దశమ స్కంధము - ఉత్తర : శంబరోద్యగంబు
- ఉపకరణాలు:
అదలిచి యిట్టు కృష్ణసుతుఁ డాడిన నిష్ఠుర భాషణంబులం
బదహతమై వడిం గవియు పన్నగరాజముఁ బోలి శంబరుం
డదరుచు లేచి వచ్చి గద నచ్యుతనందను వ్రేసె నుజ్జ్వల
ద్భిదురకఠోరఘోష సమభీషణనాదము చేసి యార్చుచున్.
టీకా:
అదలిచి = గద్దించి; ఇట్టు = ఈ విధముగ; కృష్ణసుతుడు = ప్రద్యుమ్నుడు; ఆడిన = పలికిన; నిష్ఠుర = కఠోరమైన; భాషణంబులన్ = మాటలచేత; పదహతము = కాలితో తన్నబడినది; వడిన్ = వేగముగా; కవియు = తిరగబడు; పన్నగ = సర్పములలో; రాజమున్ = శ్రేష్ఠము; పోలి = వలెను; శంబరుండు = శంబరుడు; అదరుచున్ = తత్తరిల్లుచు; లేచి = బయలుదేరి; వచ్చి = వచ్చి; గదన్ = గదతో; అచ్యుతనందనునన్ = ప్రద్యుమ్నుని; వ్రేసెన్ = కొట్టెను; ఉజ్జ్వలత్ = ప్రకాశించుచున్న; భిదుర = వజ్రాయుధము యొక్క; కఠోర = కఠినమైన, భీకర; ఘోష = ధ్వనితో; సమ = పోలిన; భీషణ = భయంకరమైన; నాదమున్ = ధ్వని; చేసి = కలుగజేసి; ఆర్చుచున్ = సింహనాదముచేస్తూ.
భావము:
ఈలా తనను ప్రద్యుమ్నుడు గద్దించి దూషణ వాక్యాలు పలుకడంతో, శంబరుడు తోకతొక్కిన పామువలె దర్పంతో విజృంభించి, వజ్రాయుధ మంత కఠోరమైన కంఠంతో గర్జిస్తూ, తన గదా దండంతో ప్రద్యుమ్నుణ్ణి కొట్టాడు.