పోతన తెలుగు భాగవతము

10.1-716-వ.

అని ఘోషించు ఘోషజనులం గరుణించి జగదీశ్వరుండగు ననంతు డనంతశక్తియుక్తుం డై గహనంబు నిండిన దావదహనంబు పానంబు చేసిన, విజయగానంబు దశదిశల నిగిడె; నంత రామకృష్ణులు గోగణ జ్ఞాతి సహితులై మందయానంబున మందకుం జని; రిట్లు రామకేశవులు గోపాలబాల వేషంబులఁ గ్రీడించు సమయంబున.

టీకా:

అని = అని; ఘోషించు = మొత్తుకుంటున్నట్టి; ఘోష = మందలోని; జనులన్ = ప్రజలను; కరుణించి = దయచూపి; జగదీశ్వరుండు = విశ్వానికి ప్రభువు; అగు = ఐన; అనంతుండు = ఆద్యంత రహితుడు; అనంతశక్తియుక్తుండు = అంతు లేని శక్తి గలవాడు; ఐ = అయ్యి; గహనంబు = అడవి నంతటను; నిండిన = ఆక్రమించిన; దావదహనంబున్ = కార్చిచ్చును; పానంబు = తాగుట; చేసిన = చేసినట్టి; విజయగానంబు = విజయగీతము; దశదిశలన్ = అన్నిపక్కలకు {దశదిశలు - దిక్కులు 4(తూర్పు, దక్షిణము, పడమర, ఉత్తరము) మూలలు 4(ఈశాన్యము, ఆగ్నేయము, నైరృతి, వాయవ్యము) పైనకింద 2, మొత్తం పది}; నిగిడెన్ = ప్రసరించెను; అంతన్ = అప్పుడు; రామ = బలరాముడు; కృష్ణులున్ = కృష్ణుడు; గో = గోవుల; గణ = మందతోను; ఙ్ఞాతి = బంధువులతోను; సహితులు = కూడినవారు; ఐ = అయ్యి; మంద = మెల్లని; యానంబున = నడకతో; మందకున్ = వ్రేపల్లె; కున్ = కు; చనిరి = వెళ్ళిరి; ఇట్లు = ఈ విధముగ; రామ = బలరాముడు; కేశవులున్ = కృష్ణుడు; గోపాల = యాదవుల; బాల = పిల్లల; వేషంబులన్ = రూపములందు; క్రీడించు = విహరించెడి; సమయంబునన్ = సమయము నందు.

భావము:

ఇలా ఘోషిస్తూన్న గోకుల ప్రజలను కృష్ణుడు కరుణించాడు. జగదీశ్వరుడైన కృష్ణుడు అనంతమైన తన మహాశక్తితో అడవిలో వ్యాపించిన దావాగ్నిని త్రాగేశాడు. అతనిని స్తుతిస్తూ జయజయ గానాలు పదిదిక్కులలోనూ ఒక్కసారిగా వ్యాపించాయి. బలరామ కృష్ణులు తమ వారితో కూడి తమ పల్లెకు మెల్లగా తిరిగి వెళ్ళారు. ఈ విధంగా బలరామకృష్ణులు క్రీడిస్తూన్న సమయంలో వేసవికాలం వచ్చింది.