పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - ఉత్తర : దుర్యోధనుని గదా విధ్యాభ్యాసము

  •  
  •  
  •  

10.2-98.1-ఆ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

ఱి గ్రహింపు మీవ, మా యన్న నను నమ్మఁ
డెలమి బంధుజనుల కెల్లఁ జూపు
య్య! నీ గృహమున హాటక వేదికా
హితమఖము లమరు సంతతమును. "

టీకా:

తాన్ = అతను; ఏగు = వెళ్ళు; తఱిన్ = సమయమునందు; శతధన్వుండు = శతధన్వుడు; మణిన్ = రత్నమును; తెచ్చి = తీసుకువచ్చి; నీ = నీ యొక్క; ఇంటన్ = నివాసమునందు; పెట్టుట = ఉంచుట అను; నిజము = నిజమును; తెలిసినాడ = తెలుసుకొన్నాను; సత్రాజిత్తున్ = సత్రాజిత్తున; కున్ = కు; పుత్రకులు = కొడుకులు; లేమిన్ = లేకపోవుటచేత; అతని = అతని; కిన్ = కి; కార్యంబులు = ఉత్తరక్రియలు; ఆచరించి = చేసి; విత్తంబు = ఆస్తులు, ధనము; ఋణమును = అప్పులు; విభజించుకొనియెదరు = పంచుకొంటారు; అతని = అతని యొక్క; పుత్రికలు = కూతుళ్ళు; ఎల్లన్ = అందరు; అతడు = అతడు; పరుల = శత్రువుల; చేతన్ = చేత; దుర్మరణంబు = హత్యచేయబడుట; చెందినాడు = చేయబడినాడు; అతని = అతని; కై = కోసము; సత్కర్మములు = సత్కార్యములు; మీదన్ = ఇకమీదట; జరుపవలయున్ = చేయాలి; మఱి = మరి; గ్రహింపు = తీసుకొనుము; మీవ = నీవే; మా = మా యొక్క; అన్న = అన్న; ననున్ = నన్ను; నమ్మడు = నమ్మడు; ఎలమిన్ = వికాసముతో; బంధు = బంధువులైన; జనుల = వారి; కిన్ = కి; ఎల్లన్ = అందరికి; చూపుము = చూపెట్టుము; అయ్య = తండ్రి; నీ = నీ యొక్క; గృహమునన్ = ఇంటిలో; హాటక = బంగారపు; వేదికా = తిన్నెలుతో; సహిత = కూడిన; మఖములు = యాగములు; అమరున్ = చక్కగాజరుగును; సంతతమును = ఎల్లప్పుడు.

భావము:

“శతధన్వుడు తాను వెళుతూ మీ ఇంటిలో ఆ శమంతకమణిని దాచిపెట్టిన సంగతి తెలుసుకున్నాను. సత్రాజిత్తుకు కుమారులు లేరు కనుక అతనికి పరలోకక్రియలు ఆచరించి అతని ఆస్తిని అప్పును సత్రాజిత్తు కుమార్తెలు పంచుకుంటారు. అతడు పరుల చేత దుర్మరణం చెందాడు. అతడికి సత్కర్మలు జరగాలి. శమంతకమణిని నీవే తీసుకో. మా అన్న నన్ను నమ్మడు కనుక, బంధువులకు అందరికీ చూపించు. నీ ఇంట్లో నిత్యం బంగారు వేదికల మీద యజ్ఞ కార్యాలు కొనసాగుతాయి.”