దశమ స్కంధము - పూర్వ : కాళియుని పూర్వకథ
- ఉపకరణాలు:
కఱచిన భుజగము రదములు
విఱుగఁగ వదనముల విషము వెడలఁగ శిరముల్
పఱియలుగ నడిచె గరుడుఁడు
తఱిమి కనకరుచులు గలుగు తన డాఱెక్కన్.
టీకా:
కఱచినన్ = కాటువేయగా; భుజగము = పాము; రదములు = కోరలు; విఱుగగన్ = ముక్కలుకాగా; వదనములన్ = నోళ్ళనుండి; విషమున్ = విషము; వెడలగ = పడగా; శిరముల్ = పడగలు; పఱియలుగన్ = బద్దలుకాగ; అడిచెన్ = కొట్టెను; గరుడుడు = గరుత్మంతుడు; తఱిమి = తరుముతూ; కనక = బంగారు; రుచులు = ఛాయలు; కలుగు = కలిగిన; తన = అతని యొక్క; డాన్ = డాపలి, ఎడమ; ఱెక్కన్ = రెక్కతోటి.
భావము:
కాళీయుడు అలా కాటు వేయగానే గరుత్మంతుడు విజృంభించాడు కాళీయుడిని తరుముకుంటూ వెళ్ళి బంగారు రంగులు చిమ్ముతున్న తన ఎడమ రెక్కతో ఒక దెబ్బ కొట్టాడు. ఆ దెబ్బకు కాళీయుని కోరలు విరిగిపోయాయి. నోటి వెంట రక్తం క్రక్కుకున్నాడు, తలలు చితికి చీలికలై పోయాయి.