సర్వ; ఆత్మున్ = ప్రాణులు కలవాని; ముఖ్యచరితున్ = ప్రథానవర్తనకలవాని; మహితతేజున్ = గొప్పతేజస్సుకలవాని; ఆదిమధ్యాంతహీనుని = శాశ్వతుని, అనంతుని {ఆదిమధ్యాంతహీనుడు - ఆది (పుట్టుక, మొదలు) మధ్య (బతుకు, నడుమ) అంత (చావు, చివర)లు లేనివాడు, విష్ణువు}; చిన్మయాత్మున్ = చిత్తములందుండువాని; నినున్ = నిన్ను; భజింతున్ = కొలచెదను; కృష్ణ = కృష్ణా.

భావము:

శివజ్వరం శ్రీకృష్ణుడిని ఇలా స్తోత్రం చేసింది.
“ఓ శ్రీకృష్ణా! నీవు అవ్యయుడవు; అనంతశక్తి యుక్తుడవు; బ్రహ్మాది దేవతలకు అధీశ్వరుడవు; సర్వాత్మకుడవు; అనుపమానుడవు; వరదుడవు; సృష్టిస్థితిలయ కారకుడవు; హృషీకేశవుడవు; అభవుడవు; పరబ్రహ్మ స్వరూపుడవు; యోగమాయచేత సర్వజగత్తును సమ్మోహపరచువాడవు; మహనీయతేజుడవు; ఆదిమధ్యాంత రహితుడవు; చిన్మయాత్ముడవు. అట్టి నిన్ను ప్రార్ధిస్తున్నాను.