పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధము - పూర్వ : దావాగ్ని తాగుట

  •  
  •  
  •  

10.1-744-వ.
  • ఉపకరణాలు:
  •  
  •  
  •  

అంత న వ్వనంబున దైవయోగంబునం బుట్టిన కార్చిచ్చు బిట్టు విసరెడి కరువలి వలన మిన్నుముట్ట మిట్టిపడి, గట్టు చెట్టనక దరికొని, యట్టె క్రాలుచుఁ జుట్టుకొని, పఱవం గని పల్లటిల్లిన యుల్లంబులతో వల్లవు లెల్లఁ దల్లడిల్లి సబలుండైన హరికి మృత్యుభీతుల రీతిం జక్క మ్రొక్కి యిట్లనిరి.

టీకా:

అంతన్ = అంతట; ఆ = ఆ యొక్క; వనంబునన్ = అడవి యందు; దైవయోగంబునన్ = దైవికముగా; పుట్టిన = కలిగినట్టి; కార్చిచ్చు = అడవి అంటుకొనుట; బిట్టు = అధికముగా; విసెరెడి = వీచు; కరువలి = గాలి; వలన = వలన; మిన్ను = ఆకాశమును; ముట్టన్ = తాకునట్లు; మిట్టిపడి = మీది కెగసి; గట్టు = గుట్టలు; చెట్టు = చెట్లు; అనక = లెక్కచేయకుండ; దరికొని = అంతట రగుల్కొని; అట్టె = అలాగే; క్రాలుచున్ = ప్రవర్తిల్లుచు; చుట్టుకొని = ఆవరించుకొని (నాలుగు పక్కలనుండి); పఱవన్ = వ్యాపించుచుండగా; కని = చూసి; పల్లటిల్లిన = చెదిరిన; ఉల్లంబుల్ = మనసుల; తోన్ = తోటి; వల్లవులు = గొల్లవాళ్ళు; ఎల్లన్ = అందరు; తల్లడిల్లి = మిక్కిలి భయపడి; సబలుండు = మంచి బలము కలవాడు; ఐన = అయిన; హరి = కృష్ణుని; కిన్ = కి; మృత్యుభీతుల = మరణభయము కలవారి; రీతిన్ = వలె; చక్కన్ = చక్కగా; మ్రొక్కి = నమస్కరించి; ఇట్లు = ఈ విధముగా; అనిరి = పలికిరి.

భావము:

ఆ అడవిలో దైవికంగా జనించిన ఆ కార్చిచ్చు ఈడ్చి కొట్టి విసిరే గాలికి పెచ్చుపెరిగి ఆకాశాన్ని అంటే మంటలతో. గట్టనక పుట్టనక అడ్డమైన వాటినీ పట్టి పడగాలుస్తూ అడవి నలుమూలలా అలముకుంటోంది. అది చూసి గొల్లపిల్లల గుండెలు తల్లడిల్లాయి. వారు మరణభయంతో కలత చెంది, బలరామ సహితుడైన శ్రీకృష్ణుడికి సాగిలపడి మ్రొక్కి ఇలా అన్నారు.