పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - ఉత్తర : రుక్మిణీదేవి విప్రలంభంబు

  •  
  •  
  •  

10.2-230-మ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

తి యే రూపము దాల్చినం దదనురూపంబైన రూపంబుతో
తి దా నుండెడు నట్టి రూపవతి నా చంద్రాస్య నా లక్ష్మి నా
సునున్ రుక్మిణి నా యనన్యమతి నా శుద్ధాంతరంగం గళా
తురత్వంబున శౌరి యిట్లనియెఁ జంన్మందహాసంబుతోన్.

టీకా:

పతి = భర్త; ఏ = ఏ; రూపము = ఆకృతి, అవతారము; తాల్చినన్ = ధరించిన; తత్ = దానికి; అనురూపంబు = తగినది; ఐన = అయిన; రూపంబు = ఆకృతి, స్వరూపము; తోన్ = తోటి; సతి = ఉత్తమస్త్రీ; తాన్ = తాను; ఉండునట్టి = ఉండెడి; రూపవతిన్ = సౌందర్యవతిని; ఆ = ఆ; చంద్రాస్యన్ = అందగత్తెను; ఆ = ఆ ప్రసిద్ధమైన; లక్ష్మిన్ = లక్ష్మీదేవి అవతారిణిని; ఆ = ఆ; సు = మంచి, చక్కటి; తనునన్ = దేహము కలామెను; రుక్మిణిన్ = రుక్మిణీదేవిని; ఆ = ఆ; అనన్యమతి = ఇతరులెవరిని తలచని; ఆ = ఆ; శుద్ధ = పరిశుద్ధమైన; అంతరంగన్ = అంతరంగము కలామెను; కళా = శృంగార కళలోని; చతురత్వంబునన్ = నేర్పరితనములతో; శౌరి = కృష్ణుడు; ఇట్లు = ఈ విధముగ; అనియె = పలికెను; చంచత్ = మెరుస్తున్న; మందహాసంబు = చిరునవ్వు; తోన్ = తోటి.

భావము:

రూపవతి, తన పతికి అనురూపమైన రూపంతో ప్రవర్తించే లక్ష్మీదేవి అవతారమూ, వివేకవతీ, సౌందర్యవతీ, సౌభాగ్యవతీ, పద్మముఖీ, సద్గుణవతీ, తన ప్రియసతీ అయిన ఆ రుక్మిణీదేవితో శ్రీకృష్ణుడు చిరునవ్వుతో చమత్కారంగా ఇలా అన్నాడు.